اقساط چند ميليوني ليزينگ مسکن

همزمان با آزاد شدن ورود ليزينگها به بخش مسکن، اکنون گزينه تسهيلاتي اين حوزه حتي روي کاغذ هم شده بيش از گذشته است. اما موضوع اين است که آيا با شرايط حاکم بر 

وام هاي ليزينگي دريافت آن براي متقاضيان خريد مسکن به صرفه است يا خير؟  تسهيلات مسکن يکي از مهمترين و محوريترين وامهايي است که مردم، متقاضي دريافت آن هستند تا بتوانند بخشي از هزينه مسکن به عنوان بالاترين هزينههاي خانوارها را تامين کنند.   اين در حالي است که در شبکه بانکي همواره انحصار تسهيلات اين بخش در اختيار بانک مسکن بوده و حتي در موردي هم که شوراي پول و اعتبار اعطاي تسهيلات مسکن تا سقف 60 ميليون تومان را براي بانکهاي تجاري آزاد اعلام کرد، با توجه به نبود نقدينگي لازم اقدامي صورت نگرفت. گزينه ديگر تسهيلاتي که اين روزها و بعد از مدتها بحث و بررسي بين وزارت راه و شهرسازي، بانک مرکزي و ليزينگها مجوز آن صادر شد، ليزينگ مسکن است. در شرايطي که به نظر ميرسيد و اعلام ميشد با آزاد شدن فعاليت ليزينگها در بخش مسکن ميتواند فضايي فراهم شود که بخشي از هزينههاي مسکن تامين مالي شود، اما ظاهرا در مقايسه با ساير تسهيلات ديگر موجود مسکن چندان به صرفه نخواهد بود. گرچه جزئيات کاملي از نحوه استفاده از تسهيلات ليزينگ مسکن اعلام نشده، اما براساس آنچه که انجمن ليزينگ ميگويد،  قرار است تا سقف 70 درصد از هزينه خريد خانهاي که متقاضي آن را در نظر گرفته، بعد از ارزيابي کارشناسي از طريق ليزينگ تامين شود. سود بازپرداخت اين تسهيلات با توجه به اينکه اکنون براي ليزينگها 21 درصد تعريف شده تا اين حد خواهد بود و بازپرداخت دوره پنج ساله را در بر ميگيرد. اکنون موضوعي که در مورد ليزينگ مسکن مطرح مي شود، اين است که تسهيلاتي که قرار است از اين بخش تامين شود داراي نرخ سود و دوره بازپرداختي خواهد بود که چندان  با انتظارات گيرندگان وام مسکن منطبق نبوده و مورد قبول نيست. اين درحالي است که براي ساير وامهاي مسکن نرخ حداکثر سود 18 درصد است و در مواردي حتي به 9 درصد هم ميرسد. از سويي ديگر دوره بازپرداخت وامهاي موجود 12 ساله تعيين ميشود،  در حالي که براي ليزينگ پنج ساله بوده، گرچه در نهايت موجب کاهش سود مجموع بازپرداخت خواهد شد، ولي اقساط ماهانه آن را به نحو قابل توجهي افزايش ميدهد.

بر اساس آنچه که بانک مرکزي اعلام ميکند در حال حاضر متوسط قيمت خريد هر متر خانه در تهران حدود چهار ميليون و 500 هزار تومان است و عمده معاملات بين واحدهاي 60 تا 80 متري انجام ميشود.

 بنابراين اگر متقاضي خواهان خريد خانهاي 80 متري در تهران باشد، حدود 360 ميليون تومان براي آن هزينه خواهد داشت. بنابراين اگر ليزينگ مسکن تا سقف تعيين شده يعني 70 درصد هزينه را پرداخت کند، تسهيلاتي حدود 250 ميليون تومان براي متقاضي در نظر گرفته ميشود.

در اين حالت براي وام 250 ميليوني ليزينگ مسکن با دوره بازپرداخت 60 ماهه و سود 21 درصد بايد گفت که متقاضي در هر ماه بايد حدود شش ميليون و 700 هزار تومان قسط پرداخت کند که در مجموع در پايان پنج سال سودي حدود 155 ميليون تومان به ليزينگ برگردانده و در کل بابت وام 250 ميليوني رقم 400 ميليون تومان بازپرداخت خواهد داشت.

