ستاره صبح- الهام ابراهیمی: فرایند آلوده شدن هوای شهرهای ایران به دلیل فرسوده بودن خودروها، موتورسیکلت‌ها، کامیون‌ها، وسایل حمل‌ونقل عمومی و ... و وجود خودروهای بی‌کیفیت ساخت ایران‌خودرو و سایپا بستر را برای رشد آلاینده‌ها فراهم کرده است. شواهد و آمارها نشان می‌دهند که حجم آلاینده‌ها طی سال‌های گذشته روند افزایشی داشته و دارد. به‌گونه‌ای که میزان آلاینده‌ها از سال 95 تاکنون 8 برابر بیشتر شده است. وقتی آلاینده‌ها در هوای شهرها افزایش می‌یابد به همان نسبت سلامت شهروندان به خطر می‌افتد. به گفته رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست، سال گذشته به علت آلودگی هوا ۲۱ هزار نفر در ۲۷ شهر کشور جان خود را از دست دادند. این در حالی است که در سال‌های گذشته همواره دولت‌ها خبر از واردات خودرو برقی و هیبریدی داده‌اند اما عملیاتی نشده است، همچنین وعده‌های توسعه حمل‌ونقل عمومی پاک و عدم استفاده از سوخت غیراستاندارد و مازوت و ... همچنان به عنوان مشکل باقی‌مانده است. در این میان مردم تبعات سو مدیریت را با مال و جان خود می‌پردازند. جزییات بیشتر را در ادامه می‌خوانید.

داریوش گل علیزاده روز دوشنبه در نشست خبری به مناسبت هفته دولت در زمینه اجرای قانون هوای پاک گفت: نظرسنجی در زمینه اسقاط خودروهای فرسوده در آلودگی هوا صورت گرفته است که مشخص شد اجرای آن در بهبود هوای پاک، ۱۰ درصد تأثیر دارد، بحث استاندار سازی سوخت مصرفی وسایل نقلیه ۱۰.۸ درصد، بهینه‌سازی و مصرف سوخت خانگی و صنایع ۱۰.۵، توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی ۹.۲، ارزیابی عملکرد مبتنی بر بودجه ۷.۲، تجهیز نیروگاه‌ها به دستگاه‌های کنترلی ۷.۲، توسعه انرژی‌های تجدید پذیر ۶.۱ و استاندار سازی سوخت مصرفی صنایع و نیروگاه‌ها ۵.۹ درصد است.

ضرورت توسعه حمل‌ونقل عمومی

گل‌ علیزاده تصریح کرد: وزارت کشور در بحث توسعه و نوسازی حمل‌ونقل عمومی خوب کارنکرده است و اکنون برنامه‌ای داده که امیدوارکننده است و امیدواریم در کلان‌شهرها به ویژه پایتخت، توسعه حمل‌ونقل عمومی را بهبود ببخشد. در جلساتی که داریم تأکید کردیم در کلان‌شهرهایی که آلودگی هوادارند ازجمله اصفهان و تهران، اولویت بر روی خودروهای الکتریکی باشد نه خودروهای دیزلی. در تهران منابع انتشار آلاینده زیاد است و هر خودرویی که با استاندارد جدید هم وارد چرخه شود یک یا چند واحد آلودگی ایجاد می‌کند، بنابراین هدف این است که این میزان به حداقل برسد.

مصرف سوخت مازوت

وی ادامه داد: وزارت نیرو در بحث نیروگاه‌های حرارتی تکالیفی دارد، ما ۱۶ نیروگاه حرارتی در کشور داریم که این نیروگاه‌ها هم قابلیت مصرف سوخت گاز رادارند و هم سوخت مایع، حدوداً ۲۵ درصد برق تولیدی کشور از نیروگاه‌های بخاری است، یکی از دغدغه‌هایی که وجود دارد بحث مصرف سوخت مازوت در کلان‌شهرها است. در سال‌های گذشته سعی کردیم این مسئله را مدیریت کنیم تا در کلان‌شهرها حداقل مازوت سوزانده نشود. سال گذشته و سال‌های قبل‌تر گفته می‌شد که آلودگی هوای تهران به دلیل مازوت‌ سوزی است اما از سال ۹۱ مخازن نیروگاه بعثت که نیروگاه بخاری است و قابلیت مصرف مازوت دارد، مهر و موم است و سوخت مازوت استفاده نمی‌کند.

