روزنو-نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس می گوید قیمت طلا در ایران را بازار تعیین می کند و دولت قصدی برای کنترل این بازار ندارد و در صورت ادامه روند کاهشی قیمت طلا در جهان، این قیمت در بازار داخلی نیز به مرور زمان کاهش یابد.
در شرایطی که طی چند روز گذشته قیمت طلا در بازار جهانی روند نزولی بالغ بر کاهش 200 دلاری داشته است، در بازار داخلی روند کاهش قیمت متناسب با بازارهای جهانی دیده نمی شود و به نظر می رسد که بازار نسبت به کاهش قیمت طلا مقاومت می کند.
توضیح محمدرضا پور ابراهیمی نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در این رابطه این است که بازار داخلی ایران با تاخیر از بازار جهانی تاثیر می پذیرد، بنابراین اگر این روند کاهش قیمت ظرف چند روز گذشته ادامه پیدا کرد ظرف حداکثر 20 روز آینده می توان تاثیرات کاهش قیمت طلا را در بازار داخل لمس کرد.
آقای پورابراهیمی! قیمت جهانی طلا روند نزولی کاهش را طی می کند اما چنین روندی در بازار ایران دیده نمیشود، شما دلیل این امر را چه میدانید؟
در بازار ایران بین قیمت دلار و طلا رابطه مستقیم وجود دارد به عبارت دیگر علیرغم تعدیل در قیمت جهانی طلا همچنان قیمت طلا در بازار ایران بالاست؛ دلیل این است که ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است و طبیعتا با این وضعیت، قیمت طلا حتی با کاهش جهانی هم به نرخ قبلی اش باز نمی گردد.
برای تصور شرایط میتوان به حالت قبل از کاهش قیمت جهانی طلا برگشت. در آن زمان به دلیل وجود رابطه مستقیم بین قیمت دلار و طلا، افراد طلا را از کشور بیرون برده و میفروختند و آن را تبدیل به دلار میکردند تا در داخل بتوانند سود لازم را کسب کنند.
این اتفاق میتواند اکنون نیز رخ می دهد؛ به همین دلیل است که خروج طلا از کشور محدودیتهایی دارد یعنی نمیتوان هر موقع و به هر میزان طلا از کشور خارج شود.
این موضوع نشان میدهد که تعدیل نهایی در قیمت طلا انجام نشده است یعنی علیرغم کاهش قیمت جهانی طلا باز هم قیمت طلا در مقایسه با نرخ آزاد دلار همچنان در داخل ایران روند صعودی را دارد لذا حتی اگر تغییر قیمتی در خارج از کشور رخ دهد باز هم به دلیل نوسانات بازار ارز،تغییری در قیمت طلا به وجود نخواهد آمد.
با این توضیحات در چه شرایطی قیمت طلا مطابق با بازارهای جهانی تغییر می کند؟
تغییر قیمت طلا در بازارهای جهانی به صورت لحظهای است. مثلا سه روز قیمت کاهش پیدا میکند و دو روز دیگر افزایش پیدا میکند. با توجه به اینکه تمامی این تحولات با تاخیر به اقتصاد ایران وارد میشود، تغییرات قیمت طلا نیز با تاخیر در بازار ایران اثر می گذارد؛ اقتصاد ایران آنطور نیست که به سرعت و همان زمان نسبت به تغییرات جهانی پاسخ دهد بنابراین نباید انتظار داشت در مدت کوتاهی قیمت طلا کاهش پیدا کند.
این اظهارات را در حالی مطرح میکنید که بلافاصله بعد از افزایش طلا در جهان، قیمت طلا در بازار ایران نیز افزایش پیدا میکند؟
این اتفاق به اثرات روانی در بازار است چون اثرات خبرهای منفی در بازار بیشتر از خبرهای مثبت است، بنابراین به محض اعلام افزایش قیمت طلا در بازار جهانی، این قیمت نیز در ایران افزایش پیدا میکند اما در مقابل کاهش قیمت جهانی طلا در بازار با تاخیر انجام میشود.
به طور کلی قیمت گذاری بازار طلا در ایران بعد از چند روز مطابق با تغییرات بازار جهانی خواهد بود؟
وقتی نوساناتی در بازار جهانی رخ میدهد تاثیرش در بازار ایران اندک است مگر آنکه این نوسانات در طول میان مدت روند کاهشی محسوس داشته باشد مثلا ظرف یک یا دو ماه کاهش قیمت بازار طلا در دنیا استمرار داشته باشد تا به سرعت اثرات خود را در بازار ایران به جای میگذارد.
اما در مقابل اگر مثلا سه روز قیمت طلا پایین آید و دو روز بعد افزایش پیدا کند این نوسانات هفتگی اثری در بازار ایران به دنبال نخواهد داشت.
طبیعتا اگر روند کاهش قیمت طلا در جهان ادامه پیدا کند این موضوع بعد از تاخیر در اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود چون بازار ایران با تاخیر از بازار جهانی اثر میپذیرد. رویکردی که برخلاف آن یعنی در زمان افزایش قیمت طلا مشاهده میشود.
شما با این توضیحات عامل تعیین قیمت بازار طلا را در دست چه کسانی میدانید؟
قیمت طلا در ایران را بازار تعیین میکند که این موضوع در خصوص بازارهای دیگری همچون مسکن نیز مشاهده میشود. البته فضای روانی نیز بسیار در تعیین قیمت تاثیرگذار است.
نقش دولت را در کنترل بازار طلا چقدر میدانید؟
دولت در خرید و فروش طلا ورود پیدا نمیکند البته اگر ساختاری برای عرضه طلا داشت میتوانست به مدیریت این بازار بپردازد ولی ظاهرا دولت نمیخواهد ورود پیدا کند.
با وجودی که تعیین قیمت طلا در دست بازار است، باز هم بانک مرکزی میتواند تصمیم لحظهای بگیرد و سریع بازار را به هم بریزد مثلا بگوید که میخواهد طلا را وارد بازار کند که طبیعتا این تصمیم بازار طلا به هم میزند.
بر همین اساس دولت میتواند با اتخاذ تصمیماتی و از طریق سیاستهای مرتبط با این حوزه همچون سیاستهای بانک مرکزی در مورد ضرب و فروش طلا و قیمتگذاری بر این بازار تاثیرگذار باشد ولی تجربه نشان داده که دولت قصد ورود به بازار طلا را ندارد.
با این مواردی که شما توضیح دادید پیشبینیتان از وضعیت بازار طلا در آینده نزدیک چیست؟
با توجه به کاهش قیمت طلا در بازار جهانی، ممکن است در آینده نزدیک نیز قیمت طلا در بازار ایران کم شود البته به این شرط که کاهش قیمت جهانی طلا ادامه پیدا کند تا تاثیرات آن در فرصت 15 تا 20 روزه به ایران برسد. در این صورت است که میتوان انتظار داشت که در چند روز آینده قیمت طلا کاهش پیدا کند ولی نکته اساسی در این است که با کاهش قیمت طلا در طول چند روز در بازار ایران نمیتوان اثرات کاهش قیمت را به صورت چشمگیر احساس کرد.