نشانه‌های ریزش در بازار ارز

گروه اقتصاد سیاسی- قیمت ارز طی روزهای گذشته بی محابا در بازارهای غیر رسمی بالا می رفت. موضوعی که البته برای همه نگرانی های فراوانی ایجاد کرده بود. دیروز اما تسنیم خبر داد که جلسه شبانه ای برای هماهنگی شرکتهای بزرگ پتروشیمی برای عرضه گسترده ارز در مرکز مبادله ارز و طلا برگزار می شود. موضوعی که نشان می داد قرار است اتفاقاتی طی روزهای آینده رقم بخورد.

همچنین سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسات مجلس برای بررسی افزایش قیمت ارز گفت: براساس جمع‌بندی جلسه غیرعلنی هفته گذشته مجلس، قرار است موضوع بازار ارز در جلسه شورای اقتصادی سران قوا نیز پیگیری شود.

وی افزود: این‌که گفته می‌شود مجلس اقدامی انجام نمی‌دهد خلاف واقع است. مجلس از همه توان خود برای کمک به دولت، جهت کنترل بازار ارز استفاده کرده است منتها با توجه به این‌که هرگونه بررسی و پیگیری رسانه‌ای و علنی این موضوع، روی قیمت ارز اثرگذار است، مجلس اقداماتش را به صورت غیرعلنی و غیررسانه‌ای دنبال می‌کند.
سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: براساس جمع‌بندی جلسه غیرعلنی هفته گذشته که وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور حضور داشتند، قرار است موضوع بازار ارز در جلسه شورای اقتصادی سران سه قوه نیز پیگیری شود.

وی تاکید کرد: تلاش مجلس این است که با اظهارات و اقدامات ناصحیح، اثر منفی مضاعف بر بازار نداشته باشد چون می‌خواهد ثبات در بازار ایجاد شود و البته با اقداماتی که انجام شده و تصمیم‌هایی که در جلسه غیرعلنی اتخاذ شده است امیدوارم به زودی شاهد ثبات در این بازار باشیم.

گودرزی در پایان بیان کرد: مجلس تذکرات لازم را به مسئولان ذیربط در دولت داده است و نمایندگان نیز با استفاده از همه ابزارها و ظرفیت‌های قانونی و نظارتی، وظیفه خویش را دنبال می‌کنند.

آغاز ریزش قیمت دلار به‌سمت کانال ۷۰هزار تومان
با افزایش مداخلات بازارساز و اتمام تسویه‌های مالی پایان سال میلادی، از صبح دیروز شاهد بازگشت قیمت‌ها در بازار ارز بودیم، قیمت دلار که پریشب تا ۸۲هزار تومان بالا رفته بود، دیروز تا این ساعت در کف بازار و فضای مجازی به کانال ۸۰هزار تومان برگشته بود.

دلالان کف بازار می‌گویند: در بازار پیچیده است که ریزش قیمت‌ها ادامه خواهد داشت و حتی کانال‌های پایین 70 هزار تومان را هم می‌بینیم.
بازاری‌ها در گفت‌وگوهای خود می‌گویند؛ "احتمالاً با افت شدید قیمتی در بازار ارز طی روزهای آتی مواجه خواهیم شد چرا که هر بار دلار اوج گرفته با مداخله ارزی بازارساز به کف بازگشته است.”،

این موضوع حتی در کانال‌های اعلام نرخ دلار در فضای مجازی نیز مورد تأکید قرار گرفته است. یکی از این کانال‌ها نوشته بود: "مرداد سال 1397 دلار تا 19 هزار تومان سقف زد و یک‌شبه ریزش کرد و رسید به 10 هزار تومان که چند نفر از شوک این خبر در مشهد سکته کردند! مهرماه سال 1399 دلار در یک جهش صعودی به 32 هزار تومان رسید و ریزش کرد به قیمت 20 هزار رسید! الآن دلار 82 هزار تومان و باید منتظر یک نوسان سنگین باشیم.”

«محمد کشتی‌آرای» فعال بازار طلا و سکه هم در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم با تأکید بر اینکه "این روزها تقاضایی برای خرید سکه و طلا نداریم."، گفت: همین موضوع موجب کاهش حباب سکه به زیر 6 میلیون تومان شده است.

او گفت: زمانی که قیمت‌ها در بازار اوج می‌گرفت تقاضا هم برای خرید بالا می‌رفت ولی این بار مردم دیگر سراغ خرید طلا و سکه نمی‌آیند.
این فعال بازار طلا با اشاره به کاهش قیمت دلار در بازار طی روز جاری می‌گوید: امروز فضای بازار نسبت به روزهای قبل آرام‌تر شده است.
پشت‌پرده مسدود شدن حساب صرافی‌های رمز ارز
مسدودشدن حساب صرافی‌های رمز ارز، از پایان ماه عسل کوتاه بانک مرکزی با فعالان حوزه ارز دیجیتال خبر می‌دهد. به نظر می‌رسد اقدام سخت‌گیرانه بانک مرکزی با رشد بی‌سابقه قیمت دلار بی‌ارتباط نیست.

