بازیِ تکراریِ تحریم
روز نو :محسن رفیق: ادامه ناآرامیها در ایران، سوژه جدیدی برای کشورهای غربی ایجاد کرده است تا با انتشار برخی بیانیهها و همچنین اعمال تحریمها، فشارهای جدید را بر این ایران وارد کنند. در همین زمینه در ادامه واکنشهای جهانی به گسترش اعتراضات در ایران، سه کشور اروپایی طرف برجام، شامل انگلیس، فرانسه و آلمان به تازگی بر سر تحریم جدید ایران به دلیل آنچه خود آن را دلایل حقوق بشری و آنچه سرکوب اعتراضات در ایران ادعا کردهاند، توافق کردند. این در حالی است که مسوولان کشورهای کانادا و آمریکا نیز در واکنش به این موضوع، بیانیههای متفاوتی را در روزهای اخیر منتشر کرده و همچنین علیه برخی افراد و مقامات ایرانی، تحریمهایی را اعمال کردهاند.در همین حال شاید بتوان گفت که تا به حال، بیشترین واکنشها در این زمینه از سوی آمریکا صورت گرفته است. برای نمونه، جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید به تازگی، مدعی شده است که واشنگتن دولت ایران را پاسخگوی اتفاقات خواهد دانست. از سوی دیگر، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در توئیتی نوشت که واشنگتن به ارائه ابزارهای اطلاعاتی به مردم ایران متعهد میباشد. رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در این توئیت، در واکنش به صحبتهای وندی شرمن، معاون وزیر امورخارجه آمریکا در رابطه با حمایت از آنچه دسترسی آزاد مردم در کشورهای تحت تحریم به اطلاعات خواند، نوشت: «ما متعهد هستیم که اطمینان حاصل کنیم ابزارهای اطلاعاتی حیاتی در دسترس مردم ایران قرار میگیرند.»
این در حالی است که وندی شرمن روز پنجشنبه بهطور مجازی با جمعی از نمایندگان شرکتهای فنآوری آمریکایی دیدار کرد تا درباره آنچه حمایت از دسترسی آزاد مردم در کشورهای تحت تحریم به اطلاعات خواند، بهویژه ایران گفتوگو کند. در این جلسه که اغلب از شرکتهای حوزه فنآوری بودند مقاماتی دیگر از وزارت امورخارجه و دفتر کنترل امور داراییهای وزارت خزانهداری آمریکا نیز حضور داشتند. بنابر اعلام وزارت امورخارجه آمریکا، وندی شرمن در این جلسه با اشاره به مجوز عمومی D-2 تاکید کرد که صدور این مجوز با هدف تسهیل دسترسی ایمن مردم ایران به پلتفرمها و خدمات آنلاین انجام گرفته است و فرصتی را برای شرکتهای فعال در حوزه فنآوری ایجاد میکند تا ابزارهای ارتباطی را در اختیار مردم ایران قرار دهند. به گزارش ایسنا، وزارت خزانهداری آمریکا در پی بروز ناآرامیهای اخیر در ایران مجوزی را موسوم به مجوز عمومی D-2 صادر کرد که به شرکتهای آمریکایی اجازه میدهد فنآوری خود در حوزه اینترنت و ارتباطات جمعی را بدون اینکه هدف تحریم قرار گیرند به مردم ایران ارائه دهند.
در همین حال، در ادامه واکنشهای آمریکا نسبت به اوضاع کنونی ایران، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا تاکید کرد که در حال حاضر تمرکز واشنگتن روی ناآرامیها در ایران قرار دارد، نه مذاکرات احیای برجام. به گزارش ایسنا، ند پرایس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در نشست خبری اخیر خود، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا واشنگتن هنوز به مذاکرات برجامی با ایران ادامه میدهد؟ گفت که در حال حاضر این مذاکرات، تمرکز ایالات متحده نیست. او در ادامه با اشاره به ناآرامیهای اخیر در برخی شهرهای ایران تاکید کرد که اکنون تمرکز واشنگتن روی اعتراضات در ایران قرار دارد و آنها از هر طریقی که بتوانند از آن حمایت میکنند. سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا همچنین با تکرار این ادعا که نیروهای امنیتی ایران با خشونت با افراد حاضر در ناآرامیها برخورد میکنند، گفت که واشنگتن تلاش میکند تا عواقب و هزینهای را بر مسئولان این وضعیت در ایران تحمیل کند.
