پیامدهای بولتننویسی
بعد از حمله هکری به خبرگزاری فارس، مجموعه از اطلاعاتی که از این خبرگزاری هک شده بود در شبکههای اجتماعی منتشر شد. اطلاعاتی که به نظر میرسد بخشی از آن محرمانه باشد. از جمله این اطلاعات میتوان به بولتنهای خبری محرمانهای اشاره کرد که در این خبرگزاری تهیه و برای مقامات ارشد کشور ارسال میشد. خبرگزاری فارس خودش نیز بخشی از این ماجرا را تأیید کرده است.
جمعه هفته پیش بود که خبرگزاری فارس مورد حمله یک گروه هکری به نام «بلک ریوارد» قرار گرفت. در همان زمان این خبرگزاری حمله هکری را تأیید کرد. از طرف دیگر سایت خبرگزاری فارس برای دقایقی به طور کامل از دسترس خارج شد. بعد از این ادعا شد که حجم قابل توجهی از اطلاعات این خبرگزاری به سرقت رفته است.
گروه فنی خبرگزاری فارس در واکنش به این اتفاق بیانیهای منتشر کرد و درباره جزئیات حادثه توضیح داد. گروه فنی فارس در اطلاعیه شماره یک خود پس از هک شدن سایت این خبرگزاری اعلام کرد: «به دنبال عملیات پیچیده هک و حمله سایبری از شامگاه جمعه، دسترسی برخی کاربران به وب سایت خبرگزاری فارس مختل شد. گروه فنی از همان دقایق اولیه منشا و شیوه نفوذ هکرها را شناسایی کرد و عملیات خنثیسازی این حملات را آغاز نمود. حملات سایبری به خبرگزاری فارس تقریبا بدون وقفه و همه روزه از کشورهای مختلف از جمله سرزمینهای اشغالی انجام میشود. در حال حاضر وبسایت خبرگزاری فارس و سایتهای زیرمجموعه توسط ۵۰۰ ماشین و سرور در ۳ دیتاسنتر از جمله دیتاسنتر مرکزی خبرگزاری پشتیبانی میشود. بررسی تمام این ماشینها و سرورها و رفع آلودگیهای احتمالی زمانبر است و ممکن است برخی سرویسهای خبرگزاری را چند روزی با مشکل مواجه کند. در حمله اخیر هکرها فقط توانستهاند اطلاعات و اخبار روز جمعه را از بین ببرند و سایر اطلاعات و دیتابیسهای خبرگزاری در دسترس است. همچنین ادعاهای مربوط به حذف ۲۵۰ ترابایت اطلاعات یا پخش فیلمی به نام دوربین مدار بسته، صحت نداشته و مربوط به خبرگزاری فارس نیست.»
با این حال گروه بلک ریوارد خیلی زود شروع به انتشار اطلاعات به سرقت رفته کرد. از جمله این اطلاعات فیلم دوربین مداربستهای بود که ادعا میشد مربط به رفتار خصوصی و خارج از عرف یکی از خبرنگاران این سازمان در محیط کاری است. این ادعا هرچند از سوی منابع رسمی تکذیب شد، اما انتشار این ویدئو در شبکههای اجتماعی بازخورد زیادی داشت. ضمن این که برخی از کاربران با بررسی جزییات فیلم منتشر شده تأکید کردند که فضایی که فیلم دوربین مدار بسته آن منتشر شده مربوط به کافه خبر خبرگزاری فارس است. بههرحال ادعاهای مختلف واکنش تدافعی حامیان خبرگزاری فارس را در پی داشت.
یکی از نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ترور رسانهای نسبت به خبرنگار فارس صورت گرفته است، گفت که خبرنگاران آبروی خود را برای حفظ نظام و انقلاب به میدان آوردهاند. به گزارش ایسنا، علی خضریان در جلسه علنی هفته پیش مجلس در تذکری گفت: «در اتفاقات اخیر جریان ضدانقلاب نتوانست اکثریت جامعه ایران عزیز را با خود همراه کند و فضا را به سمت ایجاد چالش جدیدی ببرد لذا این جریان همچون دهه ۶۰ به سمت ترور رفته است؛ یکی از ترورهای اخیر، ترور رسانهای یکی از خبرنگاران فارس به نام آقای سید احسان حسینی است.»
نماینده تهران ادامه داد: «همانطور که روزی تذکری درباره مشکل ایجاد شده برای یک بانوی خبرنگار در ورودی بیمارستان دادم، امروز هم درباره ترور رسانهای رخ داده نسبت به آبروی یک خبرنگار تذکر میدهم.»
خضریان در پایان گفت: «به همه جامعه خبرنگاری کشور و جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی خدا قوت میگویم که زحمت میکشند و آبروی خود را برای حفظ نظام و انقلاب به میدان آوردهاند. دستان همه خبرنگارانی را میبوسم که برای حفظ انقلاب اسلامی زحمت میکشند.» عبارت بوسیدن دست خبرنگار با توجه به فیلم منتشر شده از خبرگزاری فارس در شبکههای اجتماعی واکنشهای زیادی داشت.
