روز نو :اوایل هفته گذشته ستاد ملی مقابله با کرونا در تصمیمی دیرهنگام و پس از اینکه آمار رسمی کرونا به طور پیاپی شکسته شد، تصمیم به اجرای محدودیتهای کرونایی گرفت و تعطیلی ۶روزه در سراسر کشور اعلام کرد. این تعطیلات با مراسم تاسوعا و عاشورا نیز همزمان شد.
در جلسه ستاد کرونا مقرر شد کشور از روز دوشنبه ۲۵مرداد تا شنبه ۳۰مردادماه تعطیل شود و همچنین منع تردد در بین استانها نیز اعمال شود. به رغم تاکیدات مکرر ستاد ملی مقابله با کرونا و همچنین پلیس راهور در اجرای مصوبه ستاد؛ اما گزارش رسانهها، مشاهدات میدانی و عکس و ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که این محدودیتها درست اجرا نشده است. به گواه همین منابع، در این چند روز تعطیلی، برخی از اصناف غیرضروری بهخاطر ضعف نظارت باز بودند، جادهها به ویژه به مقصد شمال کشور پرتردد بود و مراسم عزاداری محرم هم در سراسر ایران پرشور و اغلب بدون رعایت فاصله اجتماعی برگزار شد.
با نگاهی به نحوه برنامهریزی و اجرای مصوبه تعطیلات ۶روزه ستاد کرونا، این گونه به نظر میرسد مصوبات ستاد کرونا که به ظاهر محدودیت به شمار میروند نه تنها نقشی در کنترل کرونا نداشته، بلکه گسترش کرونا در کشور را تسهیل کرده است. به باور کارشناسان بهداشتی تعطیلی کمتر از ۱۴روز و بدون نظارت سختگیرانه تاثیری در کنترل شیوع کرونا ندارد. اما محدودیتهای اخیر ستاد مقابله با کرونا نه تنها ۶ روز بود، بلکه تعطیلات به گونهای اعلام شد که گویا دعوت مردم به مسافرت بود. اعلام تاریخ منع تردد زودتر از اجرای آن باعث شد بسیاری از مردم بار سفر را ببندند و به دل جاده بزنند. ترافیکهای چند کیلومتری در جادهها به ویژه جادههای استانهای شمالی کشور شاهدی بر این ادعاست.
فارغ از این که تاریخ منع تردد را زودتر از اجرای آن اعلام کردند. پایانه اتوبوسرانی و سواریها نیز فعال بودند. البته قرار بود با ظرفیت کمتری مسافر بپذیرند اما اغلب با همان ظرفیت و با کرایههای بالاتری فعالیت میکردند. پروازها نیز به قوت خود باقی بود. اعمال این شیوه محدودیت موجب هجوم خیل عظیمی از مسافران به جادههای شمالی کشور و ایجاد ترافیک سنگین شد، مسئلهای که با انتقاد رئیس مجمع نمایندگان مازندران نیز همراه شد. غلامرضا شریعتی با بیان اینکه اعلام محدودیتها، قبل از اجرا موجب سفر گسترده به شمال و ایجاد زحمت برای عوامل نظامی، انتظامی و پلیس راه، راهور و مسئولین استان شده است،گفت: اعلام اجرای طرح 24 ساعت قبل از آغاز و با وجود باز بودن جادهها کاملا اشتباه و به ضرر استانهای مازندران، گیلان و گلستان است.
صرفنظر از عدم برنامهریزی صحیح در اجرای منع تردد از سوی ستاد مقابله با کرونا، برخی از مردم نیز به آب و آتش زدند که به هر طریقی خود را به شهرهای شمالی کشور برسانند. برخی ساعتها در مبادی ورودی و خروجی شهرها به انتظار نشستند که تا شاید بتوانند از گیت پلیس راهور عبور کنند. عدهای نیز ماشینهای پلاک بومی را با چند برابر قیمت اجاره کردند تا با این ترفند خود را به شهرها و استانهای شمالی برسانند.
در این میان، راهکار افراد دارای خودروهای گرانقیمت و لاکچری جالب توجه بود.برخی از این افراد در اقدامی عجیب خودروهای خود را با تریلی روانه شمال از جمله گیلان کردند و خودشان چراغخاموش به این استان وارد شدهاند!
