گام های محتاطانه وآهسته ایران و آمریکا به سوی توافقی تاریخی
مذاکرات چهار روزه هسته ای در ژنو که این بار با حضور دو فیزیکدان برجسته هسته ای ایران و آمریکا برگزار شد، امیدها را برای رسیدن به سوی توافقی تاریخی میان طرفین بیش از پیش پررنگتر کرده است.
روزنو :
مذاکرات چهار روزه هسته ای در ژنو که این بار با حضور دو فیزیکدان برجسته هسته ای ایران و آمریکا برگزار شد، امیدها را برای رسیدن به سوی توافقی تاریخی میان طرفین بیش از پیش پررنگتر کرده است.
به گزارش روزنو،حضور علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی و مرد فنی شماره یک برنامه هسته ای ایران و ارنست جفری مونیز وزیر انرژی آمریکا در این دور از مذاکرات، نشان دهنده ورود طرفین به موضوعات فنی پیچیده است.
رسانه های خارجی در این باره نوشتند که حضور صالحی و مونیز می تواند بخت دستیابی به یک موافقتنامه را از طریق حل سریعتر جزییات فنی پیچیده در زمینه محدود شدن برنامه هسته ای ایران که برای تهران نیز قابل قبول باشد، افزایش دهد.
به نوشته رسانه های غربی، صالحی و مونیز درباره تعداد سانتریفیوژهایی که ایران می تواند فعالیت آنها را برای غنی سازی اورانیوم ادامه دهد، میزان اورانیوم غنی شده که ایران می تواند ذخیره کند، فعالیت های تحقیق و توسعه که تهران در زمینه غنی سازی و همچنین آینده راکتور آب سنگین اراک گفت و گو کرده اند.
طرف های اصلی مذاکره کننده از حدودی پیشرفت در برخی موضوعات خبر داده اما گفته اند که هنوز راه زیادی برای رسیدن به توافق نهایی در پیش داریم.
قرار است طرفین هفته آینده نیز در حاشیه اجلاس حقوق بشر در ژنو گفت و گوهای خود را ادامه دهند.
در این گزارش، مروری بر مهمترین دیدگاههای رسانه های خارجی درباره این دور از مذاکرات خواهیم داشت که شرح زیر است:
** الحیات: مذاکرات هسته ای ایران پیشرفت داشته است
روزنامه الحیات چاپ لندن نیز به نقل از منابع آمریکایی نوشت، مذاکرات هسته ای با ایران پیشرفت داشته و در سه موضوع در حال رسیدن به نتیجه است.
به نوشته الحیات، این منابع افزودند: بندهای نهایی موافقتنامه به سه موضوع سطح غنی سازی اورانیوم، لغو تحریم های اعمال شده و مدت زمان موافقتنامه رسیده و مذاکره کنندگان در حال بررسی این موضوعات هستند.
الحیات نوشت: بر همین اساس، واشنگتن اعلام کرده که هیچ موافقتنامه ای که معیارهای بین المللی را رعایت نکند و مورد قبول پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان و جامعه بین المللی نباشد، امضا نخواهد کرد.
**رویترز: مذاکرات به مرحله حساسی رسیده است
خبرگزاری انگلیسی رویترز نیز به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت: گفت وگوهای ایران و آمریکا همه موضوعات را در برگرفته است.
رویترز به نقل از یک مقام ایرانی نیز نوشت: هر دو طرف عزم خود را برای حل مشکلات باقیمانده جزم کرده اند.
این خبرگزاری به نقل از این مقام ایرانی افزود: فضای مذاکرات خوب و بسیار جدی اما اختلافات همچنان باقی است و مذاکره کنندگان برای رسیدن به نقطه مشترک تلاش می کنند.
به نوشته رویترز، هر دو طرف می گویند حضور مونیز و صالحی در نشست های ژنو، ماهیت فنی مذاکرات را نشان می دهد که به مرحله حساسی رسیده است.
** المانیتور: توافق هسته ای نزدیک تر شده است
روزنامه آمریکایی المانیتور نیز از قول مقام های آمریکایی اعلام کرد که آنها به حصول توافق خوشبین هستند.
لورا روزن خبرنگار این روزنامه که بسیار به وزارت امور خارجه آمریکا نزدیک است، نوشت: ارزیابی دولت آمریکا این است که خوشبینی ها درباره رسیدن به توافق با ایران در روزهای اخیر بطرز قابل توجهی افزایش یافته و نظرات کارشناسان سیاسی هم حاکی از این موضوع است.
المانیتور به نقل از ژوزف سرینسیون رئیس اندیشکده پلاوشرز ادامه داد: واضح است که توافق محتمل و بسیاری از اختلافات از بین رفته است. اگر توافق حاصل شود این توافق با مواضع دولت آمریکا بسیار نزدیک است و می تواند توافق خوبی هم باشد. این توافق می تواند بسیاری از منتقدان را متعجب و قانع کند.
