تبدیل وضعیت از اختلال به مسدودسازی

روزنو :اینستاگرام مدتی است که در ایران با اختلال جدی مواجه است، اما هرچه کاربران و به‌ویژه افرادی که از رهگذر این اپلیکیشن کسب روزی می‌کنند، در این زمینه آه و فغان سرمی‌دهند؛ به جایی نمی‌رسد. این اختلال اوایل کتمان و تکذیب می‌شد، اما رفته‌رفته چنان ادامه‌دار، جدی و کلافه‌کننده‌ شد که وزیر ارتباطات را به پاسخگویی واداشت.

عیسی‌ زارع‌پور روز سه‌شنبه در حاشیه آیین افتتاح پروژه‌های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات در جمع خبرنگاران ضمن تایید اختلال در ارائه سرویس‌های اینستاگرام گفت: علت اختلال اینستاگرام در ایران قطع لینک اختصاصی وزارت ارتباطات بود.

وی در خصوص اختلال شبکه اجتماعی اینستاگرام افزود: «در دولت سیزدهم هیچ سیاست جدیدی در مورد پلتفرم‌های پرکاربرد خارجی اتخاذ نشده است و هر اتفاقی که می‌افتد مربوط به تصمیمات گذشته است و باید بازنگری شود. در مورد اینستاگرام ما برای اینکه کیفیت سرویس‌ها را تضمین کنیم از لینک‌های پیر شده(اختصاصی) استفاده می‌کنیم. بنابراین اگر آن لینک قطع شود آن پلتفرم دچار اختلال می‌شود.»

وزیر ارتباطات این نوید را نیز داد که شخصا نظرات مردم را در شبکه‌های اجتماعی دنبال و اگر کسی گلایه یا شکایتی کرده باشد، پیگیری می‌کند!

اینستاگرام، ادامه راه وایبر

بدیهی است که توضیحات وزیر ارتباطات نمی‌تواند در زمینه رفع اختلال امیدی را در دنبال‌کنندگان اینستاگرام زنده کند، چراکه غالبا این افراد تجربه وایبر را پشت‌سر گذاشته‌اند و گمان می‌برند که این شبکه نیز در همان مسیر فیلترینگ و حذف حرکت می‌کند.

یک پژوهشگر حوزه اینترنت در این زمینه می‌گوید: «اتفاقی که برای اینستاگرام در ایران افتاده، همانی است که برای وایبر افتاد. پهنای باند اینستاگرام خیلی جدی کاهش یافته است. با وایبر هم همین کار را کردند تا مسئولیت فیلترینگ را نپذیرند.»

امیر رشیدی، می‌افزاید: «اینستاگرام در ایران عملا فیلتر شده و بدون فیلترشکن امکان استفاده ندارد. البته هنوز در برخی مناطق، امکان استفاده بدون فیلترشکن وجود دارد که دلیل آن استفاده اپلیکیشن اینستاگرام از آدرس‌های مختلف است. بیشترین اختلال‌ها در استان‌های گیلان، زنجان و اردبیل حس می‌شود.»

می‌خواهند موجودیت اینترنت را نابود کنند

یک کارشناس فناوری اطلاعات درباره سازوکار محدودیت اینترنت در ایران می‌گوید که به نظر می‌رسد هدف اصلی این است که موجودیت اینترنت را نابود کنند، اگر هم نتوانند هدف این است که به چیزی شبیه چین برسند. یعنی یک اینترنت طبقاتی که بر اساس جایگاهی که دارید، تنها می‌توانید از یک بخش کوچکی از اینترنت استفاده کنید. با توجه به صحبت‌هایی که از اینترنت طبقاتی، اینترنت کودک، دسته‌بندی DNS و DNS داخلی می‌شود و عدم ایجاد ارتباطات امن، به نظر هدف این است که تا حد امکان شبیه چین شوند.

