هدف ترامپ، اوکراین‌سازی ایران
جنجال تازه ترامپ این بار با ادعای ارسال نامه به رهبر انقلاب آغاز شده است. رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه روز جمعه با فاکس نیوز، گفت: «نامه‌ای برای رهبر ایران فرستادم و به او گفتم امیدوارم مذاکره کنید.» او گفت: «در نامه گفتم امیدوارم شما مذاکره کنید، زیرا برای آن‌ها بسیار بهتر خواهد بود.
اگر مجبور شویم، از نظر نظامی اقدام کنیم، این یک فاجعه برای آن‌ها خواهد بود.» او در مصاحبه روز جمعه در پاسخ به این سؤال که این نامه را چه زمانی برای رهبر ایران فرستاده پاسخ داد: «دیروز.» البته مسئول نمایندگی ایران در سازمان ملل بعد از انتشار این خبر گفت ایران هنوز نامه‌ای دریافت نکرده است.
در سایه گمانه‌زنی‌ها در مورد ارسال نامه و محتوای آن، اظهارات او در این گفت‌وگو این گزاره را اثبات می‌کند که گزینه یا جنگ یا مذاکره و مذاکره کردن ایران از موضع ضعف و تحت فشار برای دادن امتیاز، همچنان روی میز آمریکا قرار دارد. ترامپ برای آوردن ایران پای میز مذاکره با چهارچوب مدنظر خود، روی اعمال فشار برخی از روشنفکران و سیاستمداران مشتاق مذاکره حساب باز کرده است، به همین خاطر نیز با تقلید از روش رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا، این موضوع را در رسانه‌ها مطرح کرده است.
هدف، اوکراین‌سازی ایران است
رئیس‌جمهور آمریکا ایران را در موقعیت تضعیف شده می‌بیند. با امضای فرمان اجرایی و با بازگرداندن فشار حداکثری به دنبال تضعیف بیشتر ایران است. در این موقعیت، مذاکره تنها ابزار ساده‌ای برای گرفتن امتیازات بیشتر از ایران است. نامه‌ای که او ادعا می‌کند به رهبر انقلاب نوشته نیز بیش از آنکه چراغ سبز برای به دست آمدن یک توافق برد-برد برای دوطرف باشد، تهدیدی علیه ایران است. در نگاه تاجرمسلکانه ترامپ، کشور‌هایی که به زعم او در موقعیت ضعف قرار دارند، باید امتیاز دهند. با همین تصور به دنبال تضعیف ایران و گرفتن نقاط قوت ایران است تا او را در موقعیتی مشابه اوکراین قرار دهد و به راحتی امتیاز بگیرد.
ترامپ روی شوق غربگرا‌ها حساب باز کرده
ترامپ روی فضاسازی رسانه‌ای ادعا‌هایی که مطرح می‌کند، حساب ویژه‌ای باز کرده است. در مدت یک ماهه‌ای که به کاخ سفید آمده، بخش زیادی از تصمیمات و سیاست‌های اعمالی را با سوار شدن بر موج رسانه‌ای انجام داده است.
اظهاراتی که در مورد نامه به رهبر انقلاب مطرح کرده، درحالی‌که به نظر می‌رسد هنوز نامه‌ای ارسال نشده نیز در همین چهارچوب قرار می‌گیرد. او این اظهار نظر رسانه‌ای را با چند هدف مطرح کرده است. ترامپ به خوبی می‌داند بخشی از سیاستمداران و روشنفکران در جامعه ایرانی اصل مذاکره را دستاورد می‌دانند و با اعلام صریح رئیس‌جمهور آمریکا برای مذاکره با ایران، اشتیاق آن‌ها غیرقابل کنترل خواهد بود.
برای آن‌ها تفاوتی نمی‌کند که قرار است در میز مذاکره امتیازی بگیرند یا خیر، همین که دور یک میز با ترامپ بنشینند، برای آن‌ها دستاورد بزرگی است. رئیس‌جمهور آمریکا روی فریب این بخش از جامعه روشنفکری حساب ویژه باز کرده است. از طرفی با بیان اینکه خواهان مذاکره با ایران است، به دنبال واقع‌نمایی این نمایش است که او اهل گفت‌وگو هم است.
ترامپ مسیر اوباما را نمی‌رود
این اولین بار نیست که ترامپ نامه‌ای به رهبر انقلاب می‌نویسد. آخرین بار در دور اول ریاست‌جمهوری‌اش بود که شینزوآبه، حامل نامه رئیس‌جمهور آمریکا شد، اما رهبر انقلاب نامه را نپذیرفت و تصویری که از دیدار او با رهبر انقلاب گرفته شد، در تاریخ ثبت شد.
او این بار نیز با تقلید از اوباما رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا، از ارسال نامه صحبت کرده با این تفاوت که نامه‌ای که اوباما به رهبر انقلاب نوشت، به صورت محرمانه ارسال شده بود که دستاورد آن توافق برجام بود. اما اعلام علنی و صریح ترامپ از ارسال این نامه نشان می‌دهد او بیش از آنکه به دنبال پی‌گرفتن مسیر دیپلماسی با ایران و به دست آوردن یک سازوکار مسالمت‌آمیز باشد، بر مدار تهدید، قدرت‌نمایی و امتیازگرفتن حرکت می‌کند.
برای بررسی بیشتر اهداف ترامپ و اظهارنظر تازه‌اش و اثراتی که در فضای سیاسی ایران خواهد داشت با حسین سلیمی، احسان کیانی و محمدعلی بصیری، کارشناسان بین‌الملل گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه این گفت‌وگوها را از نظر می‌گذرانید.