جدای از این نیز دستگاه قضایی هم وارد عمل شد. پس از حمله سایبری به خبرگزاری فارس و انتشار بخش قابل توجهی از اطلاعات شخصی خبرنگاران و کارکنان این مجموعه، رئیس کل دادگستری استان تهران دستور بررسی این موضوع را صادر کرد. به گزارش ایسنا به نقل از واحد رسانه و ارتباطات دادگستری کل استان تهران، «در پی حمله سایبری به خبرگزاری فارس و انتشار بخش قابل توجهی از اطلاعات شخصی خبرنگاران و کارکنان این مجموعه، علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران به دادسرای عمومی و انقلاب تهران ماموریت داد تا با تشکیل کارگروهی تخصصی متشکل از کارشناسان فنی و ضابطان ذیربط نسبت به بررسی ابعاد این موضوع اقدام کند.»
رئیس کل دادگستری استان تهران تاکید کرده در صورت احراز هرگونه قصور یا تقصیر از سوی اشخاص نیز اقدامات قانونی لازم صورت گیرد.
القاصی همچنین از دادسرای عمومی و انقلاب تهران خواست تا با بهرهگیری از ظرفیت ضابطین تخصصی و بهطور ویژه پلیس فتا، از هر گونه سواستفاده احتمالی از اطلاعات خبرنگاران و کارکنان این مجموعه پیشگیری بهعمل آید.
اما ماجرا فقط به این ختم نشد. گروه بلک ریوارد اطلاعات بیشتری را منتشر کرد. این گروه بولتنها و فایلهای صوتی از جلساتی را منتشر کرد که ادعا میشود محرمانه هستند. انتشار این اطلاعات در شبکههای اجتماعی بازخورد زیادی داشت. در واکنش به این موضوع خبرگزاری فارس با انتشار یک رشته توییت، ضمن تایید خبر هک شدن این خبرگزاری توسط گروه «بلک ریوارد»، پذیرفت، بولتنهای محرمانه این خبرگزاری که «برای آگاهی برخی مسئولان» تهیه شده، در اختیار هکرها قرار گرفته است. این خبرگزاری اصولگرا، محتوای بولتنهای محرمانه را «رصد شنیدههای محافل رسانهای، شایعات فضای مجازی و ادعاهای رسانههای بیگانه» معرفی کرده که فارس، «امکان صحتسنجی» آنها را نداشته است.
در توضیحات خبرگزاری فارس آمده است: «گروه هکری یک سرویس جاسوسی که خود را «پاداش سیاه» معرفی میکند در ساعت ۲۰ و ۴۰ دقیقه روز جمعه با نفوذ به برخی سرورهای فارس برای دقایقی اطلاعیه خود را روی سایت خبرگزاری منتشر و اعلام کرد اطلاعات خبرگزاری فارس را کاملا از بین برده است. به دنبال این اقدام فعالیت سایت حدود یک روز و نیم برای کشف منشا آلودگی متوقف شد که البته بعضی سرویسها مثل سیستم کامنتگذاری تا ارتقای امنیت شبکه موقتا غیر فعال شده است. این گروه مدعی شده بود که کلیه اطلاعات خبرگزاری فارس را از بین برده است و تلاش داشت فعالیت خبرگزاری فارس را به صورت بلندمدت متوقف کند که عملا به جز حذف اطلاعات روز جمعه موفق به این کار نشد. همزمان جریان رسانهای این سرویس جاسوسی با اقدامات سخیف و دروغین، ترور شخصیت و تهدید خبرنگاران را در دستور کار قرار داد. همچنین جزوه مربوط به رصد شنیدههای محافل رسانهای، شایعات فضای مجازی و ادعاهای رسانههای بیگانه که امکان صحتسنجی آن برای خبرنگاران فارس میسر نبود، جهت بهرهبرداری رسانهای و خنثیسازی شایعات آرشیو شده و یا برای آگاهی برخی مسئولان و موثرین ارسال میشد. این جریان رسانهای از این مطالب بهعنوان اخبار سری نامبرده و در مواردی با تغییر و مخدوش کردن برخی عبارات و واژهها مطالب جعلی را بهعنوان خبر و سند جلوه داده است.»
پیش از این بارها در فضای رسانهای کشور پیامدهای بولتننویسی برخی نهادها و رسانهها گوشزد شد. برخی بولتن نویسی را در جهت کانالیزه کردن برخی مسئولان ارشد وتحت تاثیر قرار دادن آنها برای تصمیمگیریهای بزرگ ارزیابی میکردند. از این منظر نیز تدوین و نگهداری مطالبی به عنوان بولتن، آسیبهای امنیتی زیادی دارد که دسترسی کسانی غیر از مخاطبان آن، میتواند از جمله این موارد باشد.