"دکتر بهرام امیراحمدیان" استاد دانشگاه و کارشناس مسائل آسیای مرکزی و روسیه با بیان اینکه "روابط ایران و روسیه شامل دو مرحله قبل از فروپاشی اتحاد شوروی و بعداز فروپاشی آن است" گفت: نکته‌ای که در هر دو مرحله مشترک است، آنکه روسیه همواره خواهان برتری خود در مبادلات با دیگر کشورهاست.

وی در گفت‌وگویی، با بیان اینکه "روسیه اصولا بیشترین مزیت و منافع را برای خودش می‌خواهد" یادآور شد: این سبب می‌شود طرف‌هایی که با روسیه در معامله به سر می‌برند همیشه نسبت به این کشور بدهی داشته باشند.

واردات ما از روسیه 10 برابرصادرات ما به این کشور است

امیراحمدیان ادامه داد: در طی بیست و چند سالی که از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌گذرد، روسیه همیشه بیش از آنچه از ایران وارد کرده، به ایران فروخته است؛ یعنی نسبت این کشور به ما گاها 10 به یک می‌شود یعنی 10 تا به ما صادر و یکی از ما وارد کرده است.

این کارشناس مسائل سیاسی همچنین به سطح روابط سه میلیارد دلاری ما با این کشور اشاره کرد و اظهار داشت: از این مقدار تنها 200 تا 300 میلیون از ایران به روسیه صادر می‌شود و بقیه‌اش را روسیه به ایران وارد می‌کند این بدان معناست که واردات ما حدود 10 برابر بیشتر از صادرات ما به این کشور است.

وی خاطرنشان کرد: ممکن است گفته شود که روسیه مانند ایران صادرکننده انرژی است و نفت و گاز صادر می‌کند و عمدتا درآمدهایش از آنجا کسب می‌شود.

امیراحمدیان افزود: علیرغم اینکه روسیه از گذشته‌های تاریخی تا حالا با ما روابط داشته اما تنها یک خط پروازی بین تهران و مسکو وجود دارد در حالی که برای پرواز به ترکیه خط‌های هوایی از شهرهای مختلف ایران وجود دارد که دلیل آن رژیم بسیار سخت صدور ویزا برای ایرانیان است. در حالی که روسیه  نسبت به ایران مدعی است که یک کشور دوست و قدیمی است اما برای ایرانیان به سختی ویزا صادر می‌کند.

ایران برای صادرات کالا به روسیه با محدودیت روبه‌روست

وی با بیان اینکه "ما با روسیه همسایه نیستیم و تنها از طریق دریای خزر با این کشور ارتباط داریم" تصریح کرد: فقط یک خط کشتیرانی بین بندر انزلی به بنادر روسیه وجود دارد و این کشور سطح روابط را نتوانسته گسترش دهد و ایران هم برای صادرات کالا به روسیه همچنان با محدودیت روبه‎روست.

این کارشناس سیاسی ادامه داد: راه‌های زمینی هم که راه خوبی برای مبادلات تجاری محسوب می‌شود و می‌توانند کامیون‌های سردخانه‌دار رفت و آمد کنند از سال 1994 به بعد به روی ایران بسته است و ایران خیلی تلاش کرده که این راه‌های ارتباطی باز شود.

وی با تأکید بر اینکه "جمهوری اسلامی ایران یک کشور قدرتمند در منطقه است که دارای محصولاتی خوبی نیز می‌باشد" گفت: ایران می‌تواند صنایع سبک، مواد غذایی، منسوجات و سایر کالاها را صادر کند بنابراین ما با مشکلاتی مانند موانع گمرکی و محدودیت در دریای خزر مواجه هستیم که همین عوامل باعث می‌شود بازارهایی را از دست بدهیم.

ایران و روسیه نمی‌توانند اقتصاد تکمیلی با هم داشته باشند

امیراحمدیان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه روسیه صادرکننده مواد انرژی و مواد خام است و بیش از 60 درصد درآمد این کشور از محل صدور انرژی کسب می‌شود بنابراین ما هم چون یک کشور صادرکننده انرژی به شمار می‌رویم نمی توانیم با هم یک اقتصاد تکمیلی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه "صنعت روسیه صنعتی خارج از رده و استانداردهای بین‌المللی است" یادآور شد: بنابراین خود روسیه نیازمند تکنولوژی غربی است و صنایعی که به ما می‌فروشد مربوط به گذشته است.

