از زمان آغاز جریان روشنفکری در اروپا.که در قرون وسطی شکل گرفت تا امروز از روشنفکری تعاریف متعدد و گوناگونی به جامعه ارائه شده است. از روشنفکری، به عنوان فلسفه اصالت هوش یاد می‌گردد. این فلسفه، معتقد است که از عقل می توان به علم رسید. یا ساده‌تر اینکه علم را فقط، به‌وسیله قریحه یا هوش می‌توان به‌دست آورد. به‌طور کلی، اگر بخواهیم که واژه روشنفکر را تفسیر کنیم، گفته می‌شود که روشنفکران، کسانی هستند که اهل نظرات عقلی و سنجش‌گرایانه در امور هستند.
و اما با نگاهی آسیب شناسانه به روند تحولاتی روشنفکری در ایران مخصوصا از بعد زمان مشروطه موضوعی که بیش از هر چیزی به چشم می خورد و مخاطب می تواند با آن ارتباط برقرار کند ( تئوریزه شدن)وضعیت روشنفکری در ایران می باشد که همواره در معرض خطر است. خطر تئوریک شدن محض. نقيصه ای روش شناختی.
جلال آل احمد معتقد است : روشنفکر کسی است که فارغ از تعبد وتعصب و به دور از فرمانبری، اغلب نوعی کار فکری می‌کند و نه کار بدنی، و حاصل کارش را که در اختیار جماعت می‌گذارد، به جهت بهبود وضع موجود در جامعه می باشد نه به قصد جلب نفع مادی برای خود.
در واقع باید گفت که آسیب جدی که روشنفکری در ایران را مورد هجمه قرار می دهد سخن گفتن درباره تحولات اجتماعی، روند توسعه، دموکراتیزاسیون، برابری، آزادی و ارتقای کیفیت زندگی مردم است که تبدیل به یک کار کلامی می شود با انتظارات غيرواقعي بدون آنکه واقعیات و محدودیت های زیست واقعی درک گردد.
نسخه پیچیدن نظری اگر درآميخته با تجربه زیسته (به تعبیر وبر) نباشد موجودیتی ناموزون و نادرست خواهد داشت. کنش های برآمده از چنین نظراتی نه تنها به توسعه ملی کمک نمی کند بلکه سدمعبر توسعه است.
روشنفکری این نیست که روشنفکر، همیشه از منتقدان خط مشی حکومت باشد، بلکه به عکس روشنفکر همواره خود را هوشیار نگه می دارد و خواهان آن است که اجازه ندهد، تنها نیمی از حقایق و ایده های قابل قبول، راهنمایش باشند. انجام چنین وظیفه ای به یک واقع گرایی ثابت و استوار، انرژی نیرومند معقول و نیز تلاش پی گیری برای برقراری موازنه میان مشکلات فردی در مقابل وظایف عمومی نیاز دارد.
شما می توانید دکترای جامعه شناسی یا فلسفه یا تاریخ یا روانشناسی باشید اما از واقعیت اجتماعی خود بیگانه باشید. این خطری است که روشنفکری را در مقام کاربر نظریه تهدید می کند. هیچ گریزی از این امر نیست مگر آوردن نظریه به آوردگاه عمل. صحت تئوری مشروط است به تایید آن توسط تجربه و نه بالعکس. متخصص و تحصیل کرده ی امروز در مقام روشنفکر، گاه نعل وارون می زند.
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
