مهاجرت بیماران، پدیده‌ای در کمین/ ۲۵ هزار پزشک پروانه پزشکی خود را نگرفتند؛ کمبود پزشک سیاه‌نمایی نیست

دبیر شورای هماهنگی نظام پزشکی استان اصفهان به خبرآنلاین می‌گوید: «شاید امروز نیازی به آوردن پزشک به ایران یا خروج بیماران از کشور نداشته باشیم اما با همین روند در چند سال آینده به قطع و یقین این اتفاق خواهد افتاد.»

مظاهر گودرزی: همین سه ماه قبل بود که در خبرآنلاین نوشتیم یک جراح در کشور عمان دو و نیم برابر جراحی در ایران درآمد دارد و عمان مانند جاروبرقی درحال جذب پزشکان ایرانی است، از طرفی ظرفیت پذیرش در دورهای تخصصی تکمیل نمی‌شود و پزشکان تمایلی به گرفتن تخصص ندارند؛ حالا یکبار دیگر این مسئله مطرح شده و رئیس نظام پزشکی کشور نسبت برای کمبود پزشک در آینده ابراز نگرانی کرده است، محمد رئیس‌زاده به روزنامه هم‌میهن گفته که «نسبت به آینده امیدوار نیست و تا پنج‌ سال آینده در برخی از رشته‌ها دیگر جراح نخواهیم داشت»، موضوعی که یاسر صالحی نجف‌آبادی، دبیر شورای هماهنگی نظام پزشکی استان اصفهان در واکنش به آن به خبرآنلاین می‌گوید: «طبابت کردن در ایران برای پزشکان به‌صرفه نیست و امروز کمتر پزشکی وجود دارد که به این فکر نکند خودش را از این وضعیت بد نجات دهد.»

فرار رو به جلوی وزارت بهداشت؛ شرایط خوب است!

با این وجود بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، منکر مهاجرت پزشکان و نگرانی‌ها از کمبود پزشک متخصص در ایران شده است، به عقیده او «موضوع مهاجرت جراحان و پزشکان ایرانی بیشتر فضاسازی رسانه‌ای بوده، این خبرها مثل دیگر موضوعات علیه کشور در فضای مجازی منتشر می‌شود و واقعیت ندارد.»

درحالی واکنش وزیر بهداشت به مساله مهاجرت پزشکان انکار و نفی کردن است که صالحی نجف‌آبادی در پاسخ به آن به خبرآنلاین می‌گوید: «می‌خواهند بگویند شرایط خوب است و شماها که می‌گویید شرایط بد است دارید سیاه‌نمایی می‌کنید، درحالی‌که ما داریم واقعیت را می‌گوییم. امروز پزشکان رضایت شغلی ندارند، آن‌ها هم مانند هر کس دیگری دوست دارند به‌درستی سرمایه‌گذاری کنند و درآمد خوبی داشته باشند، اما موانع موجود سبب شده ورود به رشته‌های پزشکی کم شود.»

بی‌توجهی به مساله مهاجرت و کمبود پزشک در ایران آتشی نیست که دود آن به چشم مدیران چهارساله برود، قطعاً این مردم هستند که قرار است در آینده بار سنگین کمبود پزشک متخصص در ایران را تحمل کنند. اگرچه وزیر بهداشت معتقد است «وضعیت نیروهای ذخیره متخصص و تربیت شده خوب است.» اما ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران به خبرآنلاین می‌گوید: «درحال حاضر تعداد پزشکان در ایران خوب است، ولیکن مساله ما آینده‌نگری است. آن‌چه اهمیت دارد تعداد پزشکان متخصص و فوق تخصصی است که تعداد آن‌ها در ایران روند کاهشی دارد، مانند جراح قلب، مغز، جراح‌های پیوند؛ باتوجه به این‌که خیلی از افراد دارای تخصص و تجربه قصد مهاجرت دارند ما با کمبود پزشک مواجه می‌شویم؛ اگر فوق‌تخصص‌ها از کشور خارج شوند مجبوریم یا پزشک وارد کنیم یا مانند سابق بیماران را برای درمان به اروپا و آمریکا بفرستیم.»

