بزرگترین چالش الکاظمی

مصطفی الکاظمی نخست‌وزیری که این روزها نام او گاهی به عنوان تنها امید عراق برای ثبات معرفی می‌شود و گاهی به عنوان یک گزینه وابسته به غرب. با این حال کاظمی را خیلی‌ها یک میانجی‌گر ماهر در عراق با محوریت حل اختلافات می‌نامند. کاظمی هر چه که هست در اوضاعی توانست نظر مجلس را با تشکیل دولت جلب کند که بسیاری چنین مسئله‌ای را نفی می‌کردند و همین تشکیل دولت از نگاه بسیاری برای الکاظمی می‌تواند یک پیروزی
محسوب شود.
به گزارش روز نو :مصطفی الکاظمی در یک شرایط حساس دولت خو د را تشکیل داد، مسئله کاهش شدید قیمت نفت، بروز بحران کرونا در جهان، همچنین تظاهرات گسترده در سراسر شهرهای عراق، مسئله مصوبه سال گذشته پارلمان این کشور برای اخراج نیروهای آمریکایی و از سویی دیگر سهم‌خواهی فراکسیو ن هاو برگزاری انتخابات زودهنگام بخشی از چالش‌هایی است که او با آن روبه رو خواهد بود. او یک نخست وزیر دوران گذار است که در یک سال آینده تحت آزمونی سخت قرار دارد.
نخست وزیر عراق هنوز معاونانش را انتخاب نکرده و چندین وزارتخانه او نیز خالی است. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر سابق در جریان رای اعتماد پارلمان به دولتش تعدادی از وزرا را به عنوان معاون خود انتخاب کرد اما مصطفی الکاظمی، نخست وزیر فعلی به دلیل اینکه هنوز برخی از وزارتخانه‌ها بدون متصدی هستند، فعلا در مورد انتخاب معاونانش تصمیم قطعی نگرفته است. الکاظمی فعلا نمی‌تواند معاونانش را از بین وزرا انتخاب کند او باید در جلسه رای اعتماد پارلمان به کابینه این کار را می‌کرد.
مصطفی الکاظمی، اما در روزهای اخیر با تعدادی از سفرای خارجی که مهم ترین آنها سفرای ایران و آمریکا بودند، دیدار و گفت‌و‌گو کرد. دیدارهایی که به شدت مورد توجه رسانه‌های مختلف قرار گرفت هر دو سفیر هم تاکید کرده‌اند که کشورهایشان خواستار موفقیت دولت الکاظمی است.
اما این دیدارها از زاویه دیگری نیز مورد توجه است و آن اینکه شاید کاظمی این روزها با چالشی دیگر نیز روبه‌رو باشد؛ چالشی که از نگاه حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین‌الملل اگر سخت تر از مشکلات برشمرده قبلی نباشد آسان‌تر نیست. هانی زاده از دغدغه این روزهای کاظمی می‌گوید که او نمی‌داند در اوضاع کنونی باید چگونه رفتار کند که نه تحت فشار آمریکا باشد و نه ایران را از خود جدا کند؟ مصطفی الکاظمی هم در عمل و هم در ظاهر نشان داده است که می‌خواهد در روابط عراق با ایران و آمریکا تعادلی دقیق برقرار کند و برعکس با تبدیل شدن عراق به میدان تسویه حساب مقابله کند.
> بزرگترین مشکل الکاظمی
هانی زاده به آفتاب یزد گفت: « مهمترین مشکلی که مصطفی الکاظمی با آن روبه روست ایجاد توازن در رفتارش با ایران و آمریکا و عربستان است، او ناچار است که به صورت هوشمندانه‌ای در این زمینه عمل کند، از سویی بیش از هرچیز باید نخست روابط خودش با آمریکا را حفظ کند، کاظمی بیم آن دارد که اگر مصوبه پارلمان عراق اجرایی شود این موضوع بهانه‌ای باشد برای فعالیت دوباره گروهک تروریستی داعش، چه بسا بر خی می‌گویند ممکن است خود آمریکا در تلافی این اقدام کاری کند تا داعش در شمال و غرب عراق تقویت شود، این نا امنی بزرگی است که مطمئنا مصطفی الکاظمی آن را برنمیتابد و اجرای مصوبه مجلس را یک ریسک و غیر قابل امکان می‌داند ازهمین رو بعید است که به آن تن دهد. از سویی وی نسبت به سایر نخست وزیرهای اخیر گرایش بیشتری به سمت آمریکا نیز دارد.»