در اين شرايط اقساط در قياس با وامهاي موجود مسکن حتي تا پنج برابر بيشتر خواهد شد و رقمي است که حداقل براي کارمندان و يا کارگران به هيچ عنوان به صرفه نيست، چرا که حقوق فعلي يک کارمند عادي در ايران شايد به دو ميليون تومان هم در ماه نرسد.

اين در حالي است که انجمن ليزينگ ايران نيز به اين موضوع اذعان داشته و عنوان مي کند که نميتوان در شرايطي که درخواست دريافتکنندگان تسهيلات مسکن،   وره بازپرداخت بلندمدت و سود پايين است، انتظار داشت ليزينگ مسکن از اقبال مناسبي برخوردار بوده و بلافاصله بتواند انتظارات را برآورده کند. انجمن ليزينگ تاکيد دارد که بايد مشکلات موجود به ويژه در دوره بازپرداخت رفع شود و افزايش پيدا کند. در شرايط موجود فقط ميتوان انتظار داشت که ليزينگ مسکن بتواند در ارائه خدمات مالي به مالکان و انبوهسازان حوزه مسکن اقدامات مناسبتري انجام داده و با مذاکرات با اين بخش در حوزه مسکن موفقتر عمل شود.

وام هاي ديگر قسط پايين دارند، اما سود همچنان بالاست

اما دو وام ديگري که اکنون بهطور رايج در شبکه بانکي و البته بهطور خاص در بانک مسکن براي تامين مالي اين بخش ارائه ميشود، وامهايي است که از طريق خريد اوراق خريد حق تقدم در فرابورس به تمامي متقاضيان پرداخت مي شود و براي افراد عادي تا 60 ميليون و زوجين تا 100 ميليون تومان پرداخت خواهد شد. سود بازپرداخت آن 18 درصد و دوره برگشت 12 سال است.

در اين حالت گرچه براي يک وام 60 ميليوني که با توجه به قيمت متغير اوراق گاها به مرز 100 هزار تومان هم ميرسد متقاضي ناچار است حتي بين 10 تا بيش از 12 ميليون تومان هزينه خريد اوراق بپردازد، اما اقساط ماهانه تا حدود يک ميليون و سود بازپرداخت آن به 86 ميليون تومان ميرسد. همچنين براي وام 100 ميليوني زوجين از طريق خريد اوراق بايد گفت که اقساط تا يک ميليون و 690 هزار تومان و سود بازپرداخت 144 ميليون تومان است. از سوي ديگر گزينه صندوق پسانداز مسکن نيز مطرح است که ديگر نيازي به خريد اوراق نداشته و متقاضي با سپردهگذاري يک ساله ميتواند از اين تسهيلات برخوردار شود. براي افراد خانه اولي تا 80 ميليون تومان امکان دريافت تسهيلات وجود دارد که با دوره بازپرداخت 12 ساله و سود 9 درصدي که براي آن تعريف شده اقساط 900 هزار توماني و مجموع سود 51 ميليون توماني وجود دارد. در عين حال که براي وام 160 ميليوني صندوق پسانداز مسکن يکم که براي زوجين تعيين شده با دوره 12 ساله و سود 9 درصد قسط ماهانه به يک ميليون و 800 هزار تومان و سود بازپرداخت تا 100 ميليون تومان تعيين ميشود. بر اين اساس گرچه سود مجموع بازپرداخت در وامهاي بانک مسکن نسبت به تسهيلات دريافتي قابل توجه بوده و به اندازه آن ميرسد و در ليزينگها با توجه به دوره بازپرداخت کوتاهتري که وجود دارد اين سود نيز به تبع آن کاهش مييابد، اما اقساط ليزينگي در مقايسه با وامهاي مسکن بسيار بالاست و در توان عموم جامعه نخواهد بود. اين درحالي است که حتي خود ليزينگيها عنوان ميکنند که تسهيلات اين بخش براي حوزههايي مثل مسکن اجتماعي و يا خانه اوليها مناسب نبوده و بيشتر ميتوانند در حوزه خانههاي لوکس پاسخگو باشد.