سخنان شریعتمداری علیه توافق هسته ای لوزان

مدیرمسئول روزنامه کیهان گفت: بیانیه یک سند توضیحی است و هیچ گونه تعهد و الزامی در پی ندارد و چنانچه مفاد آن تعهدآور باشد، دیگر بیانیه نیست بلکه نام آن توافقنامه است هر چند عنوان بیانیه را داشته باشد.

حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس درباره بیانیه‌ای که آقایان ظریف وعراقچی از صدور آن در پایان دور اخیر مذاکرات هسته‌ای خبر داده‌اند گفت: وقتی مذاکرات به نتیجه مطلوب نمی‌رسد طرفین مذاکره‌کننده باید محصول و خروجی نشست‌های پی در پی و فشرده خود را با صدور بیانیه مشترکی به افکار عمومی اطلاع دهند و برای این منظور دو راه پیش رو دارند.

اولا که با صدور یک بیانیه به شکست مذاکرات اشاره کنند. انتخاب این گزینه به معنای توقف مذاکرات است ولی در صورتی که طرفین خواستار ادامه مذاکرات باشند گزینه بعدی را انتخاب می‌کنند که گزارشی درباره روند مذاکرات خواهد بود و در آن می‌توانند به پیشرفت‌های احتمالی و یا موانع پیش‌روی اشاره کنند و در هر دو حالت بیانیه نمی‌تواند برای هیج یک از طرفین تعهدآور بوده و اجرای مفاد آن الزامی باشد.

مدیرمسئول کیهان گفت: از اظهارات اخیر آقایان ظریف و عراقچی استنباط می‌شود که منظور مذاکره‌کنندگان هسته‌ای کشورمان همین گزینه دوم یعنی صدور یک بیانیه توضیحی است و در آن الزام و تعهدی نخواهد بود اما برخی اظهارنظرهای جانبی با آنچه در مصاحبه آقایان ظریف و عراقچی دیده می‌شود متفاوت است و چنانچه این اظهارنظرات جدی تلقی شود می‌تواند نگران‌کننده باشد.

وی در پاسخ به خبرنگار فارس که خواستار نمونه‌ای از این اظهارنظرهای نگران‌کننده شده بود،‌ گفت: در برنامه دیشب گفت‌وگوی ویژه خبری میهمانان محترم این برنامه که به عنوان افراد نزدیک به دولت شناخته می‌شوند تعریفی از بیانیه ارائه کردند که با عرض پوزش از ایشان تعریف قابل قبولی نیست و با مفهوم حقوقی بیانیه فاصله دارد.

یکی از آقایان بیانیه را حاوی چارچوب بعدی مذاکرات دانست و در مورد بار حقوقی بیانیه و توافقنامه اظهار داشت: «بیانیه،‌چارچوب توافقنامه را مشخص می‌کند یعنی خلاصه همه مذاکرات و توافق‌هایی که تاکنون شده در بیانیه منعکس می‌شود و به عبارتی بیانیه پیش‌توافقنامه است» و میهمان محترم دیگر درباره تفاوت بیانیه و توافق اظهار داشت«تعهدآور بودن بیانیه کمتر از توافق است».

شریعتمداری اضافه کرد: حال آنکه اگر بیانیه در برگیرنده چارچوب‌های بعدی مذاکرات باشد دیگر بیانیه نیست بلکه توافق است و چارچوب‌های مطرح شده در آن الزام‌آور و غیرقابل بازگشت خواهد بود و اما درباره این دو اظهارنظر باید گفت اگر آنگونه که یکی از میهمانان محترم مطرح کرده است بیانیه در برگیرنده چارچوب‌های بعدی مذاکرات باشد، دیگر بیانیه نیست بلکه توافق است. چیزی شبیه توافقنامه ژنو که حاوی کلیاتی با موکول کردن جزئیات به مراحل بعدی بود و در این حالت چارچوب‌ها و قالب‌های مطرح شده در آن الزام‌آور و غیرقابل بازگشت تلقی می‌شود. و این دقیقا همان توافق دو مرحله‌ای است که قرار نبود بپذیریم.

این کارشناس سیاسی ادامه داد: تعریف دیگر اینکه بیانیه را تعهدآور ولی سطح تعهد آن را پایین‌تر از توافق دانسته است، نیز یک برداشت غیرحقوقی است.چرا که گنجاندن  هر گونه تعهد در هر سطح و میزانی که باشد بیانیه را به توافقنامه تبدیل می‌کند. در صورتی که از اظهارات آقایان ظریف و عراقچی استنباط می‌شود که قرار نیست بیانیه مورد اشاره تعهدآور باشد. زیرا در این صورت مرحله اول از یک توافق دو مرحله‌ای خواهد بود که پذیرش آن خط قرمز اعلام شده است.

مدیرمسئول کیهان در پاسخ به این سؤال که اگر احیانا توافقی درمیان باشد این توافق چگونه قابل ارزیابی است، گفت: اصلی‌ترین معیار برای یک توافق قابل قبول، لغو تمامی تحریم‌هاست.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا شما همچنان معتقد هستیدکه توافق محال است، گفت: این تحلیل بر اساس واقعیاتی نظیر بهانه بودن چالش هسته‌ای  و اینکه تحریم‌ها از نگاه آمریکا یک حربه جنگی است صورت گرفته بود و مشاهده می‌کنید که پیش‌بینی یاد شده تاکنون به قوت خود باقی است.