وی اضافه می‌کند:« موضوع دیگر رابطه با ایران است، او باید رفتار خودش را با ایران در سطح بالایی نگه دارد؛ البته مطمئنا الکاظمی با عادل عبدالمهدی کاملاتفاوت دارد و نباید توقع داشته باشیم که نزدیکی او با نزدیکی عبدالمهدی به ایران قابل مقایسه باشد. کاظمی به سیاست‌های آمریکایی و حتی به برخی از جریان‌های پان عربی عراق هم نزدیکی‌هایی دارد؛ از سویی دیگر، عربستان هم خیز بلندی دراین راستا، برداشته تا مدیریت جریان دولت را به عهده بگیرد، دعوت اخیر بن سلمان از مصطفی کاظمی برای دیدار نشان میدهد، عربستان می‌خواهد دولت عراق از پایگاه تشیع خودش در عراق خارج شده و به سمت پان عربی کشیده شود. این رخداد خطرناکی است. عربستان می‌خواهد تا بر عراق سیطره داشته باشد. »
هانی زاده می‌افزاید: « اکنون کاظمی در یک محور سه‌گانه افتاده است او اگر بخواهد به سمت عربستان یا آمریکا حرکت کند، جریان‌های شیعه مانع این موضوع می‌شوند از سویی او خارج از دایره تشیع نمی‌تواند باشد، اما اگر به سمت ایران نزدیک شود فراکسیون‌ها و جریان هاو قومیت‌های دیگر مانع این کار می‌شوند، به عبارتی او باید در طول یک سال آینده بر لبه تیز شمشیر حرکت کند، این موضوع نیازمند یک سیاست هوشمندانه است. یک میدان مین که بابد به گونه‌ای در آن گام بردارد که آسیب نبیند ضمن اینکه نباید فراموش کرد الکاظمی به دلیل وابستگی خانوادگی به حیدر العبادی نخست وزیر عراق که او هم به آمریکا و عربستان نزدیک است به هر حال تحت تاثیر افکار العبادی قرار خواهد گرفت. »
> کاردشوار کاظمی
وی درباره اینکه آیا الکاظمی می‌تواند در عمل طرف تمامی این کشورها را داشته باشد، می‌گوید:« این موضوع کار دشواری است آمریکا و عربستان در نهایت سعی می‌کنند که عنان الکاظمی را در اختیار بگیرند علاوه براینکه مسئله ایران برای عراق و جریان‌های شیعه بسیار مهم است. آقای مصطفی الکاظمی هر حرکتی که انجام می‌دهد باید زیرکانه باشد و منافع عراق و منافع منطقه و جریان‌های اکثریت عراق را مورد توجه قراردهد و این کار مشکلی است. اما از سویی دیگر از الکاظمی این انتظار وجود دارد که به این دلیل که سال‌ها در یک نهاد اطلاعاتی کار کرده و از پختگی سیاسی برخوردار است قطعا حرکت حساب‌شده‌ای انجام دهد.»
اما هانی زاده به نکته دیگری که برای ایران نا امید‌کننده بود اشاره کرده و می‌گوید:« اولین اشتباه الکاظمی این بود که عادل عبدالمهدی و اعضای کابینه او را بازنشسته کرد در حالیکه باید از تجربه عبدالمهدی برای همکاری در حوزه دولتی استفاده می‌برد. »
این کارشناس مسائل خاورمیانه در پاسخ به این سوال که چرا تظاهرات در عراق با روی کار آمدن هر نخست وزیری، بازهم خاموش نمی‌شود، گفت: « اساسا تظاهرات در عراق هم ریشه داخلی دارد وهم یکسری جریان‌های وابسته به خارج نیز این تظاهرات را هدایت می‌کنند، رسانه‌های عربی و غربی هم این وضعیت را تشویق می‌کنند. جریان‌های سیاسی داخل عراق در واقع تلاش می‌کنند تا اجازه ندهند دولت‌های شیعه با توجه به اینکه پست نخست وزیری در اختیار شیعیان قرار دارد کار خودشان را انجام دهند و سعی می‌کنند که وضعیت عراق را به قبل از سال 2003 و رژیم بعث برگردانند و فضایی فراهم کنند تا نفوذ ایران در عراق به شدت کاهش پیدا کند.»
> ماه عسل الکاظمی
آنچه مسلم است اینکه به هرروی تا اینجای کار آمریکا و ایران دست دوستی به سمت الکاظمی دراز کردند از سویی دیگر آمریکا معافیت عراق از تحریم‌ها علیه ایران در بخش انرژی را به مدت 4 ماه تمدید کرده است و این موضوعات بسیار مثبتی برشمرده می‌شود. از سویی دیگر الکاظمی اگرچه با تظاهرات در عراق نیز دست و پنجه نرم می‌کند اما فعلا دوران ماه عسل نخست وزیری اوست و معلوم نیست در ادامه همانطور که در دیدار با سفرای آمربکا و ایران گفته می‌تواند در عمل و نه در ظاهر، هم فضایی بسیار دوستانه با هر دوکشور ایجاد کند؟