حالا دیگر ۷ روز از سقوط بالگرد حامل «ابراهیم رئیسی» و همراهانش در مسیر بازگشت از منطقه مرزی گذشته است، اتفاقی که جدا از بار اجتماعی و سیاسی گسترده، بر حوزه اقتصاد کشور نیز سایه افکند. به گزارش اقتصاد24،بازار‌های مالی ایران که در حالت عادی نیز پر نوسان و بی‌ثبات هستند و به تحولات و اخبار داخلی واکنش‌هایی هیجانی نشان می‌دهند، پس از منتشر شدن خبر این اتفاق، دچار شوک شدند. از تعطیلی بورس تا نوسان نرخ دلار و دیگر بازارها.

بازارسازی نمایشی دلار، بی نتیجه ماند

بهای دلار که تا پیش از وقوع این حادثه در بازار آزاد تا ۵۷ هزار و ۵۰۰ تومان هم کاهش یافته بود، پس از انتشار اخبار مرتبط با سقوط بالگرد حامل رئیس جمهوری با افزایش مواجه شد و حتی در ساعات تعطیلی بازار ارز، در کانال‌های تلگرامی تا ۶۲ هزار تومان هم بالا رفت. پس از این افزایش نه بانک مرکزی، واکنشی نشان داد و نه مردم نسبت به خرید ارز اقدام کردند، چراکه بار حادثه رخ داده و واکنش‌های گسترده در خصوص چرایی این اتفاق و دیگر شائبه‌ها، اساسا فرصتی برای تحلیل بازار ارز و اقدام به خرید دلار را به مردم نداد.

به این ترتیب، این افزایش ساختگی بازار بی‌نتیجه ماند و نرخ دلار کاهش یافت. البته حال و پس از گذشت حدود یک هفته کمی از هیجانات این بازار کاسته شده، اما هنوز به نرخ پیش از این اتفاق (۵۷ هزار تومان) باز نگشته و نرخ فعلی آن ۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار آزاد است.

بورس، در سایه ابهام

این اولین بار نیست که بازار ارز در ایران، متاثر از یک رویداد داخلی یا خارجی می‌شود. در سال ۹۸ و پس از ترور شهید قاسم سلیمانی، بازار سرمایه نیز ریزش بی سابقه ۱۶ هزار و ۷۶۴ واحدی را تجربه کرد. این میزان افت معادل ۴.۳۶ درصد از ارتفاع شاخص را کاهش داده و آن‌ را تا کانال ۳۶۷ هزار واحدی به عقب کشاند.

حال و با فوت رئیس جمهوری ایران، تأثیرات عمیقی بر بازار بورس ایران دیده می‌شود. قبل از دو روز تعطیلی، شاخص کل بورس تهران با افت ۶۲ هزار و ۱۹۱ واحدی، بزرگترین کاهش سال را تجربه کرد. این افت نشان‌دهنده افزایش نگرانی‌ها و ابهامات در معاملات بوده است، که تعلیق فعالیت در روز‌های دوشنبه و چهارشنبه نیز به آن علاوه شد.

در بازار سهام، به دلیل شرایط ناگهانی در معاملات، دامنه‌ نوسانات مثبت و منفی به‌ترتیب ۲ و ۴ درصد کاهش یافت. این وضعیت منجر به افت همزمان هر سه نماینده اصلی بازار شد و باعث کاهش ارتفاع شاخص کل بورس تهران به‌مدت چهار هفته متوالی شد. ابهامات موجود، به‌عنوان بزرگترین دشمن هر بازار، باعث وضعیت نامطمئن و ناپیش‌بینی در بازار سهام شده و این وضعیت ممکن است ادامه یابد.

در مقابل، در دو ماه اول سال، بازار سرمایه روز‌های پرفعالیت و نوسانات را تجربه کرد، به‌طوری‌که در پایان معاملات دومین روز هفته، شاخص کل بورس تهران به سطحی بالغ بر دو میلیون و ۱۰۶ هزار و ۴۸۵ واحد رسید. در این زمان، تعداد نماد‌های بازار با ۵۱ نماد مثبت و ۷۳۵ نماد منفی، نشان‌دهنده‌ی غالب بودن نماد‌های بازار قرمز بود.

با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری در هشتم تیر، ابهامات و نگرانی‌ها در بازار بیشتر افزایش یافته است. عدم اطمینان از روند بازار تا زمان مشخص شدن رئیس‌جمهور جدید کشور، باعث شده تا تردید‌ها و نوسانات بیشتری در معاملات بورس بوجود آید. به گزارش اقتصاد ۲۴، علاوه بر این، با توجه به برگزاری انتخابات در آمریکا در آبان ماه، تأثیرات دو جانبه این رویداد‌ها بر بازار سرمایه قابل توجه خواهد بود. مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا می‌تواند به‌طور مستقیم قیمت کامودیتی‌ها در بازار جهانی را تحت‌ تأثیر قرار دهد و همچنین بر روند بازار داخلی ایران تأثیرگذار باشد، زیرا روابط بین‌المللی و تأثیرات اقتصادی این رویداد‌ها بر بازار‌های جهانی از جمله بازار بورس ایران است.

