جاسوسبازی در سایه عدم شفافیت
روزنو :ماجرای کاترین شکدم هنوز در فضای رسانهای ایران تمام نشده است. هر روز ادعاهای مختلفی درباره حضور این زن اسرائیلی در ایران مطرح میشود. هرچند که چند مرکز مهم ارتباط مستقیم با این زن را تکذیب کردهاند اما انتشار ادعاهای مختلف باعث شده که شک و شبهههای زیادی درباره ماهیت فعالیت او در ایران در افکار عمومی شکل بگیرد. تا چندی پیش کاترین شکدم به روایت رسانههای اصولگرا یک زن تازهمسلمان شده انگلیسی بود که از آرمانهای انقلاب اسلامی نیز حمایت میکرد. او در برخی رسانهها نیز با عنوان کارشناس انگلیسی مطالبی منتشر کرده است. بیشتر مطلب او به موضوع دین و ایران اختصاص داشته و آنگونه که مطالب در دسترس منتشرشده از او نشان میدهد شکدم تلاش کرده که خود را به باورهای مذهبی ایران و بهخصوص به آرمانهای انقلاب معتقد جلوه دهد؛ اما چندی پیش شکدم در مطلبی که برای رسانههای رژیم صهیونیستی نوشته اعلام کرده که حضورش در ایران صرفاً یک پروژه برنامهریزیشده بوده است و قصد داشته که در ایران و در بین مقامات نفوذ کند.
ماجرای نفوذ و جاسوسی چند سالی است که از سوی تریبونهای رسمی کشور به مردم معرفی میشود.
همین هم باعث شده که مردم نسبت به موضوع حساسیت بیشتری پیدا کنند. از جمله آنکه صداوسیما سریالی با عنوان گاندو را پخش کرد که واکنشهای منفی زیادی در پی داشت. چراکه به گفته کارشناسان این سریال در پی آن بود تا نشان دهد مسئولان وقت دولت روحانی تحت تأثیر نفوذ جاسوسهای دشمنان هستند. در این سریال از روزنامهنگاران خارجی اسم برده میشد که برای مصاحبه با مسئولان مختلف دیدار داشتند یا در مراسمهایی که مقامات سخنرانی میکردند آنان نیز حضور داشتند؛ اما حالا با طرح ماجرای کاترین شکدم حساسیت افکار عمومی علیه سازندگان گاندو شده است.
طی روزهای گذشته بسیاری با یادآوری تبلیغات اصولگرایان درباره مسئله نفوذ اعلام کردند درحالیکه در سالهای گذشته اصولگرایان معتقد بودند نفوذ اصلی روی اعضای دولت روحانی است اما حالا مشخصشده که یک نفوذ پیشرفته در بین اصولگرایان وجود داشته است. هرچند تاکنون هیچکدام از مراکز رسانهای این جریان سیاسی حاضر نشدند مسئولیت این اتفاق را بپذیرند و تنها با تکذیب تلاش کردند از کنار این مسئله عبور کنند.
خبرگزاری تسنیم یکی از رسانههایی بوده که با این فرد ارتباط گرفته و مصاحبههای مختلفی را از او منتشر کرده است؛ اما تسنیم هرگونه مسئولیت از خود را دراینباره سلب کرده و گفته: «بررسی سابقه و ماهیت این فرد به عهده نهادهای امنیتی بوده و هست و رسانه وظیفهای برای اقدامات اطلاعاتی از این جنس ندارد، اما جالب این است که کانال مذکور (کانال منسوب به احمدینژاد که ماجرای شکدم را که در رسانههای صهیونیستی منتشرشده بود بازنشر کرد) مصاحبههای سادهای را که آنهم در راستای مواضع خود رسانهها و علیه رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی و آمریکا انجامشده است نشانه نفوذ میخواند! در این میان برخی اکانتهای جعلی مجازی هم دروغهای شاخداری را علیه برخی اعضای سپاه مانند سردار جوانی مطرح کرده و مدعی ارتباط شکدم با او شدهاند، حالآنکه چنین ادعایی نیز از اساس دروغ و یک جعل تمام و کمال است. خود سردار جوانی هم در متنی که برای تسنیم ارسال کرده، چنین مسئلهای را از اساس تکذیب و تأکید کرده است که نه او را میشناسد و نه ارتباطی با او داشته است.»