به نوشته المانیتور، وی اضافه کرد: دیدار مونیخ موجب شد ایران و آمریکا به این نتیجه برسند که به توافق نیازمندند و تمدید مذاکرات گزینه مورد نظر آنها نیست.
المانیتور درباره نوع ارزیابی آمریکا از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز نوشت: از نظر آمریکا دورنمای رسیدن به توافق در کوتاه مدت وابسته به این است که ایرانی ها تا چه حد قادر باشند با تعامل با یکی از فرمول های پیشنهادی موافقت کنند. از طرف دیگر ارزیابی آمریکا از سخنان هشتم فوریه آیت الله خامنه ای رهبر ایران این است که او آماده پذیرش توافقی است که از نکات مثبت بیشتری برخوردار باشد.
**نیویورک تایمز: آمریکا و ایران به سمت توافق تاریخی پیش می روند
روزنامه نیویورک تایمز نوشت: آمریکا و ایران که به آرامی به سمت یک مصالحه تاریخی پیش می روند، از پیشرفت در مورد توافق خبر دادند.
مقامات گفتند 'هنوز موانعی وجود دارند که باید از بین برود و هرگونه توافق با مخالفت شدید در هردو کشور روبه رو خواهد شد'.
به نوشته نیویورک تایمز، 'این توافق همچنین بطور قطع روابط پیش از این تنش آمیز آمریکا با اسرائیل را تیره خواهد کرد، چرا که اسراییلی ها معتقدند هرگونه توافق باید به آمال هسته ای ایران پایان دهد'.
جان کری وزیر خارجه آمریکا هنگام خداحافظی با اعضای هیات آمریکایی مذاکره کننده با ایران گفته است: ما پیشرفت کردیم و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز گفته است که طرفین درک بهتری بر سر میز مذاکرات به دست آورده اند.
مقامات غربی آشنا با این مذاکرات به تحرک موجود در مذاکرات اشاره کرده ولی در عین حال این مذاکرات را یک هدف متحرک ذکر کرده اند که معنای آن این است که تغییر در هر زمینه بر دیگر بخش های مذاکرات تاثیر خواهد گذاشت.
نیویورک تایمز نوشت: چندین تن مقامات از شش هزار و 500 دستگاه سانتریفیوژ به عنوان نقطه بالقوه مصالحه سخن به میان آورده اند و آمریکا می کوشد این سانتریفیوژها را به مدل قدیمی آی . آر -1 به جای دستگاههای پیشرفته محدود کند اما رهبر عالی ایران گفته است که کشورش نیاز به افزایش بازده به حداقل 190 هزار سو دارد.
به نوشته این رسانه آمریکایی، رییس جمهوری آمریکا می کوشد که مانع از تصویب تحریم های جدید علیه ایران در کنگره شود که می تواند لبه تیز دیپلماسی را کند کرده و جرقه تهدید یک جنگ دیگر را در خاورمیانه بزند.
** واشنگتن پست: توافق بهتر از هر جایگزینی است
روزنامه دست راستی واشنگتن پست نیز در گزارشی به قلم فرد هایات (Fred Hiatt) در تفسیری برای این روزنامه افزود: حتی اگر مذاکره کنندگان اوباما بتوانند با ایران به توافقی برسند، چنین توافقی از این جهت قابل دفاع است که می توان گفت رسیدن به توافق از هر جایگزینی بهتر است.
به نوشته واشنگتن پست، احتمالا اوباما بسختی خواهد توانست کنگره و مردم را به پذیرش توافق و تضمین های خود برای عمل طرفین به آن وادار سازد.
این روزنامه افزود: در هر حال دو سال آینده تنها دو فرصت برای اوباما به منظور باقی گذاشتن میراثی باقی است 'توافق تجاری با اتحادیه اروپا و توافق هسته ای با ایران. زمینه محدود برای عملکرد مثبت سیاست خارجی دولت آمریکا نگرانی ها را از این بابت شعله ور کرده است که مذاکره کنندگان هر نوع توافقی را بپذیرند'.
** آسوشیتدپرس: ایران و آمریکا در آستانه توافق
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز نوشت: ایالات متحده آمریکا و ایران در حال دستیابی به توافقی هستند که تهران در ابتدا بخشی از برنامه هسته ای خود را تعلیق می کند اما می تواند به آرامی با گسترش فعالیت های هسته ای خود، در سال های پایانی مدت اجرای توافق، برنامه خود را گسترش دهد.
این خبرگزاری آمریکایی نوشت: برخی از مقامات شش دولت مذاکره کننده با ایران می گویند به جزییات توافق هنوز دست نیافته اند.
