مشكلات با تغيير رئيس جمهور آمريكا يك شبه حل نمی‌شود
بالاخره بعد از فراز و نشیب‌های فراوان دونالد ترامپ کلید کاخ سفید را تحویل جوبایدن رئیس‌جمهور برگزیده مردم آمریکا داد. شاید ۴ سال پیش هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که ترامپ بیشتر از یک دوره در کاخ سفید نخواهد بود و باید دوباره به پشت میز خود در برج بلندش برگردد، اما همانطور که آمدن ترامپ برای مردم ایران بسیار حائز اهمیت بود، رفتن او هم باعث خرسندی مردم ایران شد. اما مساله مهم‌تر بعد از رفتن ترامپ حضور بایدن در کاخ سفید است. سوال اینجاست که فکری را برای ارتباط با ایران در سر دارد و رئیس‌جمهور جدید آمریکا می‌تواند باعث کاهش مشکلات مردم ایران شود، یا اصلا اگر راه مذاکره ایران و آمریکا با دولت جدید آمریکا باز شود چه مقدار می‌تواند باعث کاهش مشکلات مردم شود در همین رابطه با یوسف مولایی استاد دانشگاه و تحلیلگر حقوق بین‌الملل به گفت وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.
به نظر شما باز شدن راه مذاکره در خارج از کشور به تنهايي مي‌تواند از مشکلات مردم کم کند، يا بايد مديريت اقتصادي داخل کشور هم تغيير کند؟
پيشرفت هر کشوري در گرو و مديون فعاليت مردمانش است و شک نکنيد که از خارج کشور هيچ چراغ اميدي براي کسي روشن نمي‌شود. مشکلات کشور منشاء داخلي دارد و بايد در داخل کشور حل و فصل شود، البته منظورم اين نيست که کشورهاي خارجي در مشکلات داخل کشور تاثير گذار نيستند، آنها مي‌توانند در بعضي موارد باعث شوند که مشکلات کشور حاد شود، اما علت اصلي مشکلات کشور را من در داخل کشور مي‌بينم. اگر در داخل کشور در حوزه‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي گشايش‌هايي صورت بگيرد و وضعيت اقتصادي مردم به مراتب بهتر شود، آن وقت ما مي‌توانيم با باز شدن شرايط گفت وگو و تعامل در خارج از کشور به سمت پيشرفت حرکت کنيم. اما اگر شرايط اقتصادي در داخل کشور با مديريت مسئولان تغييري نکند و از آن سمت راه مذاکره و تعامل در خارج از کشور باز باشد، در اين صورت دوباره مشکلات ما حل نمي‌شود و تا زماني که مسير درستي براي حل مسائل سياست خارجي و داخلي طراحي نشود ما به نتيجه مشخصي نمي‌رسيم.
به نظر شما شــروع به کار دولت دموکرات آمريـــکا مي‌تواند مشکلات کشور را سريعا حل و فصل کند؟ بايدن در ارتباط با ايران چه سياستي را اتخاذ مي‌کند؟
فرق مهم دموکرات‌ها با جمهوري‌خواهان در علاقه آنها به داشتن ارتباط نزديک با متحدين خود است و صلح و امنيت بين‌المللي و منافع خـــود را در هــمکاري بيشتر با متحدين خود مي‌بينند. بنابراين دموکرات‌ها بيشتر از زمان ترامپ با اروپا و متحدين خود نزديک خواهند شد و همکاري هاي بين‌المللي را توسعه خواهند داد. بايدن علاقه‌مند است که سازمان‌هاي بين‌المللي فعال شوند و نقش بيشتري در جهان داشته باشند. از سازمان تجارت جهاني تا سازمان ملل و يونسکو و آژانس بين‌المللي بيشتر فعاليت داشته باشند و براي حل مشکلات مردم در جهان تلاش کنند. متحدان اروپايي مايل هستند که شرايط برجام به قبل از آمدن ترامپ برگردد، که البته آنها بايد بدانند که در اين سال‌هاي اخير شرايط به کلي تغيير کرده است. در زماني که ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا بود، کشورهاي اروپايي فشارهاي زيادي به او آوردند که به برجام برگردد، اما اکنون شرايط فرق کرده و حتي صحبت‌هاي اروپايي‌ها نسبت به چند سال اخير تغيير کرده است و ادعا مي‌کنند که ايران نبايد در امور کشور کشورهاي ديگر دخالت کند و مي‌خواهند که ايران محدوديت‌هايي را بپذيرد. در چنين فضايي که ما به لحاظ داخلي مخصوصا در حوزه اقتصادي مشکلات سنگيني داريم، به دنبال آن هستيم که گشايش‌هايي در رابطه‌هاي خارجي فعال شود، اما کشورهاي عربستان و رژيم صهيونيستي مخالف باز شدن فضاي گفت‌وگو بين ايران و جامعه بين‌الملل هستند. آمدن بايدن احتمالا باعث به وجود آمدن يک مذاکراتي بين ايران و آمريکا مي‌شود اما اينکه فکر کنيم با آمدن بايدن مشکلات ما سريعا حل مي‌شود ساده‌انگاري است. به نظر من حتي براي باز شدن گشايش‌هاي کوچک بين ايران و آمريکا ما بايد ماه‌ها صبر کنيم و يک روزه اين موضوع حل نمي‌شود و مسائل سياست خارجي، امنيتي و اقتصادي ما بسيار پيچيده است.
رئـــيس‌جمهور 1400 بـايد چه خصوصياتي داشته باشد؟
مسئولان ما در داخل کشور بايد مشکلات مردم را در حد توان مديريت کنند و در کنار آن حاکميت بايد به اين موضوع توجه داشته باشد که در انتخابات 1400 بايد فردي بر سرکار بيايد که هم به حوزه اجرائي آشنا باشد و به دنبال ماجراجويي نباشد. اينکه دولت بعدي در کشور از اصلاح‌طلبان يا اصولگرايان باشد، خيلي تعيين‌کننده بهتر شدن وضعيت اقتصادي کشور نيست. دولتي مسئوليت‌پذير بايد بر سرکار بيايد که بتواند به صورت عقلاني مشکلات مردم را مديريت و براي حل آنها تلاش کند. اگر دولتي که بر سر کار مي‌آيد عقلانيت و دانش روز را در دستور کار خود قرار دهد، مي‌تواند مشکلات مردم را حل کند. اگر دولت آينده براي منفعت عمومي و مشکلات مردم تلاش کند و بتواند شرايط کشور را مديريت کند، آن وقت قطعا موانع بين‌المللي براي مذاکره برداشته مي‌شود. در اين صورت اگر راه مذاکره باز شود، شرايط ايران از لحاظ اقتصادي بهتر مي‌شود و در حوزه سرمايه‌گذاري شرايط کشور بهبود پيدا مي‌کند. در پايان درباره عملکرد مجلس يازدهم خدمتتان عرض کنم که فضاي نظام مديريتي در داخل کشور در چند ماه اخير و با توجه به رويکرد مجلس نسبت به دولت با جدل و تلاش براي رويارويي‌اي همه‌جانبه مواجه شده است. اين روند هزينه‌ساز به طور کاملا ملموسي مانع از برداشتن موانعي مي‌شود که امکان حل مساله‌ها و در نتيجه رسيدن به توسعه و آرامش را سلب مي‌کند.