تسنیم در انتها تأکید میکند که «وگرنه مصاحبه گرفتن علیه اسرائیل و سعودی فینفسه ارتباطی با نفوذ ندارد.» اما درعینحال طی روزهای گذشته برخی کاربران در شبکههای اجتماعی مدعی شدند که شکدم توانسته در ردههای بالای کشور نفوذ کند و با مقامات مختلف ارتباط برقرار کند. از جمله آنکه برخی به مصاحبه او با سیدابراهیم رئیسی در جریان انتخابات ریاست جمهوری اشاره کردند. آنگونه که برخی رسانهها نوشتند شکدم خودش نیز در تایمز اسرائیل دراینباره نوشته: «در سال 2017 (1396) از من خواسته شد برای مصاحبه با سیدابراهیم رئیسی، نامزد ریاست جمهوری وقت، به ایران سفر کنم. یک روز قبل از اینکه انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در ایران برگزار شود من رئیسی را در مسیر مبارزات انتخاباتی دنبال کردم - از تهران تا رشت، او تا حدودی با من درباره ایران صریح صحبت کرد. این را میتوانم صراحتاً بگویم که تصور نمیکنم سخنان او (رئیسی) حسابشده باشد، اما ازآنجاییکه در آن زمان بهعنوان یک «تهدیدی دوستانه یا شاید بهتر بگوییم تهدیدی برای جمهوری اسلامی بهحساب میآمدم؛ حتی در نقش یک تحلیلگر سیاسی؛ اما بااینوجود اجازه داشتم به این موضوع بپردازم که پشت پرده بازیهای سیاسی ایران چه میگذرد.» من توسط یکی از مبلغان اصلی انقلاب اسلامی - فردی که در آمریکا تحصیلکرده بود - به رئیسی معرفیشده بودم و رای اعتماد او به اخلاق حسنه من برای من کافی بود تا مصاحبهای را که اکثر رسانههای و خبرنگاران غربی نمیتوانستند آن را انجام دهند، من موفق به انجام این گفتوگو شوم.»
رابط شکدم در ایران
برخی با بررسی سوابق حضور شکدم در ایران به نادر طالبزاده رسیدهاند. طالبزاده از چهرههای مطرح اصولگرایان در حوزههای فرهنگی است که از رشته سینما در آمریکا فارغالتحصیل شده است. او در هنگام ثبتنام رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری همراهش بود. شکدم چندین بار در شبکههای مختلف صداوسیما در کنار طالبزاده در برنامه تلویزیونی حاضرشده است. همینها باعث شده که شک و گمانها نسبت به طالبزاده افزایش یابد. البته تاکنون او دراینباره سکوت کرده و حاضر نشده که توضیحی ارائه دهد. این سکوت طالبزاده در حالی است که سایت «دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب» در توضیحی تأکید کرده که کاترین شکدم از طریق برخی فعالان رسانهای علاقهمند به انقلاب اسلامی، مطالب و یادداشتهایی را در موضوعات مرتبط باارزشهای اسلام و انقلاب اسلامی ارسال میکرده است، هرچند که نامی از طالبزاده به میان نیامده اما برخی گمان میکنند که احتمالاً این فرد طالبزاده باشد. شکدم در مراسم اربعین حسینی هم به همراه طالبزاده شرکت کرده بود.
