پزشکیان؛ میراث‌دار اقتصادی بحران‌زده

 «مسعود پزشکیان» نهمین رئیس‌جمهوری ایران و مأمور تشکیل دولت چهاردهم، روز‌هایی سختی را در پاستور پیش‌رو خواهد داشت چرا که وی میراث‌دار اقتصادی بحران‌زده خواهد بود.

به گزارش فرارو، وقتی در روز چهاردهم مرداد ۱۴۰۰، ابراهیم رئیسی دولت را تحویل گرفت، مرکز آمار تورم نقطه‌به‌نقطه را معادل ۴۳.۲درصد محاسبه کرده و دلار در محدوده ۲۵هزار و ۶۰۰ تومان قرار داشت. قیمت طلا و سکه به ترتیب معادل یک میلیون و ۱۰۰هزار تومان و ۱۱ میلیون و ۳۶۶ هزار تومان بود و میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در تهران ۳۰ میلیون و ۹۷۰هزار تومان اعلام شده بود.

قریب سه سال بعد وقتی سقوط هلی‌کوپتر باعث شد فضای سیاسی ایران به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری پیش از موعد تن بدهد، تورم نقطه‌به‌نقطه اردیبهشت طبق گزارش مرکز آمار به ۳۱درصد رسید اما طلا با رشد ۲۴۸درصدی، دلار با رشد ۱۳۶درصدی و سکه با افزایش ۲۹۶درصدی روبه‌رو شدند. متوسط قیمت مسکن در تهران تا متری ۸۴ میلیون و ۷۵۰هزار تومان پیش رفته و قیمت گوشت از ۱۳۸هزار و ۵۰۰ تومان در هر کیلوگرم به ۶۱۸هزار و ۷۵۵ تومان رسیده تا رشد ۳۴۶درصدی را تجربه کرده باشد.

حال مسعود پزشکیان مجوز حضور در پاستور را پیدا کرده اما خودش هم می‌داند با توجه به وضعیت اقتصاد و بازار قرار نیست برایش فرش قرمز پهن کنند و قرار است نهمین رئیس‌جمهوری ایران روز‌هایی سخت پیش‌رو داشته باشد.

میدان مین زیر پای دولت چهاردهم
قیمت دلار چهار روز پس از اعلام پیروزی پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری دوباره در سایت‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین اعلام شد. به‌گونه‌ای که دلار روز سه‌شنبه (۱۹ تیرماه) در محدوده ۵۸هزار و ۸۵۰ دیده شد و فعلا کسی تمایل ندارد روز‌های آخر فروردین را به خاطر بیاورد. رکورد تاریخی قیمت دلار در ۲۵ فروردین (اگرچه به شکل غیررسمی) با رسیدن به قله ۶۷هزار و ۵۰ تومان شکسته شد.

باید دانست قیمت دلار در روز تحلیف ابراهیم رئیسی ۲۵هزار و ۶۳۰ تومان بود و روزی که با سقوط هلی‌کوپتر، عمر دولت سیزدهم به پایان رسید در محدوده ۶۰هزار و ۶۰۰ تومان قرار داشت. مهار رشد ۱۳۶درصدی قیمت دلار در سه سال گذشته یکی از ماموریت‌های دولت پزشکیان خواهد بود.همچنین قیمت طلا و سکه در روز‌های اخیر به ترتیب در حوالی سه میلیون و ۴۰۰هزار تومان و ۴۱ میلیون تومان آفتابی شده‌اند. دولت سیزدهم موقعی دولت را تحویل گرفت که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۰۰هزار و ۸۰۰ تومان رسیده بود ولی اواخر اردیبهشت امسال به جایگاه سه میلیون و ۸۳۰هزار تومان دست پیدا کرد تا شاهد افزایش ۲۴۸درصدی باشد.سکه امامی هم در دوران دولت سیزدهم با رشد قیمت ۲۹۶درصدی روبه‌رو شد و از ۱۱ میلیون و ۳۶۶هزار تومان ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ به ۴۵ میلیون و ۳۱هزار تومان آخر اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. قیمت سکه نسبت به ۵۰ روز پیش تقریبا پنج میلیون ارزان شده و فعلا در محدود ۴۰ میلیون و ۵۰۰هزار تومان معامله می‌شود.

