مسجد صورتی؛ شاهکار حیرت‌انگیز معماری قاجار /عکس
مسجد نصیرالملک که در نزدیکی حرم شاه‌چراغ واقع شده، با معماری خیره‌کننده و بازی نور و رنگ در شیشه‌هایش، هر ساله گردشگران بسیاری را از داخل و خارج کشور به خود جذب می‌کند.
مسجد نصیرالملک به دستور میرزا حسن علی‌خان ملقب به نصیرالملک که از بزرگان شهر شیراز در دوره قاجار بود ساخته شد. او در سال ۱۲۵۵ خورشیدی دستور ساخت این بنا را صادر کرد و پس از حدود ۱۲ سال، در سال ۱۲۶۷ خورشیدی کار ساخت آن به پایان رسید. معمار این بنا حاج محمد حسن معمار و کاشی‌کار آن میرزا رضا کاشی‌گر بودند که نامشان بر کتیبه‌های مسجد حک شده است. این اثر در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ با شماره ۳۹۶ به ثبت آثار ملی ایران رسید.
مسجد نصیرالملک با مساحتی حدود ۲۸۹۰ متر مربع و زیربنای ۲۲۱۶ متر مربع، از نظر معماری و تزئینات یکی از برجسته‌ترین و مسحورکننده‌ترین مساجد ایران به شمار می‌رود. آنچه این بنا را متمایز می‌کند، استفاده گسترده از رنگ صورتی در کاشی‌کاری‌هایش است که در مساجد تاریخی ایران کمتر دیده شده و همین امر باعث شده که لقب «مسجد صورتی» را به آن بدهند.
ورودی اصلی مسجد با سردری باشکوه مزین به کاشی‌های هفت‌رنگ و نقوش گل سرخ و زنبق شیراز، چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. پس از عبور از در چوبی بزرگ، وارد هشتی آجری می‌شوید که با یک پیچ ۹۰ درجه به حیاط متصل می‌شود. این هشتی با کاشی‌هایی مزین به شعر سعدی و نام معماران، سادگی و زیبایی را به هم آمیخته است.
حیاط مستطیل‌شکل مسجد با حوضی به ابعاد ۴.۵ در ۱۶.۵ متر در مرکز، توسط کاشی‌های هفت‌رنگ احاطه شده است. دو ایوان شمالی و جنوبی در این حیاط قرار دارند: ایوان شمالی با ارتفاع ۸ متر و مقرنس‌کاری خیره‌کننده که به «طاق مروارید» معروف است و ایوان جنوبی که بیشتر برای قرینه‌سازی طراحی شده و دو گلدسته بر فراز آن دارد. طاق مروارید با کاشی‌کاری رنگارنگ و آیات قرآنی، یکی از شاهکارهای معماری این بناست.
مسجد همچنین دارای دو شبستان شرقی و غربی است. شبستان شرقی، که به عنوان شبستان زمستانی شناخته می‌شود، با ستون‌های ساده در پشت آن، کاربردی و بدون تزئینات پیچیده است. اما شبستان غربی که شبستان تابستانی محسوب می‌شود، قلب تپنده زیبایی این مسجد است. این شبستان با ۱۲ ستون سنگی مارپیچ به نیت دوازده امام، کاشی‌کاری‌های گل سرخ و فیروزه‌ای و پنجره‌های رنگی بی‌نظیرش، جشنی از نور و رنگ را به نمایش می‌گذارد. نور خورشید صبحگاهی با عبور از این شیشه‌ها، فضای داخلی را به رنگین‌کمانی شگفت‌انگیز تبدیل می‌کند که عکاسان و گردشگران را مجذوب خود می‌سازد. محراب این شبستان نیز با فرورفتگی زیبا و سنگ مرمر، نمونه‌ای از هنر قاجاری است.
مسجد نصیرالملک امروز نه تنها یک مکان مذهبی و مورد احترام، بلکه یکی از جاذبه‌های گردشگری شیراز است. بهترین زمان بازدید از آن صبح زود است، زمانی که نور خورشید از پنجره‌های رنگی عبور می‌کند و فضایی جادویی می‌آفریند. گردشگران خارجی این بنا را «آینه رنگ‌ها» و «جشن نور» توصیف کرده‌اند و آن را یکی از آرامش‌بخش‌ترین نقاط شیراز می‌دانند. این مسجد، با حفظ اصالت تاریخی و زیبایی بی‌مانندش، همچنان به عنوان نگینی در معماری ایران می‌درخشد و یادگاری از معماری اصیل ایرانی است که هر بیننده‌ای را به تحسین وا می‌دارد.