به گزارش فرارو؛ عبدالناصر همتی اواسط آذر در رویداد رمزآتی شرکت کرد. در آن زمان همه‌چیز گل و بلبل به نظر می‌رسید. وزیر اقتصاد در جلسه‌ای که رئیس سازمان بورس و جمعی از مدیران ارشد حوزه اقتصاد کشور هم در آن حاضر بودند به مباحثی درباره چشم‌انداز روشن تأثیرات رمزارز‌ها بر اقتصاد و معرفی فرصت‌ها و نوآوری‌های جدید گوش داد. نوش‌آفرین مومن‌واقفی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی هم‌زمان با این همایش تاکید کرد صرافی‌های ارز دیجیتال باید مشتریان خود را نسبت به «عدم حمایت و ضمانت بانک مرکزی و نظام بانکی از بازار ارز دیجیتال» آگاه کنند، اما با تاکید بر اینکه بانک مرکزی در تدوین چارچوب و سیاست‌های کلان در حوزه رمز پول‌ها، رویکردی «توسعه محور» دارد، به فعالان این حوزه چراغ سبز نشان داد. قیمت دلار، کمتر از یک ماه بعد پا را از مرز ۸۰ هزار تومان فراتر گذاشت و بانک مرکزی به بهانه اینکه نرخ تتر، به دلار بازار آزاد خط می‌دهد، حکم مسدود شدن حساب صرافی‌های رمز ارز را صادر کرد تا شاید به این ترتیب جو حاکم بر بازار ارز آرام بگیرد.
رابطه پردردسر دلار و تتر
قیمت تتر، دقیقا برابر با یک دلار است. صاحب تتر می‌تواند آن را همچون یک واحد پول معتبر و جهانی به هرکجا می‌خواهد ببرد و در صرافی‌های ارز دیجیتال دقیقا مانند یک دلار بفروشد. تتر در ایران اندازه باقی دنیا محترم نیست؛ از یک طرف دولت و از طرف دیگر تحریم‌ها باعث می‌شوند برای خرید و فروش تتر متحمل دردسر شویم.

بنیاد تتر در آمریکا مستقر است و به اندازه کافی برای ایرانی‌ها دردسر درست می‌کند؛ از ممنوعیت و تهدید گرفته تا بلوکه‌کردن و مصادره. کاربران ایرانی از ترس شناسایی IP، معاملات تتر و دیگر انواع ارز دیجیتال را بین خودشان محدود کرده‌اند.

تتر هم‌قیمت دلار است. هر بار قیمت دلار در بازار آزاد بالا و پایین برود، نرخ تتر هم دست‌خوش تغییرات می‌شود. هر روز صبح، قبل ساعت ۱۱ که نرخ دلار بازار آزاد استخراج می‌شود و از عصر هر روز تا اوایل صبح فردا که معاملات رسمی تعطیل است، با نگاهی به عملکرد تتر، می‌توان قیمت دلار را کشف کرد.

قیمت تتر، همچنین در برخی مواقع خاص فانوس دریایی بازار ارز در شب‌های طوفانی است. وقتی نهاد‌های نظارتی ترجیح می‌دهند قیمت دلار به خاطر بیش‌فعالی زیاد، موقتا جلوی چشم نباشد، حرفه‌ای‌ها جیک‌و‌پوک آدرس قیمت دلار را از تتر می‌پرسند.

دلیل مسدودشدن حساب صرافی‌های رمز ارز
بانک مرکزی ترجیح داده به دلیل آنچه «پولشویی» و «عملیات سفته‌بازی در بازار تتر» می‌خواند، جلوی معاملات بازار ارز دیجیتال را بگیرد و برای این کار به مسدود‌شدن حساب صرافی‌های ارز دیجیتال و غیرفعال‌کردن درگاه‌های پرداخت الکترونیکی پرداخت‌یار‌ها متوسل شده است.

مسدود شدن حساب صرافی‌ها ارز دیجیتال قبلا در چند نوبت تکرار شده بود و می‌دانیم بانک مرکزی پیش خودش اعتقاد دارد از این کار هدفی جز حاکم کردن قانون ندارد. حتی برای اینکه مسدود شدن حساب صرافی‌های ارز دیجیتال مانند مرتبه‌های قبل، دامن همه را نگیرد، درگاه خروجی صرافی‌ها و پرداخت‌یار‌ها باز گذاشته شد تا مردم بتوانند دارایی خود را نقد کنند، اما با کمک مسدود شدن ورودی درگاه‌ها، اجازه ندادند کسی پول بدهد و ارز دیجیتال جدید بخرد.

برخی رسانه ها، دلیل اقدام اخیر بانک مرکزی را فعالیت سفته‌بازی و پولشویی صرافی‌ها در بازار تتر دانسته‌اند و به مواردی مثل پنهان بودن ترازنامه مالی و عملیات غیرشفاف بانکی و خارج از ضوابط صرافی‌های ارز دیجیتال یا شرکت‌های پرداخت‌یار تاخته‌اند.

منتقدان، ارائه امکاناتی مثل زیرساخت تسویه آنی و خارج از چارچوب نظام پولی و بانکی به صرافی‌های ارز دیجیتال را غیرقانونی می‌دانند و اعتقاد دارد در مواقعی که قیمت دلار پرتلاطم می‌شود، استقبال مردم از خرید و فروش تتر و دیگر انواع ارز دیجیتال، بانک مرکزی را در انجام وظایف نظارتی خود به دردسر می‌اندازد.

مسدودشدن حساب صرافی‌ها رمز ارز کی برطرف می‌شود؟
مسدود شدن حساب صرافی‌های رمز ارز در روز پنجشنبه ششم دی ماه ۱۴۰۳، واکنشی به نوسانات افزایشی نرخ ارز بود. قیمت دلار در این روز گستاخانه از مرز ۸۰ هزار تومان گذشت. پیش از این تمهیداتی به منظور کنترل بازار ارز اندیشیده شده بود، اما بانک مرکزی متوجه شد تقاضای خرید دلار به سمت تتر سرازیر می‌شود و عنان کار را از دستش درمی‌آورد. مشکل احتمالا پس از آرام شدن بازار ارز برطرف می‌شود اما این احتمال وجود دارد که بانک مرکزی حکم کند، خرید و فروش تتر غیرقانونی است.