فلز زرد در نوسان

طی هفته گذشته، قیمت طلا در بازار جهانی به دلیل آرام شدن اوضاع سیاسی و اقتصادی جهانی با کاهش حدود ۷۰ دلار همراه بود. در ایران نیز، حادثه سقوط بالگرد رئیس جمهور و همراهانش، باعث تغییرات در قیمت طلا شد. در ابتدا، با اعلام حادثه، قیمت طلا افزایش یافت، اما سپس دوباره کاهش یافت تا حدی که حتی کمتر از ابتدای هفته شد.

در نتیجه، قیمت‌های سکه‌ها نیز تغییر کرد؛ سکه طرح قدیم با ۸۰۰ هزار تومان کاهش به ۳۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید، سکه طرح جدید نیز با ۳۰۰ هزار تومان کاهش به ۴۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید و نیم سکه هم با ۶۰۰ هزار تومان کاهش به ۲۳ میلیون تومان رسید. قیمت ربع سکه بدون تغییر باقی ماند و برابر با ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان شد. همچنین، سکه‌های یک گرمی با ۲۰۰ هزار تومان کاهش به ۷ میلیون تومان معامله شدند.هر مثقال طلای آب شده نیز با کاهش ۱۰۰ هزار تومانی به ۱۴ میلیون و ۴۱۰ هزار تومان رسید و هر گرم طلای ۱۸ عیار با کاهش ۲۵ هزار تومانی به ۳ میلیون و ۳۲۵ هزار تومان معامله شد.

بازار مسکن، چشم‌انتظار انتخابات پیش رو

در حال حاضر، بازار مسکن با دو مشکل اصلی روبروست: کاهش شدید تقاضا و کاهش تولید مسکن. کاهش قدرت خرید مردم به دلیل افزایش تورم، به عنوان عامل اصلی افت تقاضا در بازار مسکن مطرح شده است. از طرف دیگر، سخت‌گیری‌های شهرداری‌ها و سازمان‌های خدمات‌رسان و همچنین ورود دولت به ساخت مسکن از جمله عواملی هستند که باعث کاهش تمایل بخش خصوصی به ساخت مسکن می‌شوند. همچنین، تولید مسکن به زیر ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال رسیده است، در حالی که در گذشته، تولید مسکن حدود ۳۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار واحد بود. این کاهش در تولید مسکن منجر به افزایش قیمت مسکن می‌شود، حتی اگر بازار مسکن فعلاً رکود داشته باشد.

دورنمای اقتصاد ایران در آستانه انتخابات زودهنگام

آنچه پیش روست انتخابات زودهنگام دور چهاردهم ریاست جمهوری است. درحالی که به نظر می‌رسد وضعیت و اتمسفر انتخاباتی نیرو‌های سیاسی را سرگرم راه‌اندازی کمپین‌های آنان کند؛ احتمالا نامشخص بودن سیاست‌های دولت آینده در قبال بازار‌ها و اقتصاد، تنش‌های سیاسی را به بازار‌های مالی خواهد کشاند. همچنین، در ماه‌های پیش رو تا روز‌های انتخابات ریاست جمهوری ایران، رقابت کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ نیز آغاز خواهد شد. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد نوسانات و ناپایداری در بازار‌های مالی ایران شود، از جمله در بازار ارز و طلا. افزایش ناپایداری قیمت‌ها ممکن است تبعات منفی برای اقتصاد کلان داشته باشد و موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شود.

با توجه به این وضعیت، انتظار می‌رود که بازار‌های مالی ایران تحت تأثیر عوامل متعددی قرار بگیرند. همچنین، تغییرات در فضای سیاسی آمریکا که به ایران مرتبط است، نیز ممکن است اثراتی بر بازار‌های مالی ایران داشته باشد. از آنجایی که اولین مناظره انتخاباتی در آمریکا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار می‌شود، باید منتظر دیدگاه‌ها و بیانیه‌های کاندیدا‌ها نسبت به سیاست‌های خارجی و ایران باشیم.

از سوی دیگر، ممکن است انتخابات آینده در ایران تأثیراتی بر روی روند بازار‌های مالی داشته باشد. به عنوان مثال، افزایش ناپایداری در قیمت‌های ارز ممکن است باعث افزایش ناپایداری در بازار‌های دلار و سکه شود، در حالی که روند رشد یا کاهش قیمت‌های مسکن و خودرو نیز به عوامل مختلفی، از جمله سیاست‌های دولت آینده و نیاز‌های بازار، بستگی دارد.

با توجه به این وضعیت و فضای سیاسی ایران، به نظر می‌رسد که کلیت بازار سرمایه تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری درخششی نداشته باشد، اما صندوق‌های کالایی با پشتوانه طلا و صندوق‌های درآمد ثابت می‌توانند بازده بهتری داشته باشند. در نهایت، با توجه به وضعیت فعلی و نیاز‌های اقتصادی، مدیریت بازار‌های مالی و ارزی ایران امری حیاتی است. بانک مرکزی نیز باید برنامه‌هایی داشته باشد تا در صورت لزوم، برای مدیریت نوسانات و تأثیرات منفی بازارها، اقدامات لازم را انجام دهد.