محمدرضا علی حسینی در گفت‌وگو با انتخاب، درباره اختلالات ایجاد شده روی اینستاگرام در ایران، گفت: «یک سری از اختلالاتی که روی اینستاگرام داریم، در دریافت داده‌ها از طریق پروتکل DNS است که اختلال ایجاد می‌کنند تا شما نتوانید اینستاگرام را ببینید. بخش بزرگ اختلالات این است که ارتباطات رمزنگاری شده را مختل می‌کنند. این اختلال را گاهی اوقات با گذاشتن سرتیفیکت‌هایی که قرار نیست در ارتباط باشد و گاهی اوقات هم به این شکل است که کلا ارتباطات رمزنگاری را در پاسخ خودشان، یک چیز دیگر برمی‌گردانند. به بیانی دیگر تلاش می‌کنند ارتباط شما خراب شود و نتوانید ارتباطی که با سرورهای اینستاگرام یا هر سایت دیگری گرفته‌اید را به صورت کامل و موفق داشته باشید.»

وی در پاسخ به اینکه کدام یک از این اختلالات روی اینستاگرام در ایران انجام شد، مطرح کرد: «به این شکل که هنگام شروع ارتباط، تلاش می‌کنند که گواهی امنیتی غیرمجاز مربوط به خودشان را در ارتباط جا دهند. کما اینکه در توییتر هم بسیاری از کاربران و متخصصان در این مورد صحبت کردند.»

این کارشناس فناوری اطلاعات افزود: «در قطع ارتباطات ایمن هم همین کار را دارند انجام می‌دهند که بعضی روزها زیاد و بعضی روزها هم کم می‌شود. مشخص نیست الان در حال تست کردن هستند یا می‌خواهند کارشکنی کنند تا مردم کم کم از اینستاگرام استفاده نکنند.»

حسینی در ادامه خاطرنشان کرد: «به نظر می‌رسد که دولت و وزارت ارتباطات چون نمی‌تواند فضای مجازی را کنترل کند و چیزی ورای واقعیتی که می‌سازد و می‌خواهد به مردم ارائه کند را فضای مجازی حقیقتش را نشان می‌دهد، برایش فضای مجازی خطرناک‌تر است و به آن سمت دارد می‌رود که مردم خدمات پایه را بتوانند بگیرند، حال اینترنت قطع هم شود مهم نیست.»

این کارشناس آی تی ضمن بیان اینکه اگر اینترنت بخواهد قطع شود پروسه زمان‌بری است و شاید چند سالی طول بکشد، گفت: «همین الان بسیاری از کسب و کارهای داخلی، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به اینترنت احتیاج دارند. هر چند به نظر می‌رسد هدف زیرساخت ایران، صرفا کاربران خانگی است. اگر دقت کرده باشید در همین مدتی که روی اینستاگرام اختلال شدیدی وجود داشت، شما آن حجم اختلال را در رادار ابرآروان نمی‌دیدید.

بنابراین به نظر می‌رسد که همچون آبان ۹۸ که اینترنت دیتا سنترها قطع بود ولی مردم اینترنت نداشتند، در نهایت می‌خواهند به این سمت بروند که دیتا سنترها بتوانند به تمام یا بخشی از اینترنت دسترسی داشته باشند ولی مردم تنها آن بخشی را ببینند که دولت می‌خواهد.»

عیسی‌ زارع‌پور روز سه‌شنبه در حاشیه آیین افتتاح پروژه‌های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات در جمع خبرنگاران ضمن تایید اختلال در ارائه سرویس‌های اینستاگرام گفت: علت اختلال اینستاگرام در ایران قطع لینک اختصاصی وزارت ارتباطات بود

فروش اینستاگرامی‌ها تا 50 درصد کم شده است

در دو سال گذشته کسب‌وکارهای اینستاگرامی و سهم بالای آنها در بازار فروش آنلاین ایران بسیار مورد اهمیت قرار گرفته است. براساس آمار پیش‌بینی می‌شود که تجارت اجتماعی در دنیا تا سال ۲۰۲۵ بیش از نیمی از سهم فروش آنلاین را به خود اختصاص خواهد داد. به غیر از اینستاگرام برخی شبکه‌های مشابه دیگر مانند تیک‌تاک، تلگرام و موارد مشابه به عنوان یک کانال فروش جدید و کارآمد برای کسب‌وکارهای کوچک در دنیا مطرح شده است.

خبرگزاری ایلنا دیروز در گزارشی به موضوع آسیبی که کندی اینترنت و اختلال در اینستاگرام به کسب‌وکارهای اینترنتی وارد می‌کند، پرداخته و اشاره کرده است که به‌دلیل کندی اینترنت و اختلال در توزیع پهنای باند در مردادماه ۱۴۰۱ فروشگاه‌های فعال اینستاگرامی تا ۳۵ درصد از بازدید و تا ۵۰ درصد از فروش خود از طریق اینستاگرام را از دست داده‌اند.

