آرزوبخشنده: بعد از جهت‌گیری‌ روزنامه‌های تندرو در قبال عملکرد دولت جدید در روزهای نخست، خط خبری رسانه‌های دولتی به سمت پرهیز از حاشیه‌ها رفته است. سلسله اخبار ایرنا و ایسنا درباره وضعیت فعلی دولت چهاردهم و تلاش تندروها برای ایجاد حاشیه نشان می‌دهد که فشار بر دولت از سمت راست افزایش یافته و گمانه‌ها مبنی بر اینکه اصولگرایان به دنبال تصاحب قدرت و تصمیم در دولت جدید هستند، به واقعیت نزدیک‌تر شده است.

بعد از چینش کابینه وفاق با چاشنی اعضای فراجناحی که تقسیم قدرت در دولت را به تصویر کشیده، فشارهای بیرونی در حال افزایش است. سخنان “علم‌الهدی” در نمازجمعه مبنی بر اینکه دولت جدید لایحه “عفاف و حجاب” را اجرایی کند، در تقابل با دیدگاه “مسعود پزشکیان” نسبت به سخت‌گیری‌های اجتماعی، ورود کابینه به عرصه عمل و تلاش طیف مقابل برای ایجاد اختلافات را نشان می‌دهد.

 روزنامه کیهان در روزهای گذشته موضوع “اسب زین شده” دولت سیزدهم را دوباره به میان آورد و به استناد آمارهای جهانی، پاسخ پزشکیان در مصاحبه تلویزیونی‌اش را داد. نبویان نماینده تندروی مجلس هم خط خبری کیهان را پی گرفت و اطرافیان پزشکیان را حامیان اغتشاش نامید. ظاهر این دوقطبی گرچه کمرنگ و کم‌اثر به چشم می‌آید، اما زیر پوست سیاست را نشان می‌دهد که می‌خواهد با فشارهای جانبی بر دولت پزشکیان، او و کابینه‌اش را در مهار خود نگه دارد. تقسیم کار اصولگرایان در چندهفته گذشته به عینه بیانگر همین موضوع است. میانه‌روها با استقبال از چینش کابینه و رفتار صادقانه رئیس‌جمهور در سیاست خوش‌بینی تزریق می‌کنند و تندروها اینطور وانمود کرده‌اند که برای وفاق باید کارت‌های بیشتری از او بگیرند. این نکته از چشم اصلاح‌طلبان کهنه‌کار دور نمانده و منتجب‌نیا شنبه (پریروز) در یک گفت‌وگوی انتقادی به پزشکیان توصیه کرده تفاهم و وفاق را با خط‌کشی‌های مشخصی دنبال کند. او تسلیم و وادادگی را هشدارآمیز دانسته و گفته است؛ دولت پزشکیان باید متشکل از اصلاح‌طلبان باشد، نه افرادی از دولت سایه یا اصولگرایانی که منتقد ذاتی دولت جدید هستند.

دولت، تحقق وعده‌ها را پیگیری کند

با این وجود برخی بر این عقیده‌اند که دولت باید از حاشیه‌ها پرهیز کند. خبرگزاری‌های دولتی دیروز به شکلی هماهنگ این موضوع را در گفت‌وگو با فعالان سیاسی میانه مورد تحلیل قرار داده‌اند که رئیس‌جمهور با تکیه بر کار کارشناسی، مانع ورود دولت به فرافکنی‌ها شود. سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، گفته: طبیعتا یک رشته مسائل ایذایی بر سر راه دولت قرار خواهد گرفت، اما تمرکز دولت چهاردهم باید بر روی تحقق وعده‌هایی باشد که به مردم داده است.

“جوادهروی” در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ضرورت پرهیز دولت چهاردهم از ورود به مسائل حاشیه ساز، بیان کرد: دولت چهاردهم بنا به عهدی که دکتر پزشکیان با مردم بست، قرار شد از جنس متفاوتی با آنچه که از دولت های گذشته به تجربه دیده بود، عمل کند. از سوی دیگر قرار بر این شد پزشکیان با استفاده از همه تجربه‌های دولت‌های قبل، دولتی را بنا کند و وزرایی را بکار گیرد که مستقیما به سراغ رفع مشکلات معیشتی مردم در داخل و رفع موانع تحریمی در خارج از کشور باشد.

وی اظهار کرد: به همین خاطر احتمالا یک رشته حرکت های ایذایی مثل مباحث فساد یا موضوع بورس که در هفته پیش در رسانه‌ها مطرح شد، شاید حرکت دولت چهاردهم را کاهش دهد و سرعت آن را کم کند. طبیعتا دکتر پزشکیان باید به دنبال تحقق وعده هایی باشد که به مردم داده بود و در مسیر خود از پرداختن به حرکت های حاشیه ای اجتناب کند.