مهار بازار سرکش و گران مسکن
قیمت مسکن در تهران به متری ۸۵ میلیون و ۹۱۰هزار تومان رسیده است ولی اگر به ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ برگردیم، به روزی که مراسم تحلیف دولت سیزدهم برگزار شد با عدد ۳۰ میلیون و ۹۷۰هزار تومان برخورد می‌کنیم.

به عبارتی قیمت خانه در تهران براساس آمار‌های رسمی بانک مرکزی طی دوره ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی ۱۷۳درصد رشد داشت. قیمت مسکن البته در دوره هشت ساله ریاست جمهوری حسن روحانی هم رشد چشمگیری را تجربه کرده بود و از متری سه میلیون و ۷۳۸هزار تومان تا ۳۰ میلیون و ۹۷۰هزار تومان پیش رفت. با این حساب خرید یک خانه ۱۰۰ متری در تهران با محاسبات فعلی به‌طور میانگین 8 میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه نیاز دارد.

سروسامان‌بخشی به بازار رهاشده سرمایه
شاخص بورس در هفته سوم تیر ماه ۱۴۰۳ تا ارتفاع دو میلیون و ۲۲۰هزار واحد پیش رفت. بخشی از این رشد به اعلام نتیجه نهایی انتخابات ریاست جمهوری برمی‌گردد، هرچند رضایت سرمایه‌گذاران و فعالان بورس هنوز جلب نشده است.بورس هنگام برگزاری مراسم تحلیف رئیسی در نیمه مرداد ۱۴۰۰، روی پله یک میلیون و ۴۰۶هزار واحد قرار داشت و در روز‌های آخر اردیبهشت یا بهتر بگوییم روزی که خبر سقوط هلی‌کوپتر رئیس‌جمهور منتشر شد با ریزش ۶۱ هزار و ۸۲۴ واحدی در ارتفاع دو میلیون و ۱۰۶ واحد آرام گرفت. یعنی بورس در دوره رئیسی ۵۰درصد رشد را تجربه کرده اما با توجه به افزایش قیمت‌ها در سایر بازار‌ها عملا اسباب نارضایتی فعالان بازار سرمایه را فراهم آورده است. قیمت طلا در طول حیات دولت سیزدهم ۲۴۸درصد افزایش پیدا کرده و قیمت سکه ۲۹۶درصد افزایش داشت. دلار هم رشد ۱۳۶درصدی را از خود به جا گذاشت که همگی نشان می‌دهد بازار سرمایه در این مدت حتی نتوانسته به اندازه تورم یک سال هم برای صاحبان سهام آورده داشته باشد.

شکستن شاخ قیمت خوراکی
قیمت گوشت قرمز گوسفندی ابتدای دولت سیزدهم به طور متوسط کیلویی ۱۳۸هزار و ۵۰۰ تومان بود و قریب سه سال بعد و در اردیبهشت ۱۴۰۳، وقتی سقوط هلی‌کوپتر به شهادت رئیسی و همراهان منجر شد، مردم برای خرید همان مقدار گوشت به طور میانگین قیمت ۶۱۸هزار و ۷۵۵ تومان را پرداخت می‌کردند.

مسعود پزشکیان ۵۰ روز بعد در حالی باید دولت چهاردهم را تحویل بگیرد که براساس گزارش رسمی مرکز آمار، متوسط قیمت گوشت قرمز گوسفندی در انتهای خرداد به ۶۵۳هزار تومان رسیده است. قیمت گوشت قرمز گوسفندی به این ترتیب در دولت سیزدهم معادل ۳۴۶درصد افزایش را تجربه کرده است.

قیمت مرغ هم از کیلویی ۳۰هزار و ۳۱۴ تومان به ۸۲هزار و ۶۹۸ تومان رسیده و با رشد ۱۷۳درصدی روبه‌رو شده است. طبق گزارش مرکز آمار قیمت مرغ در پایان خرداد ۱۴۰۳، میانگین ۸۳هزار و ۸۷۰ هزار تومان را به چشم دیده است. قیمت برنج ایرانی هم در ابتدای دولت چهاردهم به حدود ۱۱۸هزار و ۴۵۰ تومان نزدیک شده است. قیمت برنج ایرانی در مرداد ۱۴۰۰ و اردیبهشت ۱۴۰۳، به ترتیب کیلویی ۳۸هزار و ۶۴۷ تومان و ۱۱۶هزار و ۳۰۰ تومان بوده یعنی در سه سال حدود ۲۰۰درصد گران شده است.