مرتضی بانک:ارتقای جایگاه جهانی ایران با اجرای برجام | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۳:۱۱
همه نشانه ها حاکی از آن است که امروز ، روزی تاریخی خواهد بود، روزی که با لغو تحریم‌های ایران و اعلام رسمی اجرای «برجام»، دور تازه‌ای از حیات ملی ایرانیان آغاز  خواهد شد. درباره پیام‌ها و پیامدهای این روز تاریخی برای ملت و کشور، نظر مرتضی بانک را جویا شدیم. معاون کل سرپرست نهاد ریاست جمهوری معتقد است پس از این روز، ایران دیگری پیش روی ما قرار خواهد داشت، ایرانی با جایگاه ارتقا یافته. این عضو دولت، البته به مخالفان برجام نیز توصیه کرد که به صف ملت بپیوندند، ملتی که قاطبه آن از توافق هسته‌ای و برجام حمایت می‌کنند. این گفت‌وگو را می‌خوانید.
٭٭٭
چرا روز اجرای برجام، مهم و تاریخی تلقی می‌شود؟
اتفاقی که با اجرای برجام در صحنه سیاست خارجی کشور ما روی می دهد، بسیار تعیین کننده و تاریخی است و تأثیر بسیار زیادی در مسائل داخلی ما نیز خواهد داشت. زیرا پس از این، کشور از یک مسیر بسیار تند و شرایط بسیار نامطلوب، به سمت یک شرایط مطلوب بازمی‌گردد. از این پس، ایران برای همکاری‌های سیاسی بین‌المللی و ایجاد امنیت و اعتماد بیشتر در داخل و در خارج آماده می‌شود.
دلیل اصلی ایجاد این اعتماد و امنیت، این است که اجرای برجام سرنوشت دیگری را برای کشور رقم می‌زند و شرایط جدید و بسیار تعیین کننده‌ای را فراهم می‌کند. از این رو، می‌توان گفت اجرای برجام، روزی تاریخی و  بسیار تعیین کننده است، تا جایی که می‌توان این اقدام بسیار بزرگ را مشابه قطعنامه 598 یا بسیار فراتر از آن دانست. دلیل عمده آن هم این است که 6 قطعنامه ظالمانه علیه ایران که ما را تحت فصل هفتم منشور ملل متحد قرار داده بود، می‌توانست مسائل داخلی ما را تحت تأثیر قرار داده یا شرایط سختی را برای کشور حتی در مسائل امنیتی ایجاد کند، نه تنها این قعطنامه‌ها یکجا برداشته می‌شود، بلکه همه تحریم‌هایی که از نظر اقتصادی می‌توانست کشور ما را فلج کند نیز لغو می‌شده و بسترهای فعالیت اقتصاد سالم، رو به جلو و توسعه یافته،‌ بیش از پیش فراهم می‌شود.
از سوی دیگر، پس از این، بسیاری از امکانات و اموال کشور که به صورت ظالمانه در خارج نگهداری می‌شد، به نظام مالی کشور باز می‌گردد و با استفاده از آنها، می‌توان برخی از معضلات موجود کشور را حل کرد.
اجرای برجام و لغو تحریم‌ها در حوزه داخلی چه تأثیراتی خواهد داشت؟  
باید به خاطر داشته باشیم که محدودیت در مناسبات داخلی، یکی از آثار نامناسب یا محدود بودن روابط خارجی است.
 کشوری که نتواند از امکانات موجود بین‌المللی به نحو مطلوبی استفاده کند، یا امکانات خود را به صورت کامل به جهان عرضه کند، این معضلات در زمینه‌های داخلی بویژه در حوزه اقتصادی نیز مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. حداقل این که از نظر روحی و روانی، حس ناامنی را به جامعه منتقل می‌کند.
 گرچه ممکن است برداشت‌های مبتنی بر ناامنی واقعی نباشند، اما این شرایط را سخت می‌کند، شرایطی که سبب می‌شود فعالان اقتصادی نتوانند با اعتماد و اطمینان سرمایه‌گذاری کرده یا تصمیم بگیرند و سرمایه‌گذاران خارجی نیز نسبت به حضور در کشور مردد خواهند بود. طبیعی است که فعالان اقتصادی تنها در یک شرایط شفاف تصمیم‌گیری می‌کنند، اما حس ناامنی، سبب می‌شود تصمیمات‌شان کامل نباشد یا با جسارت وارد صحنه اقتصادی نشوند.
