چرخش ایلان ماسک به سوی جمهوریخواهان!
ایلان ماسک با دارایی خالصی که از مرز ۶۰۰ میلیارد دلار عبور کرده است، یعنی رقمی که او را به نخستین انسان تاریخ در این ارتفاع نجومی تبدیل میکند، بار دیگر میلیونها دلار تازه به کمپینهای جمهوریخواهان مجلس نمایندگان و سنا برای انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶ تزریق کرده است.
به گزارش روز نو اقدامی که از آشتی خیرهکننده او با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پس از جدایی جنجالی و انفجاریشان در اوایل سال جاری حکایت دارد. انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶، انتخاباتی است که در آن ۳۵ کرسی سنا و تمامی ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان در معرض رقابت قرار دارد. این تزریق مالی میتواند موازنه را در نبردی انتخاباتی بهشدت تنگاتنگ تغییر دهد؛ آن هم در شرایطی که نظرسنجیهای اخیر از برتری ۱۴ امتیازی دموکراتها در افکار عمومی درباره کنگره خبر میدهند.
در صحنه پرهیجان سیاست آمریکا، کمتر داستانی به اندازه رابطه ایلان ماسک و دونالد ترامپ پیچشهای دراماتیک داشته است؛ دوستی پرشور که به دشمنی تلخ انجامید و اکنون، دستکم در ظاهر، در قالب یک اتحاد استراتژیک دوباره متولد شده است. تنها چند ماه پیش، ثروتمندترین مرد جهان که ثروتش فقط در سال ۲۰۲۵ به لطف عرضه اولیه سهام اسپیسایکس و سلطه تسلا بر بازار خودروهای برقی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار افزایش یافت، حملات لفظی و «بمبهای دیجیتال» خود را متوجه رئیسجمهوری میکرد که زمانی از او حمایت کرده بود.
ماسک، کارآفرین ۵۴ ساله متولد آفریقای جنوبی و چهره پشت پروژههایی، چون نورالینک و شرکت هوش مصنوعی ایکسایآی، لوایح هزینهای ترامپ را «نفرتانگیز و نفرتبرانگیز» خواند و حتی با طرح ایده تأسیس یک حزب سوم با عنوان «حزب آمریکایی» برای به چالش کشیدن نمایندگان فعلی جمهوریخواه شوخی کرد. ترامپ نیز بیپاسخ نماند؛ ماسک را «دیوانه» نامید و از او ابراز ناامیدی کرد.
با این حال، هرچه به سال ۲۰۲۶ نزدیکتر میشویم، روایت بهطور چشمگیری تغییر کرده است. منابع نزدیک به این پرونده میگویند ماسک «چکهای هنگفت» را برای تقویت رقابتهای کنگره جمهوریخواهان صادر کرده و متعهد شده است که در طول چرخه انتخاباتی، کمکهای بیشتری نیز ارائه دهد. هرچند ارقام دقیق تا زمان انتشار گزارشهای مالی کمپینها در ماه آینده روشن نخواهد شد، اما زمزمهها از مبالغی حکایت دارد که میتواند با کمک خیرهکننده ۲۹۱.۵ میلیون دلاری او در انتخابات ۲۰۲۴ رقابت کند.
رقمی که ماسک را به بزرگترین اهداکننده تاریخ ایالات متحده و یکی از معماران کلیدی پیروزی دوباره ترامپ تبدیل کرد. این حمایت تازه در لحظهای حساس به میدان میآید: جمهوریخواهان که تازه طعم پیروزی ترامپ در دور دوم را چشیدهاند، اکنون با «نفرین میاندورهای» مواجهاند؛ پدیدهای تاریخی که طبق دادههای یک قرن گذشته، در آن حزب رئیسجمهور بهطور میانگین ۲۸ کرسی مجلس نمایندگان و چهار کرسی سنا را از دست میدهد. جرقه این آشتی به شامی محرمانه در ماه نوامبر بازمیگردد که در اقامتگاه معاون رئیسجمهور، جی. دی. ونس، در رصدخانه دریایی برگزار شد.
