اجرای توافق 25ساله روی میز ایران و چین
روز نو :تهران، عزم خود را برای افزایش مناسبات گسترده با پکن، در پرتو سند 25ساله توافق شده بین دو کشور، بیشتر از پیش کرده است. این در شرایطی است که روز گذشته، سیزدهمین نشست مشترک انجمنهای دوستی ایران و چین با عنوان قدمهای ضروری مناسبات ایران و چین بر اساس سند 25ساله، شروع به کار کرد و گسترش همکاریها با چین، خصوصاً در ابعاد اقتصادی در دستور کاری جدیتری قرار گرفت. دستگاه دیپلماسی ایران بر این باور است که روابط ایران و چین از بعد اقتصادی و فرهنگی هنوز گنجایش توسعه زیادی دارد و به دلیل فقدان استراتژی و فرازونشیبهای موسمی، از ثبات و پویایی لازم برخوردار نبوده است.
کارشناسان وزارت خارجه، موانعی مانند مشکلات سیاسی، پروپاگاندای غربی و آمریکایی و همچنین وجود قوانین و مقررات جهانی تحت نفوذ غرب و نیز تحریمهای یکجانبه را از عوامل مهم عدم گسترش سطح روابط لازم با چین ارزیابی کردهاند.در همین زمینه، روز گذشته، سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین با بیان اینکه سطح روابط ایران و چین با اراده محکم رهبران عالی خود به مشارکت جامع راهبردی ارتقا یافته است، گفت: «ایران بهعنوان امنترین کشور منطقه میتواند بهترین شریک برای چین باشد.» محمد کشاورززاده سفیر ایران در پکن طی سخنانی در سیزدهمین نشست مشترک انجمنهای دوستی ایران و چین اظهار کرد: «بهتازگی نیز شاهد گفتگوی تلفنی روسای جمهور و وزرای امور خارجه و همچنین سایر تعاملات مقامات دو کشور بودهایم این همکاری دو کشور در تمام عرصههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و دفاعی در حال گسترش است و مقامات دو کشور نیز بارها تأکید کردهاند که در پنجاه سال دوم روابط، افق جدید پیش روی همکاری ایران و چین قرار گرفته است.»او خاطرنشان کرد: «ایده کمربند-جاده فرصت مناسبی را برای دو کشور و مردمانش فراهم آورده است که با ایران و چین بهعنوان دو کشور مهم مسیر جاده ابریشم آشنا شوند.
در صورت شناخت صحیح مردم خودشان در توسعه روابط دو کشور گام برخواهند داشت. یک کمربند-یک جاده بستری برای همکاریهای برد-برد میان دو کشور و رسیدن به آیندهای مشترک است. ایران بهعنوان امنترین کشور منطقه میتواند بهترین شریک برای چین باشد. ایران دارای دومین منابع نفت و گاز در دنیاست و میتواند نقش مهمی در تأمین انرژی و امنیت برای چین داشته باشد. از سوی دیگر موقعیت جغرافیایی ایران برای تجارت چین با کشورهای اروپایی بینظیر است. ایران پل میان چین و اروپا و پلی میان آسیای مرکزی با آبهای آزاد است.»در همین حال، سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه ایران نیز با اشاره به مسئله چین هراسی تأکید کرد: «در بخش وسیعی از مردم ایران دیدگاهها و همکاری نسبت به چین مثبت است.» به گزارش ایسنا، حمیدرضا آصفی طی سخنانی در سیزدهمین نشست مشترک انجمنهای دوستی ایران و چین با اشاره به مسئله چین هراسی در ادامه گفت: «نباید ازنظر دور داشت بخشی از این نگرش ریشه در گذشته دارد که سیاستهای رژیم پیشین همپیمان با آمریکا و غرب بود و عملاً کشورهایی مانند چین در زمره دوستان ایران قرار نمیگرفتند اما پس از پیروزی انقلاب و با تغییر رویکرد جمهوری اسلامی نگاه به چین متفاوت از گذشته شده است.»او خاطرنشان کرد: «مردم ایران باید نتایج همکاریهای اقتصادی با چین را در زندگی خود لمس کنند.