آسوشیتدپرس در ادامه گزارش خود افزود: به گفته برخی از منابع غربی، در برخی از موضوعات توافق هایی به دست آمده اما با تغییر دیدگاه در هر یک از این موضوعات که بر دیگر مسائل تاثیر گذار است، شاهد تاخیر در روند گفت و گوها خواهیم بود.
آسوشیتدپرس نوشت: برخی مقامات نزدیک به گفت و گوها از موافقت آمریکا به فعالیت غنی سازی ایران با حدود شش هزار و 500 دستگاه سانتریفیوژ به عنوان نقطه سازش صحبت می کنند.
آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز موظف به نظارت بر عملکرد ایران به تعهداتش در چارچوب توافق جامع خواهد بود.
آسوشیتدپرس اضافه کرد: البته این توافق نهایی بنوعی به پذیرش کنگره آمریکا که هم اکنون در اختیار اکثریت جمهوریخواه مخالف ایران با توان غنی سازی است، نیاز دارد.
**خبرگزاری فرانسه: بررسی پیشنهادهای ارائه شده در مونیخ در مذاکرات ژنو
خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از دیپلمات های غربی نوشت که رئوس پیشنهادهای بررسی شده میان ایران و آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ در هفته اول فوریه ارائه شده است که گفته می شود که انتقال بخش بزرگی از اورانیوم غنی شده ایران به روسیه جزو این پیشنهادهاست.
این رسانه به نقل از محافل دیپلماتیک مدعی شد: تحریم ها در قبال برآورده شدن این پیشنهادها بصورت گام به گام لغو خواهند شد و برنامه هسته ای ایران نیز برای دست کم 10 سال تحت نظارت بین المللی قرار خواهد داشت.
حضور روسای سازمان های انرژی اتمی ایران و آمریکا در ژنو از نگاه ناظران ، مرحله اتمام مباحث فنی و نزدیکی هر چه بیشتر مواضع طرفین تلقی شده بود.
**وال استریت ژورنال: پیش روی دیپلماسی هسته ای
روزنامه وال استریت ژورنال نیز در مقاله ای نوشت: مقام های آمریکایی اکنون می گویند که دیگر برچیدن همه زیر ساختارهای هسته ای ایران امکان پذیر نیست و امکان حفظ برخی از توان هسته ای ایران در هر توافقی وجود دارد.
وال استریت ژورنال در ادامه نوشت: اوباما آشکارا احتمال موفقیت مذاکرات و توافق هسته ای را 50- 50 اعلام کرده اما وی و جان کری وزیر خارجه اش از احتمال شکست روند دیپلماتیک و از سرگیری تنش در روابط ایران و آمریکا به دنبال ذوب شدن یخ ها در روابط دو کشور در دو سال گذشته ابراز نگرانی کرده اند.
**دیفنس وان: تلاش برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات
نشریه آمریکایی دیفنس وان نیز که نشریه امور نظامی است، در مقاله ای به چالش های دولت آمریکا در مسیر دستیابی توافق اتمی با ایران پرداخت و نوشت: مساله تعداد دستگاه سانتریفیوژ و قابلیت بالقوه ایران به دستیابی به سلاح اتمی (ادعایی غرب)، نباید مساله کلیدی گفت و گوهای اتمی باشد، بلکه جلوگیری از فروپاشی مذاکرات با روند فشاری که توسط نخست وزیر اسراییل و کنگره جمهویخواه برای تشدید تحریم ها اعمال می شود، باید مساله اصلی باشد.
به نوشته این نشریه، شکست مذاکرات، باعث می شود ائتلاف تحریم های جهانی از بین برود و ایران فروش نفت خود را افزایش خواهد داد .
این نشریه آمریکایی افزود: با شکست مذاکرات، توافق موقت اتمی ملغی می شود و ایران توانایی اتمی خود را گسترش خواهد داد و در افکار عمومی جهان نیز آمریکا مقصر این شکست دیده خواهد شد.
این نشریه در پایان این پرسش را مطرح کرد: درست است که توافق با ایران بدون خطر نیست اما کجا می توان توافق بدون خطر یافت؟
*** بی.بی.سی: ژنو شاهد بالاترین سطح تماس ایران و آمریکا بعد از انقلاب
تلویزیون بی.بی.سی نیز گفت: ژنو سوئیس شاهد دیدار هیات هایی از ایران و آمریکا بوده که از نظر ترکیب و سطح در 30 سال گذشته چنین دیدارهایی انجام نشده است، که تا اینجا می توان گفت که مذاکرات بی نتیجه به پایان نرسیده است اما دو طرف تاکید دارند به منظور یافتن راه حلی جامع برای حل بحران هسته ای ایران فاصله زیادی باقی مانده است.