این کارشناس سیاسی با تأکید بر اینکه "ما و روسیه همواره برای مبادله با مشکل مواجه هستیم" اظهار داشت: به همین دلیل بازار روسیه بازار آینده‌نگری برای ما نیست و نمی‌توان روی آن حسابی باز کرد.

وی در ادامه به صدور 20 میلیارد دلار نفت ایران به روسیه و دریافت کالا در قبال آن اشاره کرد و افزود: به نظر من این ممکن نیست چون باید ببینیم در ازای این نفت، چه چیزی قرار است به ما داده شود. اگر قرار باشد به ما تکنولوژی بدهد که باید گفت این کشور خودش تکنولوژی را از غرب وارد می‌کند و اگر قرار باشد به ما خدمات مهندسی بدهد باز هم باید گفت که ما خدمات مهندسی در تمام زمینه‌های انرژی تا نانوتکنولوژی را در اختیار داریم و کمبودی نسبت به روسیه نداریم بنابراین باید این مسئله دقیقا بررسی شود.

ما باید آینده روابط مان را با اروپا رقم بزنیم

امیراحمدیان افزود: ما باید به افق‌های آینده در روابط خودمان با اروپا توجه داشته باشیم و تنوع‌بخش در تأمین منابع اروپا باشیم که سخت به آن نیازمند است و ما هم کشوری هستیم که دو برابر روسیه ذخایر اثبات شده نفت داریم.

وی افزود: اگرچه عمر دولت یازدهم کم است؛ اما تلاش آقای روحانی و وزارتخانه مربوطه به گونه‌ای است که بتواند در یک برنامه چندساله و بلندمدت روابط خود را با کشورها توسعه بخشد.

این تحلیلگر سیاسی خاطرنشان کرد: دولت تدبیر و امید، دولتی است برآمده از تفکرات مردمی که خواهان تغییر در سیاست خارجی و ایفای نقش بیشتر از گذشته هستند.

برای برقراری تعامل با دنیا نیازمند باز کردن زبان گفت‌وگو هستیم

وی افزود: ما برای برقراری تعامل با دنیا نیازمند بازکردن زبان گفت‌وگو هستیم یعنی همان کاری که الان آقای روحانی انجام می‌دهد. ایشان در سخنانشان اشاره دارند که ما نمی‌خواهیم روی دیگران شمشیر بکشیم بلکه می‌خواهیم با دیگران در تعامل باشیم. البته تعامل یک رفتار دوجانبه و دو سر برنده است این در حالی است که روسیه هیچ‌گاه خواهان یک بازی برد - برد نبوده و همیشه قصد داشته خواسته‌هایش را تحمیل کند همانطور که در مسئله انرژی با اروپا بازی می‌کند.

امیراحمدیان ادامه داد: به نظر می‌رسد در شرایط کنونی که اروپا به این فکر افتاده که روسیه شریک مطمئنی نیست و از این ابزار سوءاستفاده می‌کند، ایران می‌تواند خود را مطرح کرده و قدرت و گرایش خود را به سمت غرب به جای شرق سوق دهد.

با همه کشورها به جز رژیم صهیونیستی بر اساس تأمین منافع ملی تعامل برقرار کنیم

وی افزود: روسیه همواره نشان داده که هیچ‌گاه منافع ما را در نظر نگرفته و پای قطعنامه‌های علیه ایران را امضا کرده است؛ البته ما نمی‌خواهیم با روسیه دشمنی داشته باشیم و به تعامل می‌اندیشیم اما در حدی که منافع ملی ما هم تأمین شود چون ما منافع ملی‌مان را بر همه چیز ترجیح می‌دهیم.

وی ضمن تأکید بر گسترش روابط با کشورهای جهان یادآور شد: ما نمی‌خواهیم با جهان در ستیز باشیم. هر کس با ما در سطح جهانی روابط برقرار کند به او احترام می‌گذاریم؛ تنها خط قرمز ما رژیم اشغالگر قدس است ولی با همه کشورها با اولویت قرار دادن منافع ملی‌مان ارتباط برقرار می‌کنیم.

امیراحمدیان به سیاست‌های خوب دولت روحانی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ما در حال جذب سرمایه‌های خارجی هستیم و نوید دوره‌ای بهتر از گذشته را داریم.

منبع: صدای آزاد