دست خالی آموزشوپرورش برای تبیین و پاسخ به سؤالات دهه هشتادیها
میثم نجاتخواه؛ کارشناس مشاوره درباره ویژگیهای رفتاری دانشآموزان دهه 80 و وظیفه آموزش و پرورش در قبال این نسل اظهار کرد: هماکنون شاهد خلئی در برنامهریزیهای وزارت آموزش و پرورش هستیم؛ در حالی که این وزارتخانه و سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی باید برای آگاهسازی نسل نوجوان که قرار است در آینده امور جامعه را بهدست بگیرند، اقدام کنند.
وی افزود: هماکنون نسبت به آگاهسازی نسل نوجوان دچار بیتوجهی هستیم و نیاز است سرفصلهایی استاندارد برای آگاهسازی تدوین و آموزشها بهصورت فراگیر ارائه شود.
این مشاور مدارس با تأکید بر اینکه "اگر میخواهیم نتیجه بگیریم باید کار بنیادی انجام شود یعنی فرآیند بهگونهای نباشد که بهعنوان مثال مدیر مدرسهای با خلاقیت خود نسبت به آگاهسازی دانشآموزان اقدام کند، گفت: به این موضوع باید بهعنوان یک تکلیف ملی نگاه کرد.
نسل نوجوان مطالبهگر است
نجاتخواه ادامه داد: نسل نوجوان مطالبهگر است و باید پاسخ سؤالات خود را دریافت کند، قطعاً تفاوت نیازها بین نسلها مطرح است در این شرایط اگر نسل نوجوان مطالبه و پرسشی دارد باید پاسخ داده شود و اتفاقاً یکی از وظایف آموزش و پرورش، همین موضوع است؛ هماکنون فضای مجازی و برخی اطلاعات نادرست، دانشآموزان را تحت تأثیر قرار دادهاند.
وی متذکر شد: برخی اطلاعات در فضای مجازی با هدف تحت تأثیر قرار دادن مخاطب ارائه میشود، وظیفه صداوسیما و آموزش و پرورش مقابله با این اطلاعات و ارائه آگاهی لازم است.
ضرورت گفتوگو
این مشاور با اشاره به اینکه نوجوانان هیجان و انرژی بالایی دارند و مطالبهگر هستند، گفت: آزادیهایی که آنها برای خود تعریف میکنند، مناسب نسل خودشان است و شاید افرادی که چند دهه از آنها بزرگتر هستند، عقاید دیگری داشته باشند اما باید با منطق کاملاً صحیح و با زبان خودشان وارد گفتوگو با نوجوانان شد.
وی ادامه داد: اگر نوجوان سؤالی دارد بالطبع باید از سوی مسئولان پاسخ داده شود و اگر پاسخ منطقی باشد، قطعاً پذیرفته خواهد شد، این موضوع باید از سوی وزارت آموزش و پرورش بهعنوان یک تکلیف در دستور کار باشد تا بهسمت آگاهیبخشی دانشآموزان حرکت کند.
نجاتخواه متذکر شد: دانشآموزی که اکنون معترض است، سؤالاتی در ذهن دارد، آیا نوجوانی که ظاهراً مخالف برخی موضوعات است تمام اطلاعات لازم را دارد یا تحت تأثیر فضای مجازی و برخی سخنان قرار دارد؟ در این شرایط، اطلاعات صحیح باید بهصورت بنیادین و گسترده از سوی آموزش و پرورش ارائه شود؛ این اقدام باید توسط معاونت آموزش متوسطه و سازمان پژوهش، برنامهریزی و اجرا شود. وقتی حرکت فراگیر باشد همه در یک مسیر حرکت میکنند و نتیجه درختی تنومند خواهد شد که با هر بادی به لرزه در نمیآید.
وی در واکنش به این موضوع که در قالب کدام دروس میتوان به مطالبات دانشآموزان و آگاهیبخشی پرداخت، مطرح کرد: برخی دروس تخصصی است و نمیتوان انتظاری داشت اما در قالب دروسی همچون آمادگی دفاعی یا مطالعات اجتماعی میتوان به مسائل روز، طرح مطالبات دانشآموزان و آگاهیبخشی اقدام کرد.
مسیر صحیح طرح مطالبات
نجاتخواه با ابراز اینکه "در جریان حوادث و اعتراضات اخیر شاهد حضور برخی دانشآموزان بودیم که سالهاست در سیستم آموزشی حضور دارند"، افزود: باید به این سؤال پاسخ داد که در سیستم آموزشی چه خلأهایی وجود دارد و چه مطالبی را بیان نکردهایم که کار به اینجا کشیده است؛ در حالی که باید در مدارس آموزش دهیم اگر دانشآموز مطالبهای دارد یا با موضوعی مخالف است مسیر صحیح آن را بداند.
تشکلهای دانشآموزی بدون تأثیرگذاری
این مشاور مدارس درباره نقش تشکلهای دانشآموزی در آگاهیبخشی به دانشآموزان گفت: ابتدا باید میزان اختیارات، حوزه امکانات و رسمیت تشکلها بررسی شود؛ تشکلهای دانشآموزی تا چهاندازه امکانات البته نه صرفاً مالی در اختیار دارند بهعنوان مثال سایر سازمانها تا چهاندازه تشکلها را بهرسمیت میشناسند و از ظرفیت آنها استفاده میکنند.
وی یادآور شد: دانشآموزان زیادی عضو تشکلها نیستند از سوی دیگر در مدارس نیز فرصتی برای اجرای برنامه آنها وجود ندارد، و اگر هم برنامهای داشته باشند آیا به سؤالات دانشآموزان پاسخ داده میشود؟ بهنظر میرسد برخی تشکلهای دانشآموزی ساختارهای تشریفاتی و عمدتاً بدون تأثیر دارند.