همین‌طور صالحی نجف‌آبادی در واکنشی مشابه بیان می‌کند: «کاهش علاقه برای تحصیل در رشته‌های پزشکی در چند سال آینده سبب می‌شود با کمبود نیروی متخصص و ماهر مواجه شویم، بنابراین شاید امروز نیازی به آوردن پزشک به ایران یا خروج بیماران از کشور نداشته باشیم اما با همین روند در چند سال آینده به قطع و یقین این اتفاق خواهد افتاد.»

او ادامه می‌دهد: «امروز دانشجوی سال سوم و سال ششم پزشکیِ من در فکر مهاجرت است، آن‌ها برای مهاجرت کردن یا اقدام کرده‌اند یا در فکرش هستند و مشورت می‌گیرند، دانشجو سر کلاس به من می‌گوید «پلن(برنامه) کجا داری»، وقتی می‌گویم جایی نمی‌خواهم بروم و دوست دارم در کشور بمانم تعجب می‌کند.»

انتخاب پزشکان: مهاجرت، ورود به شاخه زیبایی، تغییر شغل

اما این‌که چرا وضعیت پزشکی کشور به این مرحله رسیده و نگرانی از افزایش مهاجرت‌ها و عدم علاقه برای گرفتن تخصص به‌جان جامعه پزشکی افتاده دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد. به‌گفته خسرونیا: «مساله ما پزشک عمومی نیست، چراکه از دانشگاه‌ها مانند کارخانه پزشک عموم خارج می‌شود، مساله این است که علاقه‌مندی برای تحصیل در رشته‌های فوق تخصص وجود ندارد، حدود ۲۵ هزار پزشک پروانه پزشکی خود را نگرفتند، یعنی یا شغل دیگری دارند، یا از کشور خارج شده‌اند یا فوت کرده‌اند، این نشان می‌دهد علاقه‌ای برای کار کردن در پزشکی وجود ندارد، آن هم برای این‌که درآمدشان خوب نیست و آینده‌ خوبی را متصور نمی‌شوند.»

او ادامه می‌دهد: «با این تعرفه‌هایی که به‌اندازه دو کیلو پیاز و سه کیلو سیب‌زمینی نیست نمی‌شود طبابت کرد، کسانی‌که تعیین تعرفه می‌کنند حقوق‌های خودشان را سه چهار برابر می‌کنند، اما به تعرفه پزشک که می‌رسند خسیس می‌شوند و این باعث شده که تعداد زیادی از پزشکان مهاجرت کنند.»

صالحی نجف‌آبادی هم در واکنشی مشابه می‌گوید: «امروز سلاطین زیبایی از پزشکان درآمد بیشتری دارند، بنابراین خیلی‌ها وارد کار ژل و بوتاکس می‌شوند، وقتی یک پزشک بعد از سال‌ها سرمایه‌گذاری درآمد خوبی ندارد سراغ انتخاب‌های بعدی می‌رود، یا مهاجرت می‌کند، یا وارد شاخه زیبایی می‌شود که خریدار دارد، یا شغل دیگری را انتخاب می‌کند.»

دبیر شورای هماهنگی نظام پزشکی استان اصفهان ادامه می‌دهد: «پزشکان درمقابل سرمایه‌گذاری و زحمتی که می‌کشند درآمد چندانی ندارند، آن‌ها به اندازه تمام سال‌هایی که زمان گذاشتند تا مهارت به‌دست بیاورند درآمد خوبی به‌دست نمی‌آورند، یک پزشک عمومی ۹ سال، پزشک متخصص ۱۵ سال و پزشک فوق تخصص ۱۹ سال زمان و عمر می‌گذارد اما بعد از این سال‌ها در موارد معدودی درآمد خوبی دارند، تقریباً درآمد ماهیانه ۸۵ درصد پزشکان حدود ۲۰ میلیون تومان است، لذا با تمام زحمات و سال‌ها آموزشی که پزشکان می‌گذرانند طبابت کردن در ایران به‌صرفه نیست.»