درحالیکه کشورهای غرب از طریق رسانهها و دیپلماتها و طرفداران خود برای چهرهسازی از خود در زمینههای فرهنگی سیاسی، اقتصادی، انسانی بسیار پرتلاش و موفق ظاهر شدهاند. احتمالاً چین علاقهمند به تبلیغات و اقدامات تبلیغی نداشته باشد ولی باید پذیرفت این رویکرد نتایج منفی خود را به همراه دارد که باید دراینباره چارهاندیشی کرد. سیاست جمهوری اسلامی ایران گسترش روابط با چین است و در این راه در تلاش است موانع موجود را برطرف کند. مسئولان و دوستان چینی نیز برای برطرف کردن نگاه منفی گرایشها در ایران لازم است ابتکار عمل داشته باشند.»او همچنین پیشنهاد داد: «هیاتهای رسانهای میان دو کشور مبادله شود، چین ابتکار عمل را به دست گرفته و دعوت از گروه خبرنگاران و رسانهها را برای بازدید از چین در دستور کار قرار دهد، همچنین حضور گسترده دیپلماتها و دانشمندان چینی در محافل روشنفکری دانشگاه و رسانههای ایران برای تشریح موقعیت چین، برگزاری سمینارهای متعدد، برگزاری مراسمهایی مانند شبشعر، رونمایی از کتاب و مراسم مختلف فرهنگی در سطح نخبگان و مخاطبان عام دو کشور، تقویت بخش توریسم و جهانگردی و اعطای امتیازات ویژه به توریستهای ایرانی که امکان شناخت مردم دو کشور را از یکدیگر میدهد، برگزاری نمایشگاههای اختصاصی و دائمی از توانایی اقتصادی و صنعتی چین در ایران، اجرایی شدن و تحقق هر چه سریعتر قرارداد همکاریهای 25ساله و نشان دادن منافع اقتصادی آن برای مردم، در دستور کار قرار گیرند.»از سوی دیگر، فریدون وردی نژاد سفیر سابق ایران در چین نیز با بیان اینکه چین و ایران در قالب سند راهبردی 25ساله دو اقتصاد مکمل بهحساب میآیند گفت: «تحولات اوکراین، تایوان و رفتار غرب با روسیه و چین ضرورت همکاری ایران، روسیه و چین را بیشتر میکند.» او در بخشی از سخنان خود در سیزدهمین نشست مشترک انجمنهای دوستی ایران و چین، اظهار کرد: «با توجه به اینکه، چین بازار بزرگ مصرف آینده دنیا است و ایران نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انرژی در جهان است، بازار چین یک بازار قابلاتکا برای ایران است و ایران نیز با توجه به ذخایر عظیم نفتی و گازی یک تأمینکننده قابلاتکا برای جمهوری خلق چین محسوب میشود.
در حقیقت دو کشور ایران و چین در قالب سند راهبردی 25ساله دو اقتصاد مکمل بهحساب میآیند.»او تصریح کرد: «ازاینرو، همزمان با توسعه شتابان اقتصادی چین و روند رو به رشد اقتصاد ایران در دههها و سالهای اخیر، شاهد توسعه روزافزون مناسبات دوجانبه ایران و چین در بخشهای مختلف اقتصادی و فرهنگی، در ابعاد دوجانبه و چندجانبه هستیم. فراموش نکنیم که روابط ایران و چین از بعد اقتصادی و فرهنگی هنوز گنجایش توسعه زیادی دارد اما به دلیل فقدان استراتژی و فرازوفرودهای موسمی از ثبات و پویایی لازم برخوردار نیست.
البته، تحولات اوکراین و تایوان و رفتار غرب با روسیه و چین تا حد زیادی ضرورت همکاری ایران، روسیه و چین را برای برنامه ریزان سه کشور روشنتر کرده است.»وردی نژاد همچنین خاطرنشان کرد: «همکاریهای ایران و چین نیازمند اقداماتی است که همکاریهای اقتصادی را یک گام به پیش ببرد و به مراحل بالاتر برساند. این اقدامات ضروری باید بهگونهای باشد که موجب تبدیل مناسبات اقتصادی از مدل همکاریهای پروژهای و فاینانس، به همکاریهای مشارکتی و سرمایهگذاریهای مشترک شود. بدیهی است که این اقدامات باید در قالب یک مکانیزم و راهکار مؤثر قرار گیرد.» او ادامه داد: «ظرفیتهای ایران بهنوبه خود شامل جمعیت با سواد و کارشناسان نخبه ایران، منابع انرژی گسترده و منابع کانی، موقعیت ژئواستراتژیکی جمهوری اسلامی و ثبات داخلی ایران در شرایط ناپایدار خاورمیانه، منافع منطقهای مشترک با چین و کشورهای مستقل آسیائی و همچنین وجود مواضع سیاسی نزدیک رهبران و دولت¬های دو کشور، میشود.»وردی نژاد با اشاره به قدمهای ضروری برای اجرای تفاهمنامه راهبردی همکاریهای 25ساله، گفت: «مناسب است که تبادل هیاتهای تجاری در دو بخش دولتی و خصوصی افزایش یابد و بیشتر به مشارکت و سرمایهگذاری دوجانبه پرداخته شود و با ایجاد یک مکانیزم مؤثر به تبادل اطلاعات بروز و فرصتهای موجود در دو کشور همت بگماریم و در اصل قادر شویم اطلاعات، توانایی و تکنولوژی واقعی چین را به شرکتهای ایرانی منتقل کنیم.» او اضافه کرد: «باید تلاش کنیم تا شرکتهای چینی هم نسبت به سطح فناوری، تواناییها و ظرفیتهای واقعی ایران مطلعتر شوند تا آنکه توسعه همکاریهای بخشهای خصوصی اقتصادی دو کشور و تقویت روابط در صنایع سنگین و متوسط چین و ایران دنبال شود.»در همین حال، رییس انجمن دوستی ایران و چین با ارائه پیشنهادهایی برای گسترش و توسعه روابط دو کشور گفت: «سند همکاری جامع راهبردی ۲۵ساله روابط ایران و چین را وارد مرحله نوینی از همکاریهای همهجانبه راهبردی کرده است.»