صعود روزهای آلوده

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: امسال آلودگی گرد و غبار در فصل تابستان، عامل اصلی آلودگی هوا در کلان‌شهرها بود. در سال ۹۹ در تهران ۴۰ روز آلوده داشتیم. در سال گذشته ۳۰ روز و امسال از ابتدای سال تاکنون ۸۵ روز آلوده داشته‌ایم. در ماده ۲۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده تأکید شده بود که سازمان محیط‌زیست باید شهرهای آلوده را برای اخذ عوارض از خودروها معرفی کند بر این اساس کلان‌شهرهایی که خودرو در آن ۳۰ تا ۶۰ درصد نقش داشت را معرفی کردیم و حالا قرار است که آنها عوارض آلایندگی اخذ شود.

توزیع سوخت بنزین با استاندارد یورو ۴

وی با اشاره به توزیع سوخت بنزین با استاندارد یورو ۴ و تعهدات وزارت نفت در این زمینه گفت: وزارت نفت از تعهدات خود عقب است. اکنون روزانه ۳۷ میلیون لیتر گازوییل با استاندارد یورو ۴ و ۵ مصرف می‌شود که بر اساس تعهدات سال ۹۸ باید ۵۵ میلیون لیتر نفت و گاز یورو ۴ و ۷۰ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ تولید می‌شد، بخشی از آلودگی که در تهران وجود دارد به دلیل تردد خودروهای دیزلی است که از سوخت گازوییل معمولی استفاده می‌کنند. گل علیزاده تصریح کرد: در زمستان میزان مصرف گاز در بخش خانگی از ۵۵۰ میلیون مترمکعب به ۶۵۰ میلیون مترمکعب می‌رسد یعنی ۲۰ درصد افزایش‌یافته است که اگر یک درجه کاهش دما داشته باشیم حدود ۲۵ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی می‌شود و به‌ راحتی می‌توان بخشی از نیازهای نیروگاه‌ها را تأمین کرد. نیروگاه‌های بخاری دستگاه کنترلی ندارند

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره تجهیزات کنترلی در مصرف سوخت گفت: یکی از مواردی که در دست انجام است تجهیزات کنترلی است، اگر نیروگاهی از مازوت استفاده می‌کند باید از تجهیزات کنترلی استفاده کند، الآن نیروگاه‌های بخاری دستگاه کنترلی ندارند.

۱۱ میلیارد دلار خسارت مرگ به دلیل آلودگی هوا

وی گفت: بر اساس گزارش وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۰ در ۲۷ شهر آلوده کشور، حدود ۲۱ هزار مرگ‌ومیر منتسب به آلودگی هوا ناشی از ذرات معلق دو و نیم میکرون گزارش‌شده است و ۱۱ میلیارد دلار خسارت به همراه داشت که اگر تکالیف قانون هوای پاک انجام شود از این خسارات جلوگیری می‌شود، در تهران نیز برای حدود ۶ هزار نفر مرگ‌ومیر گزارش‌شده است.

تردد خودروهای فرسوده در کلان‌شهرها ممنوع

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم درباره لایحه اخیر دولت در خصوص اسقاط خودرو و قانون ساماندهی صنعت خودرو اظهار داشت: در ماده ۱۰ این قانون، تردد و حمل بار و مسافر توسط خودروهای فرسوده در کلان‌شهرها ممنوع است. در تبصره دو قانون نیز بحث اسقاط مطرح و تأکید شده است که ۲۵ درصد از شمار تولید خودرو و موتورسیکلت باید صرف اسقاط شود.

حلقه اسقاط خودرو

گل علیزاده خاطرنشان کرد: اکنون اختلاف قیمتی که در بحث خودروی فرسوده و نو وجود دارد. قیمت پراید فرسوده ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان است و پراید نو ۲۰۰ میلیون قیمت دارد، مراکز اسقاط ۲۰ میلیون تومان به مالک خودرو می‌دهد و عموماً کسانی که مالک خودروی فرسوده هستند قشر ضعیف جامعه هستند و تا دولت ورود نکند و تسهیلات ندهد و خودروسازان کمک نکنند حلقه اسقاط خودرو اتفاق نمی‌افتد. دولت با لایحه مذکور آمده تا به بهبود فرایند اسقاط کمک کند که دو فوریت آن تهیه‌شده و باید به مجلس برود تا اصلاح و عملیاتی شود.