نیاز به اتاق فکر تخصصی

عضو شورای‌ مرکزی جامعه‌روحانیت‌مبارز هم گفته:رئیس‌جمهور و دولت‌مردان نباید به حاشیه‌سازها اهمیت دهند، بلکه با تاسیس اتاق فکر تخصصی باید به فکر جلب رضایت آحاد مردم، تحقق عدالت و استفاده از همه ظرفیت‌های داخلی باشند. “سیدرضا اکرمی” گفت: وقتی دوغ و دوشاب یکی شد یا یاس غلبه می‌کند یا ناامیدی حاکم می‌شود یا بی‌تفاوتی گسترش می‌یابد. اگر می‌خواهیم حاشیه‌سازها به حاشیه‌ها رانده شوند، باید در رشته‌ها و حوزه‌های مختلف اتاق‌های فکر ایجاد شود تا افراد مشغول شوند، وقتی افراد مشغول شدند خودبه‌خود نه حاشیه‌سازی می‌کنند و نه به حاشیه‌ها بها می‌دهند. وی افزود: متاسفانه به جای‌سیاست‌ورزی بسیار سیاست‌زده شده‌ایم؛ یعنی به جای سیاست‌ورزی گرفتار حاشیه‌ها و غفلت از پایه‌ها و اصول شده‌ایم، در حالی که باید برویم و سیاست‌ورز شویم.

عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تاکید کرد: باید قبول کنیم هر کس به هر دلیلی با انتخاب مردم از مسند قدرت کنار رفت و جریان‌ها و افراد دیگری جایگزین شدند، به خواسته مردم تن دهیم نه اینکه به مسائل حاشیه‌ای بپردازیم. نباید فراموش کنیم که کمتر از نیمی از مردم کشورمان در انتخابات شرکت نکردند. نخبگان و دلسوزان نظام باید این مسئله را در کانون توجه خود و طیف‌های سیاسی همسوی خود نگه دارند. حضور کمتر از نیمی از مردم در انتخابات ریاست جمهوری شایسته جمهوری اسلامی نبود.

دولت چهاردهم، تهی از نقشه راه

اما در نکات بیان شده از سوی فعالان سیاسی یک مسئله مهم کاملا پیداست؛ اینکه اولویت دولت پزشکیان و نقشه راه این دولت برای عبور از حاشیه‌ها و رسیدگی به متن چیست؟ یادآوری این نکته که مشابهت‌های تاریخی نیز دارد، می‌تواند راهگشا باشد. دولت چهاردهم میراث‌دار مشکلاتی است که از دولت گذشته به جا مانده؛ همانگونه که دولت سیزدهم خود را میراث‌دار مشکلات دولت حسن روحانی می‌دانست. اما فارغ از دولت یازدهم و دوازدهم که نقشه راه خود را بر حل مسائل با تمرکز بر سیاست‌خارجی گذاشته بود، نه دولت سیزدهم نقشه معینی داشت و نه دولت چهاردهم تاکنون از تمرکز سیاسی، اقتصادی  خود در اداره کشور رونمایی کرده است. شاید بخشی از مشکلات دولت پزشکیان از همین جا ناشی شده که این دولت تاکنون تمرکز خود را بر هیچ‌یک از موضوعات مهم اعلام نکرده است. ابهام و سرگردانی در روند اظهارات کابینه دلیل محکمی بر این ادعاست.

تک‌نرخی کردن ارز، حذف یارانه بنزین و...

در هفته‌های گذشته چند موضوع مهم و اساسی از سوی پزشکیان و وزرای او مورد توجه قرار گرفت. اولین موضوع ناترازی بنزین و ارائه یارانه به این بخش بود. به رغم اینکه پزشکیان در رقابت‌های انتخاباتی هم بر مخالفت خود درباره افزایش قیمت بنزین اصرار کرده بود، سخنان پزشکیان شوک اولیه را به جامعه داد. با این وجود اظهارات ضد و نقیض وزیر اقتصاد، معاون اول و برخی دیگر از مسئولان دولتی نشان داد که آنها نه تنها نقشه مشخص و برنامه معینی برای عملیاتی کردن گفته‌ةای رئیس‌جمهور ندارند، بلکه نمای سرگردانی از یک موضوع حساسیت‌برانگیز را به تصویر کشیده‌اند. روز شنبه پزشکیان درباره انتقال پایتخت هم سخن گفت و اینطور ابراز کرد که باید برای جلوگیری از تمرکز، پایتخت را منتقل کنیم؛ موضوعی که در دولت‌های قبل هم مورد توجه قرار گرفت ولی اجرایی نشد. همزمان با این مسائل تک نرخی کردن ارز را همتی مورد تاکید قرار داد و در مقابل، همه تحلیل‌گران به او توصیه کردند که تجربه دولت‌های گذشته و شوک‌های ارزی را چراغ راه خود قرار دهد. در عین حال وزیر راه و شهرسازی نیز با تکرار برنامه‌های گذشته در دولت سیزدهم قصد دارد مشکلات مسکن را مرتفع کند. نگاه گذرا به همه اظهارات و نظرات دولت چهاردهم نشان می‌دهد که این دولت نیازمند تمرکز بر یکی از موضوعات مهم کشور است. از ناترازی‌ها در اقتصاد کلان گرفته تا تنگناهای تحریمی و مشکلات وابسته به آن، به رغم اینکه از سوی دولتمردان مورد بحث قرار می‌گیرد اما رسوب فکر یا ایده‌ای را به نشان نمی‌دهد. شاید به همین دلیل باشد که دولت جدید ناگزیر است با حاشیه‌های ساخته شده از سوی تندروها مواجه شود.

