محاکمه؛ گزینه‌ای برای مقابله با دولت
این روز‌ها سر و کار دولتی‌ها با قوه قضائیه افتاده است و اخباری مبنی شکایت از چهره‌های دولت و احضار به دادگاه شنیده می‌شود یا اتهاماتی به آن‌ها نسبت داده می‌شود. چندی پیش محمدجواد آذری جهرمی به دادگاه احضار شد. از سوی دیگر پرونده عیسی کلانتری نیز در دادسرای کارکنان دولت است و با قرار تامین وثیقه آزاد است. شکایت دیگری از عیسی کلانتری برای صدور مجوز پرورش «ماهی تیلاپیا» ثبت شده است. در عین حال محمدجواد ظریف نیز چندی پیش در مجلس مورد اتهامات عجیبی قرار گرفت؛ از جمله این‌که او را جاسوس خطاب کرده بودند. به هر حال آنچه در جریان است، از روال عادی خارج شده و به نظر می‌رسد این حملات و ضربات، به صورت حساب شده اتفاق می‌افتند؛ حملاتی که بیشتر به نظر می‌رسد از سوی برخی نمایندگان مجلس فعلی ساماندهی می‌شود. اما این حملات به دولت با چه هدفی دنبال می‌شود؟ آیا این اقدامات، آن هم نزدیک به زمان انتخابات ۱۴۰۰، ارتباطی با دعوا‌های جناحی دارد؟
غلامعلی رجایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و مشاور آیت‌الله‌هاشمی رفسنجانی در زمان حیات ایشان، با اشاره به این رفتار‌های اصول‌گرایان در مواجهه با دولت در گفت‌وگو با خبرنگار همدلی اظهار کرد:«رفتار مجلس یازدهم با دولت در تحلیل شرایط روز سیاسی کشور، یک پدیده است. همانگونه که در دهه ۶۰ و ۷۰ برخی از فعالان سیاسی از نیروی جوان و دانشجو برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده می‌کردند، الان هم از مجلسی که حدوداً سه پنجم آن افراد کم تجربه در کار قانونگذاری هستند، استفاده می‌کنند و اهداف خود را پیش می‌برند.»
تسویه حساب سیاسی در میان است
وی با تاکید بر این‌که رفتار امروز مجلس با فکر و برنامه‌ریزی خاصی طراحی شده، گفت:«به هر حال این دوره دولت تا چند ماه دیگر تمام می‌شود، اما به نظر می‌رسد بحث فراتر از دولت است. در واقع بحث تسویه حساب سیاسی در میان است. من پیش‌بینی می‌کنم که حتی بعد از دولت، سر کار برخی از دولتی‌ها با دادگاه باشد.»
وی افزود: «هیچ مسئولی نباید مصون از بازخواست باشد، اما به نظر می‌رسد که شیب تندی برای این دست بازخواست‌های اعضای دولت در نظر گرفته شده است. تقریباً می‌توان گفت که این مسئله نسبت به دولت‌های قبل، بی‌سابقه است.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با تاکید بر این‌که نمایندگان مجلس پیگیر استیضاح رئیس جمهور شدند، گفت:«بعد از آن به وزرایی مثل محمدجواد ظریف در مجلس توهین کردند که کاملاً دور از شأن مجلسی در جمهوری اسلامی بود. درحالی که آقای ظریف در مقابل این اقدامات آن‌ها خویشتن‌داری کرد و از رئیس مجلس درخواست کرد که مجلس را آرام کند که ایشان بتواند حرفش را بزند. کمتر سابقه داشته که یک وزیر نتواند در مجلس حرفش را بزند. جو مجلس بسیار رادیکال‌تر شده و رفتار‌های افراطی زیاد شده است. وزیری که باید مرتباً از خود دفاع کند که نمی‌تواند کار کند. ما منکر نقایص دولت نیستیم، اما به هر حال هزینه رفتار‌های افراطی را کل کشور می‌پردازد.»