از این جهت، آثار اقتصادی، روحی و روانی تحریم‌های ظالمانه هسته‌ای، محدودیت‌های زیادی برای کشور ایجاد می‌کرد و از این نظر، اجرای برجام تأثیر بسیار مثبتی در داخل و  خارج کشور خواهد داشت.
در فاصله توافق هسته‌ای تا اجرای برجام، هیأت‌های اقتصادی بسیار زیادی به تهران آمدند. علاوه بر این گشایش، برجام چه دستاوردهای دیگری برای ایران در حوزه سیاست خارجی، از نظر سیاسی و اقتصادی خواهد داشت؟
مهم است این طور فکر نکنیم که با پذیرش برجام، همه مشکلات اقتصادی کشور، به صورت کامل و ناگهانی، قابل حل است. این اتفاق به این سرعت نمی‌افتد. زیرا موضوعات اقتصادی، موضوعات زیربنایی و اساسی هستند و حل آنها باید براساس معیارهای علمی و تخصصی و با ایجاد زیربناها و ساختارهای مناسب و با برنامه‌ریزی باشد. باوجود این، تأثیر مثبت اجرای برجام در حوزه اقتصاد خارجی این است که شرایط کافی برای ایجاد مناسبات سازنده بین‌المللی برای کشور فراهم می‌شود و همین تأثیرات نیز به نوبه خود سبب می‌شود سرمایه‌گذاران خارجی بیش از گذشته در کشور حضور داشته باشند.
البته با توجه به سیاست‌های دقیقی که دولت تعیین کرده است، این سرمایه‌گذاری‌ها تنها برای خرید و فروش نخواهد بود، بلکه سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه‌های صنعتی و توأم با اشتغال خواهد بود، زمینه‌هایی که بستر توسعه صادرات را برای کشور فراهم کرده و فناوری و سرمایه با چنین رویکردی، وارد کشور شود. این اتفاق کار بسیار ارزنده‌ای است.
 از نظر سیاسی نیز هنگامی که شرایط سخت و محدودیت‌های سیاسی میان ما و کشورهای خارجی از بین برود، رفت و آمدها تسهیل می‌شود، مذاکرات دو و چندجانبه افزایش می‌یابد و به این ترتیب، در مذاکرات و رفت و آمدها موقعیت بین‌المللی کشور بالا می‌رود.
 این موقعیت بین‌المللی بالا سبب خواهد شد دیدگاه‌ها، نظرات، نیازهای ما و مشکلات مختلفی که در روابط ما وجود دارد حل و فصل شود تا به این ترتیب، ایران در فرآیندهای سیاسی بین‌المللی حضور جدی‌تری داشته و از حصارهای گوناگونی که روابط ما را محدود کرده بود، عبور کنیم تا بتوانیم بهره‌برداری‌های لازم را از مناسبات روابط بین‌الملل داشته باشیم.
اکنون که برجام اجرایی خواهدشد، توصیه شما به منتقدان برجام چیست؟
قاطبه ملت ایران از این اقدام مثبت و تغییر نگرشی که در کشور به وجود آمده است، کاملاً به طور جدی استقبال می‌کنند. البته برخی از منتقدان و حتی مخالفان برجام، افرادی بودند که دغدغه‌ها و انتقادهای خود را دلسوزانه مطرح می‌کردند. اما اکنون، اگر این افراد، ملی می‌اندیشند، باید کاملاً مجاب شده باشند که برجام، مسیری بوده است که همه پیش‌بینی‌های لازم برای آن صورت گرفته، همه توصیه‌های رهبر معظم انقلاب اعمال شده، مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان نسبت به آن نظر داده و دولت هم این کار را هدایت و دنبال کرده است. از این رو مجموعه مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا این اتفاق مثبت افتاده است.  بار دیگر تأکید می‌کنم کسانی که نگاه ملی دارند و دنبال تحقق منافع ملی هستند، به نظر می‌رسد دیگر باید تمکین کنند و باید پشت سر این اقدام بایستند و با بقیه مردم همراه شوند. اما از آن سو، کسانی که بیش از هر چیز، تندروی‌ها بر ذهن و روح رفتارشان حاکم شده است، دیگر جایگاهی نزد مردم ندارند و به قول معروف‌، عرض ما می‌برند و زحمت خود می‌دارند. درباره آنان نیز دیگر بحثی نیست که قابل طرح باشد.
عکس روز
خبر های روز