اقتصاد آزاد در برابر اقتصاد دولتی

 با داغ تر شدن رقابت های انتخاباتی نظرات شش نامزد ریاست جمهوری درباره اقتصادی نیز اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است. به نظر می رسد با توجه به سابقه و مواضع نامزدها، دیدگاه های مسعود پزشکیان بیشترین نزدیکی را به اقتصاد آزاد دارد، و او تنها در برابر ۵ نامزدی قرار گرفته است که بیشترین اهمیت را به مداخله دولت در اقتصاد می دهند.

پزشکیان؛ مبارزه با فساد، توسعه پایدار

به گفته مسعود پزشکیان، «مشکل اصلی که ما با آن مواجه هستیم، نداشتن یک نقشه راه است. ظاهرا در تئوری می‌گوییم اما در عمل یک چنین نقشه‌ای را رسم نکردیم؛ در جایی که چنین برنامه‌ای می‌نویسیم یا نقشه راهی را طراحی می‌کنیم نیز، افرادی را برای اجرای این نقشه انتخاب می‌کنیم که مهارت، علم و برنامه کافی برای اجرای چنین برنامه‌ای را ندارند.»

«مسعود پزشکیان» دیدگاه‌های متنوعی در حوزه اقتصادی دارد که می‌توان از جمله آنها به موافقت با اخذ مالیات، تک‍نرخی شدن ارز و مخالفت با قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد. «مسعود پزشکیان» کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، حل مشکل معیشتی مردم و رسیدگی به محرومان را مهم‌ترین اولویت خود در مدیریت کشور اعلام کرده است. «مسعود پزشکیان» نماینده فعلی (مجلس دوازدهم) مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی است؛ پزشکیان سابقه نمایندگی در ادوار هشتم، نهم دهم و یازدهم مجلس را در کارنامه خود دارد. مسعود پزشکیان در مجلس دهم، در جایگاه نایب رئیس اول قرار داشت. او معتقد است: «دولت می‌تواند گروه‌های هدف را شناسایی کند تا این ارز به صورت مستقیم و بدون واسطه در اختیار افرادی که واقعا به آن نیاز دارند، قرار بگیرد.»

به گفته مسعود پزشکیان، «مشکل اصلی که ما با آن مواجه هستیم، نداشتن یک نقشه راه است. ظاهرا در تئوری می‌گوییم اما در عمل یک چنین نقشه‌ای را رسم نکردیم؛ در جایی که چنین برنامه‌ای می‌نویسیم یا نقشه راهی را طراحی می‌کنیم نیز، افرادی را برای اجرای این نقشه انتخاب می‌کنیم که مهارت، علم و برنامه کافی برای اجرای چنین برنامه‌ای را ندارند.» مسعود پزشکیان در گفته‌های خود، بر مخالف با اقتصاد دستوری تاکید کرده و معتقد است که اگر قرار باشد اقتصاد به صورت دستوری پیش رود، سرمایه‌گذار از سرمایه‌گذاری و تولیدکننده هم از تولید دست کشیده و منصرف می‌شود. او می‌گوید: «مگر می‌شود وقتی قیمت نهایی یک محصول برای تولیدکننده ۱۰ واحد (برای نمونه) تمام می‌شود، به او دستور بدهیم که با قیمت هشت واحد محصول خود را به فروش برساند و اینکه الان قیمت در کارخانه‌های خودروسازی و بازار آزاد متفاوت است، به خاطر دستوری بودن اقتصاد است.»

پورمحمدی: تقویت تولید داخلی، اقتصاد مقاومتی

او که در کارنامه خود مسئولیتی مانند وزیر دادگستری را دارد، به مسائل مهمی از جمله مبارزه با فساد اقتصادی تأکید کرده است. در واقع او بر این باور بود که اقتصاد مخلوط با فساد اقتصادی ناپایدار است.

پور محمدی در سخنرانی‌های گوناگون خود بر این مسئله تأکید کرده و گفته بود تخلف در دستگاه‌های اداری و اجرایی را موجب ایجاد فساد و به ضرر فعالان بخش‌های مختلف است و تمامی دستگاه‌های همه بخش‌های اقتصادی باید با انجام وظایف خودشان جلوی ورود فساد را به درون دستگاه‌ها بگیرند. او همچنین درباره تأثیر تحریم‌ها در بروز مفاسد اقتصادی توضیحاتی ارائه کرده و معتقد است تحریم در مراودات جهانی اثر دارد چراکه تحریم در زمینه صادرات و واردات کالاهای بزرگ از خارج است، تحریم زیرساخت‌ها و مناسبات اقتصادی، سرمایه‌گذاری و روابط بازرگانی را به مخاطره انداخته که مشکلات اساسی برای اقتصاد ایجاد کرده است، اما مفاسد اقتصادی بیشتر زمینه داخلی دارد مثلا موضوعاتی مانند گران فروشی و رشوه.

پور محمدی در این زمینه تأکید کرد: ما با آنچه که خلاف امنیت، اخلاق و منافع مان باشد و در داخل و خارج تولید شود، مبارزه می‌کنیم و جلوی آن را می‌گیریم. شبکه‌های اجتماعی و وسایل ارتباطی دو وجه‌اند. یکسری منافع گسترده‌ای دارند و یکسری مضراتی؛ ما باید تلاش کنیم جلوی مضرات آن را بگیریم و از منافع این شبکه‌ها که در اختیارمان است، استفاده کنیم.