حسینی نیری، رئیس انجمن صنفی امدادخودرو در این زمینه گفته بود طی چند روز گذشته گزارشاتی منتشر شد مبنی بر اینکه خودروهای سواری بهویژه خودروهای لاکچری توسط خودروبرها از استانهای دیگر حمل و در استانهای شمالی تحویل داده میشوند، این خودروبرها فاقد آرم و نشان و بارنامه است، همکاران ما در امدادخودرو اقدام به بررسی تصاویر و فیلمهای منتشرشده در اینباره کردند، اما متاسفانه برخی از خودروبرها و تریلیهای حمل خودرو بهصورت زیرزمینی فعالیت میکنند و امدادخودرو نیستند.
عدم برگزاری صحیح محدودیتها صدای برخی از مسئولان را نیز در آورد. حسین کرمانپور، مدیرکل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی با انتقاد از این شیوه تعطیلات، تعطیلات اعلام شده و نحوه اجرای آن را برای مقابله با موج جدید کرونا در ایران ناکافی دانست و به رسانهها گفت:«تاکنون تعطیلیهایی که در ایران داشتیم، به معنای «خوشگذرانی، باهم بودن، صبح زود بیدار نشدن و سرکار نرفتن، بوده» و اینکه تعطیلی نیست. تعطیلی به این معناست که کنترل شهر کاملا دست نیروی امنیتی سلامت باشد و کسی تردد نکند.»
به گفته وی «اگر ملزومات تعطیلی در دوران پاندمی رعایت نشود، نه تنها بار بیماری را کاهش نمیدهد، بلکه افزایش هم میدهد. زیرا مردم این تعطیلات را به عنوان یک تنفس در نظر میگیرند واین تعطیلات ممکن است عواقب بدتری هم داشته باشد».
علاوه بر عدهای که محدودیت کرونایی را با سفر نقض کردند، عدهای دیگر با شرکت بدون رعایت پروتکلهای بهداشتی در مراسم محرم به ویژه عزاداری روز تاسوعا و عاشورا مصوبه ستاد کرونا مبنی بر رعایت پروتکلهای بهداشتی را به سخره گرفتند. تصاویر و ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی حاکی از نقض همه جانبه پروتکلهای کرونا در برخی هیاتهای مذهبی به ویژه هیاتهای مذهبی در مشهد و تهران در جریان برگزاری مراسم محرم است. در تصاویر منتشر شده صدها نفر بدون هرگونه ماسک و با نقض تمام پروتکلهای کرونا در حال سینهزنی در فضای محدود اماکن مذهبی هستند.
برگزاری مراسم محرم در ایران در حالی است که در بسیاری از کشورها با وجود واکسیناسیون جمعیت زیادی از مردم کشورشان، مراسم مذهبی تعطیل است یا با جمعیت کمی برگزار میشود. عربستان مراسم حج امسال را به صورت بسیار محدودی برگزار کرد. پروتکلشکنی در حالی است که همهگیری ویروس کرونا در کشور از کنترل خارج شده و مقامات وزارت بهداشت هنوز پیک پنچم تمام نشده از صدای پای پیک ششم خبر میدهند. چند روز پیش حسن کرمانپور، مدیرکل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در این زمینه گفته بود بعد از محرم شاهد پیک ششم کرونا خواهیم بود.
برگزاری مراسم محرم آنهم در بحبوحه شیوع ویروس کرونا مسئلهای است که سال گذشته نیز خسارتهایی را در پی داشت. تابستان سال ۹۹ نیز وقتیکه کشور با موج دوم کرونا درگیر بود و متخصصان نسبت به برگزاری هرگونه تجمع غیرضروری هشدار داده بودند، با اصرار گروهی از مردم و چراغ سبز دولتمردان مراسم محرم با ابلاغ شیوه نامهای برگزار شد که باعث بروز زودهنگام موج سوم در شهریور پارسال شد. هیچ بعید نیست امسال نیز به خاطر برگزاری مراسم محرم، کشور وارد موج ششم بشود، بهخصوص اینکه گونه جهشیافته ویروس کرونا به نام دلتا قدرت سرایت بهمراتب بیشتری از انواع قبلی دارد.