انکار کیهان
بااینحال اثر شکدم در کیهان نیز دیده میشود. سال 96 او با عنوان تحلیلگر انگلیسی به کیهان گفته: «مردم یمن حرفهای آیتالله خامنهای را میشنوند، خیلی از رهبران مذهبی یمن را میشناسم که تحت تأثیر تفکرات آیتالله خامنهای هستند و شخص عبدالملک الحوثی نیز متأثر از آیتالله خامنهای و سید حسن نصرالله است.
اگر سپاه ایران میخواست در یمن دخالت کند و از ارتش و انصار الله یمن پشتیبانی نظامی کند، امروز همه خاک یمن آزادشده بود و سعودیها در این جنگ بهطور مطلق شکستخورده بودند و کارشان یکسره شده بود. سعودیها خیلی ترسیدهاند و از ترس درباره ایران حرف میزنند.»
حالا اما کیهان نهتنها مسئولیت نفوذی بودن این فرد را نمیپذیرد بلکه از اقدام خود نیز دفاع میکند. کیهان در ستون گفتوشنود خودش بهتازگی آورده: «یعنی نفوذ کرده که به اسرائیل و آمریکا و عربستان فحش بدهد؟! اینکه نیازی به نفوذ نداشت! اگر خود نتانیاهو هم به آمریکا و اسرائیل و عربستان فحش بدهد، رسانههای ایران آن را چاپ و منتشر میکنند.»
شکدم دراینباره نیز صحبت کرده است. او در اسرائیل تایمز دراینباره نیز توضیح داده و گفته: «انتقادم از عربستان سعودی بهعنوان منبع اصلی ایجاد جریانهای رادیکالیسم اسلامی باعث شد تا مسئولان ایرانی به من اعتماد بیشتری کنند. من فقط مشتاق بودم تا اجازه ورود به ایران را بگیرم، در رسیدن به همین هدف هم نه بحث کردم و نه انگیزه واقعی خودم را فاش کردم. من خیلی زود متوجه شدم که اگر قرار است از نزدیک شاهد این موضوع باشم که در منطقه (خاورمیانه) چه خبر است فقط باید گوش کنم. هرچند همسر یک مرد مسلمان بودن هم باعث میشد تا هیچگونه تهدیدی متوجه من نباشد. بههرحال، قرار بود در قالبی که آنها میخواستند و مدنظرشان بود جا بیفتم و بهنوعی تحت یک شخصیت جدید دوباره متولد شوم.»
شاخ و برگ ماجرای یک نفوذ
برخی فعالان مدنی و سیاسی در شبکههای اجتماعی نوشتهاند که شکدم در فعالیتهای رسانهای خودش مطالبی هم علیه برجام و اصلاحطلبان از جمله سیدمحمد خاتمی، مهدی کروبی ومیرحسین موسوی نیز منتشر کرده است. در این مدت کوتاه شاخ و برگ این موضوع در شبکههای اجتماعی هر روز گستردهتر شده است ولی بااینحال تاکنون منابع رسمی امنیتی کشور دراینباره گزارشی ندادهاند و به اعتقاد برخی این سکوت هم باعث شده تا دامنه ادعاها درباره گستره فعالیت شکدم در ایران گستردهتر شود.
بههرحال تحلیلها درباره شکدم هنوز تمام نشده است. علی مطهری نایبرئیس سابق مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تهران در مجلس دهم در مطلبی با اشاره به ماجرای نفوذ در جمهوری اسلامی نوشت: «ظهور پدیدههایی مانند کاترین شکدم در جمهوری اسلامی ناشی از میل بخشی از حکومت به تملق و چاپلوسی و بتسازی است. جاسوسها از این روزنه مخصوصاً در نهادهای انقلابی نفوذ میکنند. نفوذ در این نهادها رخ میدهد نه در منتقدان و مخالفان.» اشاره مطهری به بازداشت فعالان مدنی با اتهام جاسوسی است. طی سالهای گذشته فعالان سیاسی و مدنی مختلفی با اتهام سیاسی بازداشت شدهاند.