به گزارش ایسنا، علاءالدین بروجردی در سیزدهمین نشست مشترک انجمنهای دوستی ایران و چین گفت: «نشست سیزدهم انجمنهای دوستی ایران و چین بهعنوان دو سازمان مردمنهاد و مؤثر و مهم در مناسبات مردمی دو کشور در شرایطی برگزار میشود که از طرفی روابط ایران و چین وارد نیمه دوم یک قرن برقراری مناسبات دیپلماتیک شده و روابط دو کشور با نظر مدبرانه رهبران عالی ایران و چین و واقعیتهای موجود به سطح راهبردی ارتقاءیافته است و از طرف دیگر تحولات و رخدادهای بینالمللی و منطقهای در عرصههای سیاسی و اقتصادی، جهان را در یک نقطه مهم تاریخی و سرنوشتساز قرار داده است.»او اضافه کرد: «واقعیت این است جهان اکنون در دوران تاریخی بسیار حساسی به سر میبرد. درحالیکه در غرب، ذهنیت تکقطبی، برتریجویی، سیاستهای زورمدارانه و قدرتطلبانه، تقابل اردوگاهی، حفظ هژمونی و نیز جنگ سرد همچنان پابرجاست، در شرق، اما قدرتهای نوین اقتصادی با ظرفیتهای بیبدیل، در چارچوب همکاریهای منطقهای و فرا منطقهای سازوکارهایی را برای رسیدگی مشترک به چالشها و حفاظت از منافع مشترک ایجاد کردهاند که باعث تحولات وسیعی در نظام قطببندی و چندجانبه گرایی منطقه و نیز جهان خواهد شد.»رئیس انجمن دوستی ایران و چین همچنین اظهار کرد: «با درایت رهبران دو کشور سال گذشته سند برنامه همکاری جامع راهبردی ۲۵ساله ایران و چین به امضا رسید. امضا این سند با اتکا به قابلیتها و ظرفیتهای دو کشور در زمینه اقتصادی، صنعتی، انرژی و علم و فنآوری صورت گرفته و روابط ایران و چین را وارد مرحله نوینی از همکاریهای همهجانبه راهبردی کرده است و همه بخشهای دولتی و غیردولتی و بخش خصوصی ازجمله سازمانهای مردمنهاد همچون انجمنهای دوستی دو کشور را موظف کرده که در جهت اجرایی شدن این سند گامهای عملی و مؤثری بردارند.»رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس در ادامه بیان کرد: «انجمن دوستی ایران و چین با تکیهبر اعضای متخصص و نخبه خود در امور روابط دو کشور و ارتباطات نزدیک با دستگاههای ذیربط، اقدامات عملی را برای ایفای نقش خود در اجرایی شدن این سند آغاز کرده است و امیدواریم انجمن دوستی چین با کشورهای خارجی نیز که از جایگاه با نفوذی در چین برخوردار است، در این خصوص تلاش و مساعدت کند.»او با بیان اینکه تاکنون دو دفتر استانی انجمن تأسیسشده است، گفت: «واقعیت این است که روابط ایران و چین و بهتبع آن توسعه و تقویت و تعمیق آن مخالفان و دشمنان شناختهشدهای نیز دارد که برای خدشهدار کردن این روابط از هیچ تلاشی فروگذار نمیکنند و طی سالهای اخیر و بهویژه با ارتقای روابط دو کشور به سطح راهبردی و امضای سند برنامه همکاری ۲۵ساله، این دشمنیها شکل جدیدی به خود گرفته و بهوسیله جنگ نرم و تبلیغات مسموم درصدد تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی علیه توسعه روابط ایران و چین هستند.»