اولین بودجه بدون حضور ریال به مجلس راه یافت!
رئیسجمهور روز گذشته لایحه بودجه ۱۴۰۵ را به مجلس تقدیم کرد. بودجه سال ۱۴۰۵ با ۵ درصد افزایش یک هزار و ۱۴۴ میلیارد تومان شده است. البته این رقم با حذف ۴ صفر از پول ملی محاسبه و اعلام شده است.
به گزارش روز نو بودجه سال آینده حدود ۲۰۰ میلیارد تومان بیشتر از بودجه امسال است. کسری بودجه سال ۱۴۰۳ حدود ۷۹۱ هزار میلیارد تومان بود. پیشبینی میشود که تا پایان امسال کسری بودجه به بیش از ۸۰۰ هزار میلیارد تومان برسد. نکته قابل تامل اینکه بودجه سال آینده انقباضی و ریاضتی بستهشده است، یعنی درآمدهای نفتی و مالیاتی کاهش مییابند و زندگی مردم سختتر میشود. نکته دیگر بودجه حذف ۴ صفر از پول ملی است. دولت و مجلس میپندارند که این اقدام باعث کاهش تورم و افزایش تولید خواهد شد.
این در حالی است که به عقیده کارشناسان حذف صفر از پول ملی تأثیری بر کاهش تورم و افزایش تولید ندارد. حذف صفرها برای راحت خواندن ارقام بزرگ است. پرسش این است که چرا در دهههای گذشته ارزش پول ملی تا این حد کاهشیافته است؟ حاکمیت بهجای اینکه ارزش پول ملی را بالا ببرد اقدام به حذف ۴ صفر کرده است! مسئولان پاسخ دهند که چه کسانی و چه سیاستهایی باعث شدند تا ریال باارزش که ۷ تومان آن مساوی یک دلار بود حالا ۱۳۰ هزار تومان معادل یک دلار است. ماجرا چیست؟ مقصران چه کسانی هستند؟ در این فرایند یعنی کاهش ارزش پول ملی چه کسانی ثروتمند شدند و چه کسانی فقیر؟
بودجه در مجلس
طبق آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه در سامانه بارگذاری میشود و پس از سه روزبه کمیسیون تلفیق توسط هیئترئیسه مجلس ارجاع خواهد شد. در ادامه کلیات بودجه به صحن علنی مجلس شورای اسلامی جهت اظهارنظر نمایندگان ارجاع میشود. سپس احکام ذیربط به کمیسیونهای تخصصی ارجاع میشوند و کمیسیونها پنج روز فرصت بررسی و بیان پیشنهاد برای مواد بودجه رادارند. پسازآن نیز گزارش کمیسیون تلفیق بودجه به صحن مجلس ارسال میشود. در کمیسیون تلفیق بودجه نیز ۱۰ روز فرصت بررسی لایحه بودجه است که قابل تمدید است.
قانون جدید پولی
دولت عصر دیروز لایحه بودجه ۱۴۰۵ را برای نخستین باربر مبنای ریال جدید و پس از حذف چهار صفر از پول ملی، تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.
بر اساس قانون جدید پولی کشور، لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ با حذف چهار صفر و با واحد پولی جدید به مجلس شورای اسلامی ارائه خواهد شد. به همین منظور، تمامی ردیفهای درآمدی و هزینهای، اعتبارات دستگاههای اجرایی، منابع و مصارف و همچنین جداول کلان بودجه با قالب عددی تازه تنظیمشدهاند. این لایحه نخستین بودجه سنواتی کشور به شمار میرود که پس از نهایی شدن فرآیند حذف چهار صفر، بهصورت رسمی با ریال جدید تدوین و رونمایی میشود و مبنای محاسبات مالی دولت، دستگاهها و نهادهای عمومی در سال ۱۴۰۵ قرار خواهد گرفت.
جزییات بودجه ۱۴۰۵
لایحه بودجه ۱۴۰۵ متشکل از چهار زیر بخش شامل احکام، سقف منابع بودجه عمومی دولت، ترازهای عملیاتی، سرمایهای و مالی و فروض برآورد منابع و مصارف است. این بودجه از حیث منابع و مصارف بودجه کل کشور بالغبر ۱۴ هزار و ۴۴۱ میلیارد و ۴۱۷ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۶۰۰ ریال است. لایحه بودجه ۱۴۰۵ سومین بودجه بعد از تصویب و اجرای قانون برنامه هفتم توسعه کل کشور است.
دولت لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور را با تأکید بر شفافیت، انضباط مالی و واقعبینی در برآورد منابع و مصارف به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد.
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۵، مجموع منابع عمومی دولت ۵۲۰ میلیارد تومان پیشبینیشده که از این میزان، ۳۴۰ میلیارد تومان از محل درآمدها، ۲۷.۵ میلیارد تومان از محل واگذاری داراییهای سرمایهای و ۱۵۰ میلیارد تومان از محل واگذاری داراییهای مالی تأمین میشود.
در این لایحه، درآمدهای اختصاصی دستگاهها ۷۰ میلیارد تومان برآورد شده و منابع بودجه عمومی دولت درمجموع به ۵۹۰ میلیارد تومان میرسد. همچنین منابع شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت ۸۸۰ میلیارد تومان پیشبینیشده و درنهایت، منابع بودجه کل کشور در سال ۱۴۰۵ رقمی حدود یک هزار و ۱۴۴ میلیارد تومان را نشان میدهد.
رشد ۲۵ درصدی انتشار اوراق دولتی
در لایحه بودجه ۱۴۰۵، حجم انتشار اوراق بدهی دولتی با افزایش ۲۵ درصدی نسبت به ۱۴۰۴، از ۷۵۰ هزار میلیارد تومان به ۹۴۰ هزار میلیارد تومان (۹۴ میلیارد تومان با حذف ۴ صفر) در سال ۱۴۰۵ رسیده است. رشدی که در مقایسه با روندهای پیشین و نیازهای تأمین مالی دولت، بهعنوان افزایشی بهنوبت محدود ارزیابی میشود. بر اساس این گزارش، اوراق بدهی یکی از اصلیترین ابزارهای دولت برای پوشش کسری بودجه و مدیریت منابع مالی به شمار میرود و تغییرات در حجم انتشار آن، اثر مستقیمی بر بازار بدهی، نرخ سود و همچنین سیاستهای پولی و مالی کشور دارد.