با این وجود برخی بر این عقیده‌اند که دولت فرصتی بیشتری برای حرکت و ریل‌گذاری نیاز دارد. اما تجربه حذف ارز ترجیحی در دولت سیزدهم نشان داد که اگر دولت‌ها انتخاب اندیشمندانه و برنامه مشخص نداشته باشند، فشارهای سیاسی آنها را به سمت و سویی هل خواهد داد که عملکردها را مخدوش می‌کند. دیروز “امید نصیبی” نماینده مجلس با بیان اینکه «دولت چهاردهم کار خود را خوب شروع کرده و مجلس نیز حمایت کامل خود را نشان داده است»، درباره برخی حاشیه‌سازی‌ها علیه دولت گفته است: «باید به دولت فرصت داد؛ اینکه برخی مشکلات را در ابتدای راه به گردن دولت بیندازیم صحیح نیست و این‌گونه نیست که دولت نخواهد کاری انجام دهد. قطعاً در آغاز هر دولتی یک‌سری مسائل وجود دارد که باید با همکاری همه دستگاه‌ها آن‌ها را حل و فصل کرد.»

انتقاد از دولت نوپا سنگ اندازی است

یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تاکید کرد باید به دولت فرصت دهیم و انتقاد کردن از دولت جدید به این زودی، نوعی سنگ‌اندازی و کارشکنی محسوب می‌شود.
“سیدکریم معصومی” نماینده فومن و شفت با اشاره به برخی حاشیه‌سازی‌ها علیه دولت چهاردهم با وجود گذشته کمتر از یک ماه از آغاز به کار کابینه دولت گفت: واقعیت این است اینکه بخواهیم همه تقصیرها را به گردن دولتی که تازه شکل گرفته و کابینه‌ آن تازه روی کار آمدند و وزرا هنوز معاونان خود را به درستی تعیین نکردند، بیندازیم، نوعی کارشکنی است.

وی با اشاره به طرح مسائلی درباره عملکرد دولت در زمینه تامین امکانات رفاهی در شهرهای گردشگری اظهار کرد: طی روزهای اخیر با توجه به حجم مسافرانی که به ویژه در شمال کشور وجود داشت مشکلاتی در پمپ بنزین‌ها و نانوایی‌ها داشتیم و شاهد صف‌های طویل کلافه کننده بودیم و نارضایتی‌هایی در میان مسافران وجود داشت اما نمی‌شود الان این مسائل را به دوش دولتی بگذاریم که تازه آغاز به کار کرده‌ است. با توجه به تعطیلاتی که وجود داشت باید بسترهای لازم برای میزبانی شهرها از مسافران در ایام اوج مسافرت‌ها فراهم می‌شد.

این نماینده مجلس با بیان اینکه برخی مسائل و مشکلاتی که امروز وجود دارد، به دلیل عدم توجه به موضوع تأمین امکانات و زیرساخت‌ها درگذشته است، تصریح کرد: باید به دولت فرصت دهیم و انتقاد کردن از دولت جدید به این زودی، نوعی سنگ‌اندازی و کارشکنی محسوب می‌شود.

معصومی همچنین با تاکید بر ضرورت پرهیز دولت از وارد شدن به حاشیه سازی‌ها، عنوان کرد: به نظرم با توجه به این که دولت چهاردهم با عنوان دولت «وفاق ملی» نام‌گذاری شده است، دولتمردان نباید وارد حاشیه شوند بلکه باید کار خود را انجام دهند. حتماً دولت برای امور مختلف برنامه‌ریزی‌هایی دارد و حتماً نیز موانع پیش روی فعالیت دولت با تعامل میان دولت و مجلس برداشته خواهد شد.