به گزارش تجارت‌نیوز، هر چند هیچ آمار دقیقی از میزان خرید و فروش رمزارز در ایران وجود ندارد اما برخی از کارشناسان می‌گویند در شرایط موجود اقتصاد کشور، اقبال مردم به این بازار تا حدودی افزایش یافته؛ البته تنها در مورد بیت‌کوین که که امکان استخراج و فروش آن وجود دارد.

در شرایطی که هیچ آمار رسمی‌ای از میزان معاملات رمزارزها ارائه نمی‌شود، آمارهای غیررسمی و غیرقابل استناد نیز بسیار متغیرند؛ برای مثال برخی از منابع به ارقام ۱۰ تا ۱۶ میلیون دلاری تراکنش روزانه ارزهای دیجیتال در کشور اشاره می‌کنند (وطن امروز). برخی دیگر مدعی هستند در مقطعی که قیمت بیت‌کوین با افزایش ناگهانی مواجه شد، اقبال به خرید و فروش آن نیز در ایران افزایش یافت (ایبنا).

منبع آگاهی که تمایلی نداشت به نام او اشاره‌ای شود به تجارت نیوز گفت، بازار خرید و فروش رمز ارز در برابر بورس هنوز حرفی برای گفتن ندارد و مردم آن را نمی‌شناسند، اما معاملات بیت‌کوین در مدت اخیر افزایش داشته است. به گفته وی، برخی افراد به استخراج و فروش این رمزارز علاقه پیدا کرده‌اند؛ هر چند که به اعتقاد این کارشناس، نگهداری آن سرمایه‌گذاری بهتری است.

نیاز به قانون
با وجود افزایش اقبال افراد به این بازار، هنوز قانون مشخصی در مورد معاملات رمز ارز در کشور وجود ندارد. بانک مرکزی در بهمن ماه سال 1397، پیش‌نویس «سیاستنامه بانک مرکزی در خصوص ارزهای دیجیتال» را منتشر کرد؛ پیش‌نویسی که هنوز به تصویب نرسیده است.

بر اساس این متن، رمز ارزها فقط در صرافی‌ها، قابل خرید و و فروش و تبادل هستند. هر چند کامران سلطانی‌‌زاده رئیس کانون صرافان اخیرا در گفتگویی با باشگاه خبرنگاران تاکید کرد که بانک مرکزی تاکنون هیچ مجوزی برای خرید و فروش ارز دیجیتال صادر نکرده است.

همچنین این نهاد سیاستگذار در پیش‎نویس منتشر شده، تاکید کرده است که هیچ مسئولیتی در قبال تایید اصالت رمزارزها و مدیریت و ثبات قیمت آنها نمی‌پذیرد. مسئولیت ریسک همه معاملات و خطرات ناشی از سرمایه‌گذاری و انتخاب ابزارهای نگهداری رمزارزها و تأمین امنیت آنها نیز با خود افراد است.

از سوی دیگر در پیش‌نویس بانک مرکزی، مسئولیت صحت عملکرد پلتفرم صرافی‌ها و تضمین ملاحظات امنیتی آن نیز بر عهده مالکان صرافی‌ها قرار دارد.

ممنوع نیست؛ مسئولیت با اشخاص است
در چنین شرایطی کارشناسان معتقدند ورود به بازار رمزارزها آگاهی و شناخت، احتیاط، صبر و روحیه‌ ریسک‌پذیر می‌خواهد. در این بازار نباید هیجانی رفتار کرد و فریب وعده‌های ثروت یک شبه را خورد و بهتر است افراد مبتدی، با سرمایه‌گذاری‌های اندک وارد بازار رمزارزها شوند. به ویژه با توجه به شناخت پایین بعضی افراد از بازار و نبود قانون مشخصی درباره آن، امکان کلاهبرداری نیز وجود دارد و باید محتاط بود.

سعید خوشبخت، کارشناس حوزه بلاک‌چین و رمزارز در این مورد به تجارت‌نیوز گفت: خرید و فروش رمزارزها اکنون در ایران غیرقانونی و ممنوع نیست و در واقع، قانون‌گذاری در مورد آن انجام نشده است. در پیش‌نویس بانک مرکزی و در قانون مجلس در مورد قاچاق ارز ذکر شده باست که قوانین انتقال ارزی بر آن حاکم می‌شود.