نشستی که خود ونس، دوست نزدیک ماسک و علاقهمند جدی حوزه فناوری و هوش مصنوعی، آن را ترتیب داده بود. در این ضیافت کمسروصدا، چهرههایی، چون سوزی وایلز، رئیس دفتر کاخ سفید، تیلور بودوویچ، معاون پیشین رئیس دفتر و جارد برچال، دستیار کمحاشیه، اما تأثیرگذار ماسک که مدیریت کمکهای سیاسی او را بر عهده دارد، حضور داشتند.
این دیدار محرمانه اندکی پس از مراسم یادبود ماه سپتامبر برای چارلی کرک، فعال محافظهکار، برگزار شد؛ جایی که ماسک و ترامپ در حال گفتوگویی دوستانه دیده شدند. ماسک بعدها از «پشیمانی» خود نسبت به برخی اظهارات تحریکآمیز، از جمله کنایهها درباره ارتباط ترامپ با جفری اپستین، سخن گفت. از آن زمان، تماسهای تلفنی پراکندهای میان این دو برقرار شده و حتی ماه گذشته در شام کاخ سفید با حضور ولیعهد عربستان، محمد بنسلمان، پشت یک میز نشستند.
پیشتر، تهدیدهای ماسک مبنی بر تأمین مالی رقبای درونحزبی، شوک بزرگی به محافل جمهوریخواه وارد کرد؛ تا جایی که برخی استراتژیستها از تکرار شکافی شبیه فاجعه «بول موس» سال ۱۹۱۲ که حزب جمهوریخواه را از هم پاشید، ابراز نگرانی کردند. اکنون، اما متحدان ماسک میگویند او «با عزمی راسخ به اردوگاه جمهوریخواهان بازگشته».
یکی از منابع نزدیک به ترامپ به شبکه فاکس بیزینس گفته است که کمکهای ماسک «قابل توجه» است؛ کمکهایی که میتواند سوپر پکهایی مانند «آمریکا پک» را که ماسک در چرخههای پیشین صدها میلیون دلار به آنها اختصاص داده بود، بار دیگر تقویت کند. این پول تازه قادر است پیامرسانی جمهوریخواهان را در ایالتهای نوسانی به شکل چشمگیری تقویت کند؛ ایالتهایی که نظرسنجیها در آنها رقابتهای شانهبهشانه را نشان میدهد. در میدانهای کلیدی، چون پنسیلوانیا و جورجیا، دموکراتها با حاشیهای اندک پیشتازند، اما شور و اشتیاق رأیدهندگان جمهوریخواه، تحتتأثیر نگرانیهای اقتصادی، عقب افتاده است؛ آن هم در حالی که نرخ تورم، با وجود وعدههای ترامپ، همچنان در حوالی ۳.۵ درصد نوسان میکند.
اما پیامدهای این چرخش فراتر از راهروهای کنگره امتداد مییابد. بازگشت ماسک، بار دیگر نقش پررنگ غولهای فناوری در سیاست معاصر را برجسته میکند؛ جایی که پلتفرم ایکس او با حدود ۲۰۰ میلیون کاربر فعال روزانه، به تریبونی قدرتمند برای صداهای محافظهکار بدل شده است. منتقدان، از جمله برخی دموکراتها، نسبت به نفوذ نامتناسب هشدار میدهند.
یکی از کاربران ایکس نوشته است: «این نبرد مردم کارگر در برابر میلیاردرهاست»؛ جملهای که پژواک نگرانیهای گستردهتر درباره نقش پول در سیاست آمریکاست. با این حال، برای جمهوریخواهانی که با احتمال بازگشت قدرتمند دموکراتها مواجهاند، بازگشتی که گرایش رأیدهندگان مسنتر به جمهوریخواهان را با مشارکت بالاتر جوانان به سود دموکراتها خنثی میکند، خزانه جنگی ماسک نعمتی بزرگ به شمار میآید.