براساس این گزارش،‌ این در حالی است که 400 هزار فروشگاه ایسنتاگرامی فعال در کشور داریم که از طریق همین شبکه‌های اجتماعی معیشت خود را تامین می‌کنند.

بنابراین گزارش روز سه‌شنبه روابط عمومی پادرو اولین پلتفرم فروشگاه‌ساز اینستاگرامی با بیش از 36هزار فروشگاه ثبت شده اعلام کرد که از اوایل مردادماه 1401 به طور محسوسی میزان بازدید و فروش فروشگاه‌های اینستاگرامی فعال در این پلتفرم دچار کاهش شده است.

پشوتن پورپزشک، مدیرعامل این استارتاپ می‌گوید: «علی‌رغم رشد ۲۵ درصدی تعداد فروشندگان فعال در پلتفرم پادروشاپ، مجموع فروش انجام شده توسط فروشندگان این پلتفرم در مرداد ماه تنها ۱۰ درصد رشد داشته است. این در حالی است که با بررسی تک به تک ۱۰ فروشگاه برتر در تیرماه و مقایسه بازدید همان فروشگاه‌ها در مردادماه، بازدید آن‌ها تا ۳۵ درصد کاهش یافته است.» به گفته او این کاهش علی‌رغم افزایش فعالیت‌های بازاریابی این فروشگاه‌ها از ابتدای مرداد هم‌زمان با شروع اختلالات اینترنت بوده است و به نظر می‌رسد این افت همچنان ادامه داشته باشد.

در همین زمینه یکی از کاربران در توییتر نوشته: «بنده به عنوان شخصی که در اینستاگرام فعالیت دارم به جرات می‌گویم درآمدم نصف شده به علت اختلالات در اینستاگرام، من تنها نیستم بلکه صدها نفر از همکارام هم همین اتفاق برایشان افتاده است.»

یکی دیگر از کاربران هم از پایین آمدن میزان بازدید پست‌ها و استوری‌ها و کاهش آن به یک ششم گفته است: «حجم بازدید پست‌ها از شش تا هفت هزارتا به هزار رسیده است!»

گزارش ایلنا حاکی است، به‌دلیل کندی اینترنت و اختلال در توزیع پهنای باند در مردادماه ۱۴۰۱ فروشگاه‌های فعال اینستاگرامی تا ۳۵ درصد از بازدید و تا ۵۰ درصد از فروش خود از طریق اینستاگرام را از دست داده‌اند

اینستاگرام یک میلیون شغل در ایران به وجود آورده است

در ایران، با توجه به فیلتر بودن بیشتر شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار، صرفا اینستاگرام و واتساپ به عنوان شبکه اجتماعی و پیام‌رسان پرطرفدار و آزاد باقی مانده است و به همین واسطه، بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک و خانگی، از این بسترها برای فروش محصولات و خدمات خود استفاده می‌کنند. آمار و اطلاعات موجود نشان می‌دهد که بیش از یک میلیون شغل به واسطه اینستاگرام در ایران وجود دارد و بازاری بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال را ایجاد کرده است. درواقع سهم بازار تجارت اجتماعی در ایران چند برابر تجارت الکترونیک است و این نشان‌دهنده تراکنش‌ مالی وسیعی است که به خود اختصاص داده است.

طبق محاسبات انجام شده بیش از 400 فروشگاه اینستاگرامی فعال با بیش از ۷۰۰ هزار تراکنش روزانه در ایران وجود دارد. این حجم از تبادلات مالی در فضای آنلاین بسیار قابل توجه است و اختلال در اینترنت و کاهش پهنای باند اپلیکیشن‌های پرکاربردی مثل اینستاگرام و واتساپ، به شدت بر بازار این کسب‌وکارها اثرگذار است.

طبق آخرین گزارش پادرو، در تیرماه حدود ۳۰ هزار فروشگاه اینستاگرامی از خدمات پادروشاپ استفاده می‌کردند که این رقم در مرداد ماه به بیش از ۳۶هزار فروشگاه‌ افزایش یافته است و در نهایت برخی از فروشگاه‌های اینستاگرامی تا 50 درصد از فروش خود را از دست داده‌اند.