جلیلی؛ خودکفایی، رفع تحریم‌ها

شاید بتوان گفت جلیلی یکی از معدود کاندیدایی است که در دوره‌های قبل برنامه‌های اقتصادی بیشتری نسبت به رقبای خود داشته است. وی در برنامه‌های انتخابات ریاست جمهوری دوره قبل اظهار کرده بود که در خصوص یارانه‌ها چندین برنامه اساسی دارد تا محرومیت مردم به حداقل برسد. یکی از این برنامه‌ها این بود که حق مردم از سهم شان در مصرف انرژی به آنها داده شود و این کار تحت عنوان طرحی به نام” وان” صورت گیرد.

طرح دوم جلیلی در خصوص تامین سبد غذایی برای مردم بود زیرا بنابر گفته وی مردم باید روزانه ۲۵۰۰ کیلوکالری دریافت کنند. وی همچنین طرح هایی در خصوص سفر و تفریح مردم و تحکیم خانواده نیز داشت که شامل برنامه سفر سه روزه برای تمام خانواده‌ها و پنج روزه برای تمام زوج‌های جوان، توسعه تفریحات مردم با استفاده از اماکن تفریحی دولتی که شش ماه از سال خالی است، می شد. از برنامه های دیگر جلیلی در انتخابات ۱۴۰۰ نیز اجرای طرح سلامت، اجرای توسعه متوازن و عادلانه در سیستان‌وبلوچستان و تبدیل این استان به نوار و قطب اقتصادی در جنوب شرق ایران بود.

زاکانی؛ عدالت اقتصادی

وی در دوران انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم فوریت کار دولت خود را تحول در اقتصاد و مدیریت خواند و مقابله با اژدهای هفت سر فساد را از دیگر برنامه‌های خود عنوان کرد. زاکانی همچنین اعلام کرد هرآنچه که مخالف تولید باشد به جنگ آن خواهد رفت و هر آنچه کمک کننده به تولید باشد مورد توجه قرار خواهد داد و بر لزوم شکستن انحصار خودرو و تولید لوازم خودرو برای رقابت صحیح و ساخت ۳۰۰ هزار واحد مسکن حمایتی غیر از ایجاد یک میلیون مسکن تاکید کرد. یکی از برنامه‌های علیرضا زاکانی بحث ایجاد اشتغال بود.در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از ایجاد ۲ میلیون شغل با ظرفیت‌های خالی پتروشیمی خبر داد و گفت:هم اکنون ۸.۱ میلیون تن ظرفیت خالی در بخش پلیمری داریم که اگر این ظرفیت‌ها استفاده شود ظرف دو سال ۲ میلیون شغل ایجاد خواهد شد.

قاضی‌زاده هاشمی؛ مدیریت منابع، کاهش وابستگی

قاضی زاده در مناظره خود با تاکید بر اهمیت حفاظت از ارزش ارز داخلی گفته بود: در کشور ما مسئولین مربوطه به جای اینکه مسئول حفاظت از ارزش پول ملی باشند، مسئول حفاظت از ارز خارجی شده‌اند. ظاهرا این کار مسئول مشخصی ندارد و مسئولینی که وظیفه پاسخگویی دارند هم آن را گردن دیگری می اندازند. ای کاش رئیس بانک مرکزی ما خود را مسئول حفظ ریال بداند نه دلار.

وی در راستای کنترل تورم نیز به بسته‌ای شامل ۲۱۳ پروژه اشاره کرد که بر اساس ادعای وی بیش از ۵۰ پروژه آن به کنترل تورم مربوط بود و در آن اصلاحات ساختاری بانک ها و بودجه نیز پیش‌بینی شده بود و می‌گفت تورم یک مالیات دائمی از سمت مردم پابرهنه به سمت دولت و طبقه مرفه است که در ۵۰، ۶۰ سال گذشته ادامه داشته است. ما به دنبال گسترش تولید، تقویت تولید، هدایت نقدینگی به سمت تولید و کنترل قیمت در بازار هستیم.

قالیباف؛ توسعه شهری، رونق تولید
نظرات اقتصادی محمد باقر قالیباف نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است او دیدگاه هایی اقتصادی در مورد مسکن، سرمایه‌گذاری و اعتماد به بخش خصوصی، نحوه درست تولید گاز و توزیع برق و … دارد. او در مورد اهمیت بخش خصوصی این پرسش را مطرح کرده است که چرا در نهایت به نتیجه نمی‌رسیم و سال‌هاست با مشکلات مشابه مواجه هستیم؟ چه چیزی مانع کار است؟

محمدباقر قالیباف در حال حاضر رئیس مجلس شورای اسلامی است او در چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت نام کرده تا بخت خود را برای تصدی کرسی ریاست جمهوری ایران بیآزماید. قالیباف در نخستین اظهار نظرهای خود پس از ثبت نام به موضوعات اقتصادی ورود کرده است. مشکل گرانی مسکن گرانی زمین است محمدباقر قالیباف در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس به هزینه‌های بالای مسکن اشاره کرده و گفت: بخش زیادی از هزینه های زندگی مردم مربوط به مسکن است.