از سوی دیگر، وزارت خارجه کانادا نیز از اعمال تحریمهای جدید علیه اشخاص و نهادهای ایرانی به بهانههای حقوق بشری خبر داده است. به گزارش رویترز، وزارت خارجه کانادا روز پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرد که به دلایل حقوق بشری، ۳ نهاد و ۱۷ شخص از جمله محمد جواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران را در لیست تحریمهای خود قرار داده است. در همین زمینه، ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا در پی اعمال این تحریمها گفت: «کانادا به حفاظت از حقوق بشر ادامه خواهد داد. ما با همبستگی در کنار ملت ایران ازجمله زنان و جوانان ایرانی - که شجاعانه خواستار آیندهای هستند که در آن به حقوق بشرشان به طور کامل احترام گذاشته شود، میایستیم.» کانادا هفته گذشته نیز، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را سازمان تروریستی خوانده بود و نیمی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از ورود به کانادا منع کرد. این در شرایطی است که قبل از آن نیز، کانادا تحریمهایی را علیه ۲۵ شخص و ۹ نهاد ایرانی اعمال کرده بود.با این وجود، وزارت خارجه سوریه در واکنش به ناآرامیهای اخیر ایران تاکید کرد که با هوشیاری مردم و درایت رهبری، ایران بر حوادث جاری فائق خواهد آمد. به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، وزارت امور خارجه سوریه در بیانیه ای اعلام کرد: «جمهوری عربی سوریه بر حمایت خود از رهبری، دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران تاکید می کند و نسبت به کشیده شدن به طرح هایی که منافع و برنامه های دشمنان را تامین می کند و منجر به ناامنی و بی ثباتی در تعدادی از کشورهای منطقه شده است هشدار می دهد.» در این بیانیه آمده است: «سوریه هرگونه مداخله خارجی در امور داخلی ایران را رد می کند و خواستار لغو تحریم های غیرقانونی و یکجانبه علیه ملت ایران است.» وزارت خارجه سوریه در ادامه تاکید کرد: «سوریه ابراز اطمینان می کند که ایران با آگاهی و هوشیاری مردم و درایت رهبری خود، بر حوادث جاری فائق خواهد آمد.»در همین حال، خبرگزاری فرانسه نیز پیشتر گزارش داده بود که کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر سر تحریم ایران به توافق رسیدهاند. به گزارش ایسنا، چهار دیپلمات اروپایی به خبرگزاری فرانسه اطلاع دادند که کشورهای اتحادیه اروپا بر سر تحریم ایران در پی رویدادهای اخیر ایران در رابطه با مرگ مهسا امینی به توافق رسیدهاند و وزرای خارجه این کشورها دوشنبه آتی این تحریمها را رسمی خواهند کرد. در همین زمینه، امیرعبداللهیان در توییتی در مورد گفتوگوی خود با وزیر خارجه فرانسه نوشت: «با خانم کولونا، وزیر خارجه فرانسه تلفنی گفتگو کردم. توافق کردیم احترام و منافع متقابل باید بر روابط حاکم باشد. هم نظر بودیم که با خشونت و ترور باید مقابله شود. به مداخله اروپا در امور داخلی ایران اعتراض کردم. گفتم اگر اتحادیه اروپا اقدام محدود کننده بکند، اقدام متقابل میکنیم.»از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در خصوص این تصمیم اتحادیه اروپا، اظهار کرد: «این قطعنامه متضمن پیشداوری های یک جانبه و بی پایه در قبال جمهوری اسلامی ایران است و لذا از اساس مردود و فاقد ارزش است.» او تاکید کرد: «این قطعنامه برغم ادعاهای مطرح شده در آن، در حالی مقابله ضروری با اقدامات خشونتبار سازماندهی شده و تعرض به اموال عمومی و جان و مال مردم را تحت عناوین ساختگی ناعادلانه به باد انتقاد می گیرد که طراحان و تحریک کنندگان اغتشاشات، عمدتا از منشاء اروپا به اقدامات خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران دست میزنند.» کنعانی همچنین اظهار کرد: «پارلمان اروپا با صدور این قطعنامه نشان داد که به رفتار گزینشی خود در قبال ملت بزرگ ایران ادامه می دهد، زیرا یکبار هم دیده نشد که این پارلمان برغم ادعاهای پرطمطراق، قطعنامه ای حقوق بشری در مخالفت با تحریم های ضد بشری حداکثری علیه مردم ایران صادر کند.» او متذکر شد: «جمهوری اسلامی ایران بر اساس احترام و منافع متقابل، آماده تعامل دوسویه با تمامی طرفهاست، اما در برابر هرگونه تلاش برای اعمال فشار یا توسل به اقدامات محدود کننده علیه مردم ایران، قاطعانه ایستادگی کرده و بدان پاسخ متقابل و متناسب خواهد داد.»در همین حال، مشاور تیم مذاکرهکننده ایران در پیامی با اشاره به هشت سال جنگ ایران و عراق، از رویکرد مقامات کشورهای غربی نسبت به حقوق بشر در ایران انتقاد کرد. به گزارش ایسنا، سید محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده ایران در مذاکرات وین در واکنش به اظهارات برخی مقامات کشورهای خارجی درباره اتفاقات اخیر ایران، در صفحه توییترش نوشت: «میدانیم که رژیمهای غربی به طور جدی نگران حقوق بشر در ایران هستند. وقتی آنها درجنگ هشت ساله ایران و عراق، به صدام تسلیحات شیمیایی دادند، اطمینان حاصل کرده بودند که مطابق بالاترین استانداردهای اروپایی باشد.»
