خاورمیانه این روزها در حال ورود به مرحله جدیدی است. انفجارهای ترکیه چه ساختگی باشد و چه واقعی، این کشور را مجبور خواهد کرد که در برابر داعش موضعگیری کند. البته ترکیه هنوز این اراده را پیدا نکرده است که مستقیما با داعش وارد جنگ شود. استقرارجنگندههای آمریکایی در پایگاه اینجرلیک ترکیه و همچنین ورود این کشور به خاک سوریه نشانه سرعت گرفتن تحولات در خاورمیانه است. در راس این تغییر و تحولات، تغییرات در سوریه سرعت خواهد گرفت. هرچند نتیجه قطعی بحران سوریه هنوز مشخص نیست ولی این احتمال وجود دارد که ایران برای ایجاد آرامش درسوریه مواضع جدیدی اتخاذ کند. جایگزینها در سوریه برای ایران و روسیه اهمیت زیادی دارند لذا سفرهایی که آقای عبدا...یان، معاون عربی آفریقای وزارت خارجه به مسکو انجام دادند همچنین سفرهایی که وزیر خارجه به کشورهای منطقه داشته و در آینده خواهند داشت ما را به این نتیجه خواهد رساند که ترکیه، ایران و روسیه میتوانند در آینده بر سر حل و فصل بحران سوریه به یک نقطه و فهم مشترک برسند. از طرف دیگر اوباما در برنامههای دیپلماتیک خود سه هدف را در نظر دارد: اول، حلوفصل پرونده هستهای ایران. دوم، مساله بشار اسد و سوم، مساله ارتباط رژیمصهیونیستی با اعراب است که وی قول داده بود این موارد را تا پایان دوران ریاست جمهوری خود حل کند. اگر این سه هدف حاصل شود امتیاز خوبی برای دموکراتهای آمریکاست. بسیاری از ملتهای دنیا تمایل دارند که در انتخابات آینده آمریکا مجددا یک رئیسجمهور دموکرات سرکار بیاید چرا که خوی تند جمهوریخواهان به دنیا و ایران لطمه خواهد زد. بنابراین تغییراتی در آینده در منطقه به وجود خواهد آمد و کانونهای قدرت دچار تحول خواهند شد. ممکن است طرفین بحران سوریه بر رفتن بشار اسد به تفاهم برسند ولی روی بر سر کار آمدن گزینه جدید جایگزین اسد اتفاقنظری وجود ندارد و ممکن است این موضوع منشأ اختلافاتی در آینده شود. تلاش ایران حفظ قابلیتهای استراتژیک خود در سوریه است. دسترسی ایران به حزبا... ازطریق سوریه ممکن است. بنابراین لازم است ایران و روسیه درمورد بحران سوریه با یکدیگر گفتوگو کنند و با یک ادبیات مشترک و بدون اختلاف مواضع خود را اعلام کنند. ازطرفی ایران درمواردی با ترکیه نیز اختلافاتی دارد. اگر این سه کشور یعنی ایران، ترکیه و روسیه برسر بحران سوریه به فهم مشترک برسند میتوان امید داشت که بحران این کشور به سمت حل شدن حرکت کند. البته در تغییرات سوریه نقش گروههای مردمی نیز باید در نظر گرفته شود. ترکیه نیز در منطقه باید دست از تئوریهای عثمانیگرایی خود بردارد تا بتوان خاورمیانهای امنتر از گذشته را شاهد بود.