وی افزود: با وجود این، هنوز ظوابط مشخصی برای خرید و فروش رمزارز تعریف نشده است و صرافی‌ها نیز مجوز خرید و فروش ندارند. مصوبه هیات دولت نیز در این زمینه تاکید می‌کند که افراد می‌توانند در این حوزه فعالیت کنند اما مسئولیت هر خطری با خود آنها است.

معامله در تلگرام خطرناک است
خوشبخت با اشاره به اینکه در این شرایط افراد باید در معاملات خود احتیاط‌هایی را در نظر بگیرند، گفت: در هر معامله‌ای، اصل بر این است که نقل و انتقال انجام شود، فرد باید در برابر پولی که پرداخت می‌کند، رمزارزی را تحویل بگیرد؛ به همین دلیل معامله در بسترهایی مانند تلگرام خطرهای زیادی دارد.

مدیر عامل شرکت آریاتک افزود: شکایت‌های متعددی از سوی کسانی مطرح شده است که از این فضا برای خرید رمز ارز استفاده کرده‌اند اما با پرداخت پول، برای مثال فروشنده بیت‌کوینی به آنها تحویل نداده است. معمولا افراد در تلگرام، قیمت‌های فریبنده‌ای را مطرح می‌کنند که تا حد قابل توجهی از بازار کمتر است و مشتریان ترغیب به خرید از آنها می‌شوند.

وی تاکید کرد: بهتر است افراد از سایت‌هایی که مدتی از فعالیت آنها گذشته است، خرید کنند که تا حدودی اعتبار و امنیت بیشتری دارند. معاملات فرد با فرد نیز ترجیحا حضوری باشد.

مراقب تراکنش‌ها باشید
خوشبخت ادامه داد: خریداران باید مراقب باشند که معامله روی کیف پول خود آنها انجام شود و نقل و انتقال رمزارز را روی بلاک‌چین بررسی کنند که حتما انجام شده باشد. فروشندگان نیز لازم است که احتیاط کنند تراکنش مالی واقعی باشد و پولی که به حساب آنها واریز می‌شود، مشکل‌دار نباشد.

این کارشناس حوزه بلاک‌چین و رمزارز بیان کرد: هر معامله‌ای که دچار مشکل شود، فرد متضرر می‌تواند به مراجع قضایی شکایت کند اما در مورد فعالیتی که در مورد آن قانونگذاری انجام نشده است، رسیدگی‌ها سخت‌تر است.

اول تایید هویت دیجیتال بعد صرافی آنلاین
خوشبخت در پاسخ به این پرسش که آیا ارائه مجوز به صرافی‌های آنلاین مشکلات در این حوزه را کاهش نمی‌دهد، گفت: این موضوع تا حد زیادی می‌تواند موثر باشد اما پیش از آن، بانک مرکزی باید احراز هویت آنلاین را بپذیرد.

وی افزود: یک‌سری قواعد و مقررات بالادستی نیز وجود دارد که با قانونی شدن خرید و فروش آنلاین رمزارزها زیر سوال می‌رود. اگر صرافی‌های آنلاین تشکیل شوند و اجازه خرید و فروش رمز ارز را داشته باشند، این انتظار منطقی شکل می‌گیرد که ارزهایی مانند دلار و یورو را نیز در این بستر بتوان معامله کرد؛ در حالی که اکنون بر اساس قانون، خرید و فروش ارز تنها به صورت حضوری در محل صرافی‌ها امکان‌پذیر است.

مدیرعامل شرکت آریاتک ادامه داد: رمز ارزی مانند بیت کوین مزیتی ویژه‌ای برای بانک مرکزی ندارد که چنین مجوزی را برای آن صادر کند اما به دلار و یورو که بیشتر مورد نیاز مردم است، مجوز خرید و فروش آنلاین را ندهد.

درگاه‌های خارجی ریسک دارد
خوشبخت، در مورد امکان استفاده مردم از درگاه‌های خارجی برای خرید و فروش رمزارز گفت: بیشتر اینگونه درگاه‌ها، در صورت فعالیت ایرانیان به آنها اخطار می‌دهند که در زمان مشخصی باید خارج شوند و ریسک زیادی در این حوزه وجود دارد. مواردی از مسدود شدن طولانی‌‌مدت حساب‌های افراد نیز رخ داده است.

این کارشناس حوزه بلاک‌چین و رمزارز بیان کرد: اکنون با وجود همه محدودیت‌ها، امکان مبادله رمزارز با رمزارز دیگر برای مثال تبدیل بیت‌کوین به اتریوم، از طریق صرافی‌های بین‌المللی وجود دارد اما رد و بدل کردن پول فیات، برای ایرانیان ممکن نیست.