این واکنشهای ضدایرانی درحالی اتخاذ شدهاند که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پیشتر نیز در بخشی از گفتوگوی خود با رادیو انپیآر آمریکا در پاسخ به سوالی درباره اتقاقات اخیر ایران گفته بود: «در مورد اتفاقی که برای خانم مهسا امینی افتاده است، همه ما متاسف هستیم. این اتفاق در همه جای دنیا رخ میدهد از جمله دهها مورد در سال در آمریکا، انگلیس و دیگر کشورها. از زمان وقوع این اتفاق رئیس جمهور کشورم موضوع را با دقت دنبال و با خانواده خانم امینی صحبت کردند. دستگاه قضایی نیز با جدیت در حال پیگیری موضوع است.»
او ادامه داد: «به دلیل احساسات پاک مردم ایران در ساعات اولیه این حادثه، مردم اعتراضاتی را به شکل مسالمتآمیز ابراز کردند. اما موضوع تمام شد و همه منتظر نظر دستگاه قضایی هستند. ولی برخی از خارج از کشور با سوءاستفاده از احساسات پاک مردمی، از طریق ماهوارهها، فضای مجازی در حال تحریک مردم در داخل ایران هستند، به نحوی که اعتراضات مسالمتآمیز را به خشونت تبدیل کردهاند. البته ما تعجب میکنیم که چرا برخی مقامهای آمریکا در این موضوع دخالت میکنند. معترضانی در ایران نسبت به این حادثه وجود دارند که مطالبهشان را به شکل مسالمتآمیز بیان میکنند. اما اکنون شبکههای سازماندهیشدهای در حال کار در حوزه ایجاد ناامنی هستند و اخلال در نظم عمومی را دنبال میکنند. گروهک تروریستی منافقین که ۱۷ هزار ایرانی را به شهادت رسانده، از آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی در حال تحریک هستند و عواملشان را به داخل ایران میفرستند. ایران جایی نیست که کسی بتواند کودتا یا انقلاب رنگین کند. مردم ایران فهیم هستند. بین اعتراض، اخلال و آشوب تفاوت وجود دارد. ما در ایران به مطالبات مردم توجه میکنیم اما با کسانی که بخواهند آشوب کنند و تحت تاثیر خارج از کشور باشند، طبق قوانینمان عمل میکنیم.»
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در واکنش به مداخله سایر کشورها در امور داخلی کشورمان در مطلبی در صفحه اینستاگرام خود با بیان اینکه اعتراض و اغتشاش هم ماهیت متفاوتی دارند و هم نتایجی متفاوت گفته بود: «در دگرگونی اوضاع و فراز و فرود زمانه، دولت و ملت ایران دوستان و دشمنان خود را بهتر میشناسد.» او همچنین با اشاره به موضع گیری مقامات بعضی از کشورهای غربی در مورد تحولات این روزهای ایران و برخی از دخالتهای آنها در امور داخلی ایران نوشت: «رفتار مداخلهآمیز و حمایت آشکار برخی دولتهای غربی از اغتشاشات اخیر در ایران و تداوم رفتارهای تحریکآمیز آنان اثبات کرد که آنها هر زمان فرصتی ببینند در اقدام مستقیم و غیرمستقیم علیه ثبات، امنیت و استقرار نظام و کشورمان تردید نخواهند کرد.» کنعانی خاطرنشان کرد: «دشمنان فقط با جمهوری اسلامی مخالف نیستند، آنها با ایران مخالفند.»