خسارت فیلترینگ؛ هر دقیقه 2 میلیارد تومان

روز نو :حال و روز کسب‌وکارها خوب نیست. هر روز خبر تازه‌ای از خسارتی که به فعالان فروشگاه‌های اینترنتی و حتی کاسبان بازارهای پایتخت وارد شده، در دل شلوغی‌های اخیر گزارش می‌شود. آن‌ها که فروشگاه‌های اینترنتی داشتند دست از کار کشیده و می‌گویند بسیاری از کارگران خود را در پی ناآرامی‌های اخیر به بیرون رانده‌اند. یک فعال صنعت پوشاک می‌گوید برای فعالیت در فضای مجازی و فروش آنلاین، کارگاه پوشاک راه‌اندازی کرده بودم و چند نفری در این مرکز تولیدی سرگرم دوخت‌ودوز پوشاک بودند، فروش خوبی از طریق اینستاگرام داشتیم که حالا به دلیل کاهش بازدیدها بخش زیادی از درآمدمان از دست رفته است. این فعال صنعت پوشاک می‌گوید پاسخ مسئولان به ما استفاده از پلتفرم‌های داخلی است، اما واقعیت این است که بخش زیادی از افراد جامعه آشنایی چندانی با این شبکه‌ها ندارند و زمان زیادی لازم است تا فروش ما به وضعیت سابق بازگردد. البته بماند که کارشناسان هم بارها تاکید کرده‌اند که هیچ کدام از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، ظرفیت فنی و اعتماد لازم برای میزبانی کسب‌وکارهای مجازی را ندارند.

گزارش‌ها از حال ناخوش فروشگاه‌های پایتخت در حالی است که بنا بر ادعای اتاق بازرگانی، قطعی و فیلترینگ اینترنت در یک ماه اخیر، مجموعا 80 هزار میلیارد تومان به کسب‌وکارها خسارت وارد کرده است. یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که روزی 2600 میلیارد تومان خسارت؛ ساعتی 110 میلیارد تومان خسارت و دقیقه‌ای دو میلیارد تومان خسارت به کسب‌وکارها وارد می‌شود. هر چند این اعداد و ارقام را سکان‌داران اقتصادی باور ندارند و به نظر می‌رسد با وجود ارائه چنین گزارش‌هایی راه‌کارهای کارشناسانه‌ای هم برای نجات کسب‌وکارها ارائه نمی‌دهند. آنطور که شاه میرزایی معاون وزیر صمت می‌گوید آمارهای ارائه شده درباره تعداد آنهایی که زندگی‌شان به اینستاگرام گره خورده دروغ است و سهم فروشندگان محصولات اینستاگرامی فقط سه درصد از کل اقتصاد دیجیتال ایران است. این صحبت‌ها اما بر خلاف گزارش‌های رسیده از سوی فعالان اینستاگرام است. بر اساس برآوردهای اخیر، معیشت بیش از 6 میلیون ایرانی با محدود شدن شبکه‌های مجازی در خطر است. این در حالی است که بر اساس عدد اعلامی این معاون وزیر برای یک درآمد ماهیانه ده میلیون تومانی ، فقط ۳۲۵ نفر در اینستاگرام فعالیت اقتصادی دارند. حتی اگر این رقم از درآمد را نصف یا یک سوم هم کنیم باز مجموع این شاغلین به هزار نفر نمی‌رسد. البته که با توجه به اوضاعی که در وضعیت اشتغال وجود دارد، حتی همین هزار نفر هم نباید از سوی دولت نادیده گرفته شود. چرا که بارها پاسخ سکان‌داران اقتصادی به مردمی که به دنبال شغل‌های دولتی بوده‌اند، یک جمله بیشتر نبوده: «خودتان کارآفرینی کنید»، حالا اما همین اقشاری که از نگاه دولتی‌ها ناچیز برشمرده می‌شود کارآفرینی کرده و چند نفری را استخدام کرده‌اند، تحت این شرایط باید از دولتی‌ها پرسید چرا در مقابل این کسب‌وکارهایی که با پیشترفت‌های اخیر حرکت کرده‌اند، سنگ‌اندازی می‌شود؟

بنابر گزارشی که مرکز توسعه تجارت الکترونیکی به تازگی آن را منتشر کرده است، اکنون ۷۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی به منظور ارائه کالا یا خدمات خود علاوه بر وب‌سایت از شبکه‌های اجتماعی هم استفاده می‌کنند. همچنین ۲۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی علاوه بر وب‌سایت از اپلیکیشن موبایل به منظور ارائه کالا یا خدمات خود بهره می‌برند. هر چه هست بیش‌ از یک ماه است که از محدودیت‌های اینترنتی می‌گذرد و فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی ضربه بزرگی بر بدنه‌ اقتصاد دیجیتال زده است. دامنه این آسیب‌ها و ضررهای مالی به بازار تبلیغات آنلاین هم گسترش پیدا کرده است. فعالان بازار می‌گویند، آسیب ناشی از اختلال و محدودیت‌های اینترنتی بر بازار تبلیغات آنلاین به اندازه کاهش ۵۳درصدی کمپین‌های تبلیغاتی و ۳۱درصدی تعداد تبلیغ‌دهندگان بوده است. آمارها هم نشان می‌دهند انتشار رپورتاژ آگهی در وب‌سایت‌های خبری هم کاهش ۴۹درصدی داشته و عدم تمایل کسب‌وکارها باعث شده است درآمد وب‌سایت‌ها از این طریق تا بیش از ۵۵درصد کاهش پیدا کند. گفته می‌شود فیلترینگ گسترده و محدودیت‌های اینترنتی آسیب شدیدی بر کسب و کارهای خرد و بزرگ وارد کرده است و تداوم این روند می‌تواند باعث خاموش شدن چراغ اقتصاد دیجیتال کشور شود. شرایط بی‌‌‌ثبات فعلی چنان ضرر سنگینی را به کسب و کارها تحمیل کرده است که آنها توان و البته اعتماد چندانی برای تبلیغات آنلاین بر بسترهای مختلف دیجیتال را نداشته باشند.