حاشيه‌نشينان داراي تجربه مشترک ويراني هستند | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۲۲
کد خبر: ۱۸۴۶۱۲
تاریخ انتشار: ۱۷:۵۳ - ۰۵ اسفند ۱۳۹۴

سابقه حاشيهنشيني در ايران مدرن به سالهاي 1300 باز ميگردد، پديده حاشيهنشيني که از نيمه قرن 19 توسعه يافته بود، در سالهاي اخير به بيشترين حد خود رسيده است.

حاشيه‌نشينان داراي تجربه مشترک ويراني هستند

 پايين بودن درآمد در روستاها و نبودن فرصتهاي شغلي در جريان حرکت روستاييان به شهرها و کمبود مسکن، روز به روز نمايانتر شده و تعداد جمعيت حاشيهنشينان افزايش يافته است. براساس آمارهاي منتشره، مهاجرت طي سالهاي 1390 ـ 1385، در مجموع 5 ميليون و 534 هزار و 666 نفر محل سکونت خود را ترک کرده و در محلي غير از محل اقامت قبلي خود ساکن شدهاند. امروزه، يکي از معضلات زندگي شهري، پديده حاشيهنشيني است؛ چنان که ميگويند 18 ميليون نفر در حاشيه شهرها زندگي ميکنند که بسياري از آنها خود را شهروند درجه دوم احساس ميکنند. مهاجران که به اميد دستيابي به زندگي بهتر و رفاه بيشتر چون شبپرههايي جذب چراغهاي دلفريب شهري شدهاند با برخورد به ديوار سخت روابط پيچيده شهري و در غياب بهرهمندي از دانش و تخصص کافي، به حاشيه رانده ميشوند. اکثر آنان با اتکا به نيروي بدني خود به عنوان کارگران ساده و روزمزد به کار گرفته ميشوند تا در نهايت بدنهاي از ريخت افتاده و مسخ شده آنان همچون تفالهاي به دور انداخته شود. نسل اول مهاجران هنوز بخشي از ارتباط خود با موطن اصلي خويش را حفظ ميکنند و اگر فرصتي دست دهد به ديدار اقوام ميشتابند. همين امر موجب ميشود تا انواع آسيبهاي اجتماعي در آنان کمتر باشد، به ويژه اگر متاهل و داراي زن و فرزند باشند. با اين همه بنا به آمارهاي رسمي 90 درصد مهاجرين در سنين بين 20 تا 38 سال بوده که اکثر آنان مجرد بودهاند، اما نسل دوم، نسلي بي وطن است. اين نسل نه ريشه در موطن پدري دارد و نه تعلق به شهري که از وجود او شرمنده است و هيچگاه وي را به عنوان يک شهروند نميپذيرد. عدم رضايتمندي از زندگي و کينه به شهر و هر آن چه که در آن است، در تخريب اموال عمومي و انواع آسيبهاي بدني از سوي اين افراد به وضوح ديده ميشود. مسئله حاشيهنشيني صرفاً به مهاجران روستايي محدود نميشود، بلکه با بحرانهاي اقتصادي ناشي از اقتصاد نئوليبراليستي، همواره بخشي از طبقات متوسط رو به پايين از درون شهرها به حاشيه رانده ميشوند. گروهي از اين مهاجرانِ اميدوار به بازگشت به متن، در حاشيه، خود را حفظ ميکنند. آنان جزيرههايي تنهايند که تلاش ميکنند به فرهنگ محيط پيرامون آلوده نشوند، اما گروهي ديگر شکست را ميپذيرند و تسليم يأس ميشوند. اين گروه تلاش ميکنند تا هر چه سريعتر خود را با شرايط محيط پيرامون وفق دهند. در واقع آن چه که در همه حاشيهنشينان مشترک است تجربه «ويراني»ست. همه آنان در اين تجربه غمانگيز و هولناک شريک هستند و به چشم خود ديدهاند که «سرانجام هر آن چه سخت و استوار مينمايد روزي دود ميشود و به هوا ميرود».

عکس روز
خبر های روز