رسانه ملی و بیطرفی
بر هیچکس پوشیده نیست، که دنیای امروز، دنیای اخبار و اطلاعات است. دنیایی که در آن رسانهها کوچکترین و کماهمیتترین رفتارهای مسئولان و دولتمردان را رصد میکنند و به مخاطبان خود انتقال میدهند. در چنین دنیایی، رسانهها بیش از آنکه فکر کنیم بر اذهان عمومی تاثیرگذارند و مخاطبان بیش از هر زمان دیگری در آماج انتشار اخبار از سوی رسانههای مختلف قرار دارند. به تمامی این موارد میتوان حق انتخاب گسترده مخاطبان برای دریافت اطلاعات را اضافه کرد. تحت این شرایط، پوشش خبری بیطرفانه و درست رسانهها در انتقال اخبار و اطلاعرسانی درباره خدمترسانی مسئولان حال با هر گرایش سیاسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. به تازگی اما رئیسجمهور با انتقاد از بیتوجهی صداوسیما نسبت به پوشش خبری و اطلاعرسانی رسانه ملی از خدماتی که دولت در یک ساله اخیر ارائه داده است، موضوع بیطرفی رسانه ملی و گامبرداشتن این رسانه در راستای منافع ملی را بار دیگر به موضوع روز تبدیل کرده است. واقعیت این است که صداوسیما ارگانی ملی است که فارغ از هر گرایش سیاسی، موظف به انعکاس تمامی اخبار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... است. در واقع، صداوسیما باید به منزله آیینهای تمامنما از تمامی واقعیتهایی باشد که در کشور رخ میدهد و مردم با آن درگیرند. به اعتقاد من و به گواهی بسیاری از کارشناسان حوزه رسانه، صداوسیمای ملی در سالهای اخیر رویکردی انتخابی داشته است. به این معنا که یک سری از اخبار را آن گونه که خواسته است، پوشش داده و از برخی از اخبار هم چشم پوشیده است. این امر در حالی است که در شرایط فعلی که به دلیل تنوع، رقابت میان رسانهها به امری جدی تبدیل شده است، کوچکترین اقدامات رسانه تنها باید براساس اصول علمی صورت گیرد و تحت این شرایط قابل توجیه است. متاسفانه، در سالهای اخیر، رویکرد علمی نسبت به اطلاع رسانی و پوشش خبری در رسانه ملی ما آن گونه که باید باشد وجود نداشته است. از این رو به گفته برخی از کارشناسان دولتی، تحت شرایط فعلی، بسیاری از مردم برای کسب اخبار به رسانههای خارجی روی میآورند تا اخبار را به گونه ای دیگر بشنوند. این امر به طور حتم، نشانهای از نارضایتی مردم از رسانه ملی است. به اعتقاد من، توجه به این نکته ضروری است که صدا و سیما با بودجه ای کلان و در اختیار داشتن بخش گستردهای از نیروی انسانی یکی از ستونهای دموکراسی و عدالت اجتماعی در هر کشور محسوب میشود. اطلاعرسانی و به همراه آن پرسشگربودن و به چالشکشیدن مسئولان در قبال اقداماتشان و انعکاس خواستهها و نیازهای شهروندان از مهمترین رسالتهای رسانه به شمار میرود. ضمن اینکه انعکاس صداهای مختلف از جناحهای سیاسی و فکری گوناگون و تفسیر اخبار و توجه به تفسیرهای شهروندان از دیگر مواردی است که رسانهها باید سر لوحه کار خود قرار دهند. به اعتقاد من، انتقاد مهمترین مقام اجرایی کشور از صداوسیما و کمتوجهی مردم به این رسانه برای کسب منبع خبری در شرایطی که دنیا در آستانه انفجار اطلاعاتی قرار دارد زنگ هشداری است برای مسئولان که بودجههای کلان را به شیوهای درست هزینه کنند تا بیشترین اثرگذاری را در جامعه و اقشار اجتماعی مختلف داشته باشد. نباید فراموش کنیم که ممکن است فکرهای بزرگ اشتباهات بزرگ را با خود به همراه داشته باشد بنا بر این، تا زمان رخدادن اشتباه بزرگ، باید زمینه را برای استقبال مردم از رسانه فراهم کرد.
* استاد دانشگاه