بی.بی.سی افزود: هر چند که یک مقام ارشد دولت آمریکا گفته که مذاکرات تا حدودی پیشرفت داشته است اما هنوز مشخص نیست که این پیشرفت به چه معنی است و مشخصا از چه حرف می زنند، چرا که باید جزئیات از سوی دو طرف اعلام شود که مشخصا در شرایط کنونی قصدی برای این کار و برملا کردن این جزییات ندارند.
بی.بی.سی ادامه داد: نکته جالب این دور از گفت و گوها این بود که برای اولین بار در این سطح دو طرف پای میز مذاکره حضور یافتند و ژنو شاهد بالاترین سطح تماس میان ایران و آمریکا از زمان انقلاب تا کنون بود.
** صدای آلمان (دویچه وله): بحث های جدی تر درباره جزییات فنی برنامه اتمی ایران
تارنمای صدای آلمان نیز در گزارشی نوشت: حضور علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران و نیز ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا در این دور از مذاکرات، این انتظار را به وجود آورده است که ایران و آمریکا به بحث جدی تر درباره جزییات فنی برنامه اتمی نزدیک شده باشند.
** خبرگزاری روسی: پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات به دست آمده است
خبرگزاری روسیا سگودنیا نیز به نقل از سرگئی ریابکوف مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه اعلام کرد: پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات به دست آمده که کاملا آشکار است.
ریابکوف به خبرنگاران گفت: هیچ دلیلی برای سخنان بی مورد مبنی بر اعمال تحریم های جدید علیه ایران وجود ندارد؛ حتی برای کسانی هم که نمی توانند از سیاست تحریم خود صرف نظر کنند دلیلی برای بازگشت به این مساله و وضع تحریم های اضافی درمورد ایران نمی بینم.
مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه افزود که فرصت کافی برای دستیابی به توافق جامع میان ایران وگروه 1+5 تا روز سی ام ماه ژوئن وجود دارد و از اینکه درهر نشست مذاکرات هسته ای پیشرفت بیشتری نسبت به گذشته به دست می آوریم، راضی هستیم.
**رسانه های چینی: ماراتن نفس گیر مذاکرات به خط پایان نزدیک می شود
رسانه های چینی نیز با بررسی و تحلیل دور جدید مذاکرات ایران و گروه 1 +5 در ژنو پیش بینی کرده اند که ماراتن نفس گیر مذاکرات هسته ای به خط پایان نزدیک می شود.
رن مین یکی از نشریات پرتیراژ چین، در تحلیلی با اشاره به اینکه شواهد موجود نشان دهنده وجود برخی موانع کلیدی پیش روی ایران و آمریکا است، نوشت: وجود این موانع کاملا طبیعی است،چرا که گفت وگوها به مراحل حساسی رسیده است.
روزنامه چاینا دیلی نیز در گزارشی، به انعکاس موضع پکن در خصوص این مذاکرات پرداخته و نوشت: تاکید چین بر وجود فضای خوب و عملگرا در آخرین دور این مذاکرات، نشان دهنده افزایش امیدها برای به نتیجه رسیدن مذاکرات است.
این روزنامه افزود: چین امیدوار است که همه طرف های گفت و گو با به کارگیری اعتماد متقابل و جدیت، ضمن در دستور قرار دادن موارد جزیی و حساس، نسبت به تکمیل راهی که تا انتهای آن چیزی باقی نمانده، بکوشند.
** تلاش نتانیاهو برای جلوگیری از توافق
آسوشیتدپرس نوشت: بنیامین نتانیاهو در ادامه تلاش هایش برای جلوگیری از شکل گیری توافق میان ایران و آمریکا تاکید کرده است که در سفر قریب الوقوعش به واشنگتن و سخنرانی در جمع اعضای این نهاد، بار دیگر این سخنان را تکرار خواهد کرد که این توافق خطرناک خواهد بود.
دشمنی نخست وزیر رژیم صهیونیستی با هرگونه توافق آمریکا بر سر برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی، مناسبات این رژیم را با باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا بیش از پیش دستخوش تنش کرده است.
دعوت از نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره آمریکا در تاریخ 3 مارس (12 اسفند) از طرف جان بینر رییس مجلس نمایندگان آمریکا صورت گرفت و متحدان اوباما نگرانند که این سفر از سوی جمهوریخواهان و سران صهیونیست به عنوان ابزاری برای تضعیف مذاکرات هسته ای با ایران استفاده شود.
کاخ سفید می کوشد راه هایی را بیابد تا شاید بتواند سفر نتانیاهو را به واشنگتن کم اهمیت جلوه دهد و چندین عضو کنگره نیز تاکنون اعلام کرده اند که در جلسه سخنرانی نتانیاهو حاضر نخواهند شد.
حال باید دید، ایران و آمریکا تحت فشارهای مخالفان در کدامین لحظه، توافقی تاریخی را رقم خواهند زد؟
منبع: ایرنا
