
سیاسی بازیها
نمایندگان مجلس این روزها به دنبال استیضاح وزیر صنعت هستند. برای اینکه عملکرد وزیر صنعت را در یک سال گذشته بررسی کنیم، نیاز به فرصت و تخصص زیاد است اما آنچه میتوان اطمینان داشت اینکه مسائل سیاسی در کشور ما غالب است و در بیشتر مسائل اقتصادی و اجتماعی منافع و مصالح عمومی کمتر در نظر گرفته میشوند و این مسئله نه مختص این دولت و این مجلس که در تاریخ سیاسی ایران باسابقه است. شاید بتوان رسانهها را یکی از مقصران این وضعیت نامید که نمیتوانند این مسائل را برای مردم روشن کنند و اگر تصمیمی برخلاف مصلحتهای عمومی و به نفع مصالح سیاسی یک گروه خاص در جریان است، در برابر آن سکوت میکنند. البته رسانهها نیز خود ماهیتی وابسته دارند و به جز چند رسانه بیشترشان نزدیک به همین گروهها و جریانات سیاسی هستند. ماهیت دموکراسی وجود اختلاف را اجتنابناپذیر میکند اما در کشورهایی که دموکراسی پیشرفتهتری دارند اختلاف نظرها در چهارچوب برداشتهای متفاوت در برنامههای اقتصادی و سیاست خارجی و مسائلی از این دست است و همه مردم به صورت شفاف میدانند که دیدگاه هر جریان سیاسی چیست و بر اساس چه پیشبینی و چه هدفی دست به اقدام به این برنامهها زده است. در ایران نیز همچون کشورهای غربی این اختلاف سیاسی وجود دارد اما پنهان است. عمده مواردی که مردم از سیاستمداران خود میشنوند در زمان انتخابات است که آن شعارها هم خیلی زود فراموش میشود چون از اول نیز ماهیتی تبلیغی داشته است. البته نباید فراموش کرد الگویی که در کشورهای پیشرفته جهان وجود دارد الگویی است که چند صد سال طول کشیده تا این مسیر را طی کند و از صندوقهای رای به دموکراسی برسد. ما نیز باید این مسیر را طی کنیم و مردم ایران تفاوت بین نوشته مار و عکس مار را درک کنند. چراکه امروز حتی نخبگان و دانشگاهیان ما نیز گاهی در اظهارنظرهای غیر سیاسی مسائل سیاسی را داخل میکنند و هنوز به پختگی لازم نرسیدهاند. البته ما زودتر این مشکلات را پشت سر خواهیم گذاشت چرا که از یک سو تجربه کشورهای غربی در برابر ایران قرار دارد و از سویی دیگر ابزارهای ارتباطی به کوتاهتر شدن این مسیر کمک خواهد کرد. با این وجود دولت باید در زمینه فعالیتهای اقتصادی توجه بیشتری داشته باشد. هنوز مردم نقشه و برنامه مشخصی از دولت ندیدهاند و همه اتکای دولت روی دوش مذاکرات هستهای قرار گرفته است. جدای از آن هیچ نقشه مشخصی برای صنعت و اقتصاد کشور اجرایی نشده و به جز بسته برون رفت از شرایط موجود که مقدمهای به برنامه ششم بود طرح جامعی برای مشکلات اقتصادی ایران تدوین نشده است.
* اقتصاددان و استاد دانشگاه