رجایی با اشاره به هدف جریان تندرو مجلس در مواجهه با دولت تصریح کرد:«دولت روحانی خود را نماینده جریان اعتدالی می‌داند. حتی اصول‌گرایان نیز این دولت را اصول‌گرای معتدل می‌دانند. به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان نیز نتوانند گزینه اصلی خود را در انتخابات مطرح کنند و حتی ممکن است با گزینه‌های حداقلی نیز به میدان نیایند؛ بنابراین رفتار مجلس در جهت تخریب و رفتار‌های تند با وزرا و دولت، خیلی نمی‌تواند رفتار انتخاباتی باشد. من فکر می‌کنم اصول‌گرایان به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که دولت بد بدرقه شود و برای دولت‌های بعدی نیز این جریان امکان طرح خود را نداشته باشد.»
می‌خواهند رئیس جمهور و وزرا را خسته کنند
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به این‌که رفتار‌های این جریان رادیکال به مصلحت کشور نیست و جناح اصول‌گرا باید این جریان را کنترل کند، بیان کرد: «در هیچ دوره‌ای نمونه این رفتار را نداشتیم که یک عنصر اصول‌گرای جبهه پایداری در تلویزیون، آن لفظ سخیف را درباره رئیس جمهور که شخص دوم کشور و مسئول اجرای قانون اساسی است، به کار ببرد. این نوع رفتار در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی استثنایی بوده و سابقه نداشته است.»
رجایی با تاکید بر این‌که جریان‌های افراطی در کشور به حرکت خود شتاب بخشیده‌اند، گفت:«اگر قوه قضائیه در مقابل این شتاب نایستد و دامنه آن را کند نکند، با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهیم بود. به هر حال جریان‌های افراطی در کشور از بین نمی‌روند. در دوران امیرالمومنین(ع) نیز خوارج را داشتیم که ترور‌هایی را انجام دادند، از بین نرفتند. این دست افراد به هر حال در جامعه هستند، اما در دوره فعلی بیشتر عرض اندام می‌کنند.»
او ادامه داد: «ما فقط در مجلس شورای اسلامی رد پای این افراط و تفریط را نمی‌بینیم. اما به هر حال این افراد باید بدانند که از رفتار آنان نه دولت و رئیس جمهور، بلکه کشور ضرر خواهد دید و اعتماد مردم نسبت به حاکمیت کم خواهد شد.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب خاطرنشان کرد: «دیدیم که از یک رفتار غلط مثل تسخیر سفارت عربستان و قبل از آن هم تسخیر سفارت انگلستان، چه خسارت‌هایی برای کشور ایجاد کرد. هنوز که هنوز است رابطه ما با این کشور‌ها بهتر نشده است. این رفتار چه حاصلی داشت؟ حالا اگر بخواهند چند وزیر را هم محاکمه کنند، چه فایده‌ای دارد؟ »
وی افزود: «تندرو‌های مجلس قصد دارند رئیس جمهور و وزرا را خسته کنند و اجازه ندهند کارکنند. در حالی که رد شرایط کمرشکن تحریمی هستیم و همانطور که مرحوم‌هاشمی می‌گفت، صدای خرد شدن استخوان‌های ملت را می‌توان شنید. اگر تحریم‌ها نبود، مشکلات اقتصادی ما کمتر بود و گرانی تا به این حد نمی‌رسید.»
رجایی با تاکید بر ضرورت ورود حاکمیت و محکوم کردن رفتار‌های این‌چنینی گفت: «اگر کسانی که تند می‌روند، جزا نبینند، همین آزادی عمل را پاداشی برای خودشان خواهند دید، اما اگر قانون اعمال شود و به آن‌ها تذکر داده شود، بیشتر رعایت خواهند کرد. الان چنین تذکری وجود ندارد. باید نهیبی زده شود تا این جریان افراطی سر جای خود بنشیند.»
او در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است با پایان دوره دولت، شاهد محاکمه چهره‌های دولتی باشیم، گفت: «این احتمال را می‌دهم. تعداد آن را نمی‌دانیم، اما امواجی که الان دامنه آن بلند شده ممکن است بعد از پایان کار دولت هم ادامه داشته باشد.»