پیشروی «داعش»؛ انشقاق کردها

تحولات سوریه و عراق با قدرت‌گیری روزافزون خلافت اسلامی تحت امر ابوبکر البغدادی بیش از پیش درهم‌تنیده و پیچیده‌تر شده است. داعشی‌ها چند صباحی از سرزمین سوریه برای تدارک و حمله به سرزمین عراق استفاده می‌کنند و سپس با غنایم مالی گسترده و تسلیحات پیشرفته‌تر به‌دست‌آمده از آنجا سعی می‌کنند بر وسعت قلمرو خلیفه جدید در سوریه بیفزایند؛ کوبانی در شمال سوریه یکی از شهرهای جذاب و مورد هدف در دور اخیر شهرگشایی‌های «داعش» به‌شمار می‌رود. کوبانی که سوری‌ها آن را «عین‌العرب» می‌خوانند، از ابتدای بحران سوریه و به‌دنبال توافق نانوشته میان دولت سوریه و حزب اتحاد دموکراتیک (P. Y. D) بدون هیچ درگیری‌ای به دست کردها افتاد. در حقیقت سوری‌ها که می‌دیدند ترکیه و دیگر مخالفان منطقه‌ای اسد از طریق مرزهای شمال در حال تقویت و گسیل کمک به ارتش آزاد هستند خواستند از این کار، هم کردها را با توجه به تنش موجود میان آنان و ترکیه تبدیل به یک سد دفاعی و مزاحم طبیعی برای آنان کنند و هم نیروهایشان را با خیال راحت به دیگر مناطق مورد درگیری ارسال کنند. اما اینک، ماه‌های طولانی است که وضعیت متفاوت شده است. «ارتش آزاد» به حاشیه رانده شده، گروه «جبهه‌النصره» هم تحت‌الشعاع «داعش» شده است و ارتش هم توانسته مناطق بیشتری را از مخالفان مسلح بازپس گیرد اما درگیری جدی‌ای میان ارتش سوریه و «داعش» تا به حال گزارش نشده است. حال «داعش» نوک پیکان توجهش را به‌سوی کوبانی تنظیم کرده است و می‌خواهد هرطور شده این شهر کردنشین را به مناطق تحت‌سلطه‌اش ضمیمه کند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که در پاره‌ای موارد این گروه، از تسلیحات شیمیایی نیز علیه مدافعان شهر استفاده کرده است اما تغییر موازنه میانه طرفین به دلیل داشتن تسلیحات بهتر باعث شده تا خطر سقوط کوبانی بسیار پررنگ شود. شرایط به‌گونه‌ای است که بسیاری از کردها و حتی غیرکردها با آگاهی از طرز عملکرد و برنامه‌های «داعش»، کمپین‌های مختلفی در حمایت از مردم کوبانی در شبکه‌های مجازی از جمله در توییتر، فیس‌بوک و... راه‌اندازی کرده‌اند. اما توجه روزافزون رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به هیچ عنوان به‌سوی کوبانی نیست و گویی کوبانی دارای هیچ درجه‌ای از اهمیت برای آنان نیست. حملات دامنه‌دار اسراییل به غزه هم مزید بر علت شده است تا کوبانی و اخبار آن بسیار مظلوم‌تر از قبل شود و به نظر می‌رسد کوبانی هم‌سرنوشت دیگر تحولات و وقایع تلخی دارد می‌شود که پیش از این بر سر کردها آمده بود مانند وقایع انفال، بمباران شیمیایی حلبچه، رخدادهای تلخ در ترکیه و... . اما به باور من تلخ‌تر از فراموشی کوبانی و عدم توجه جامعه بین‌المللی به خطر بزرگی که در کمین این شهر کردنشین قرار دارد که می‌تواند زمینه‌ساز یک فاجعه نیز شود؛ عدم انسجام و اجماع احزاب کرد دارای نفوذ داخلی و منطقه‌ای است. متاسفانه تضاد منافع احزاب کرد در ترکیه، سوریه و عراق باعث شده است تا کمک‌های چندانی به سمت کوبانی گسیل نشود. این عدم اجماع و این ‌منفعت‌محوری احزاب اگر تا پیش از این و در دیگر وقایع و مقاطع تاریخی برای خود توجیه داشت در این مقطع هیچ توجیهی ندارد چراکه با هیچ بهانه و تحلیلی نمی‌توان سقوط احتمالی کوبانی و افتادن آن به دست نیروهای رادیکال «داعش» را توجیه کرد؛ نیروهایی که طی همین روزهای اخیر کردها را از موصل اخراج کردند! بنابراین باید در وهله اول عقلانیت و اجماع میان‌کُردی ایجاد شود و همزمان همه دست در دست هم علاوه بر کمک‌های مستقیم، توجه جامعه جهانی به این نقطه فراموش‌شده را جلب کنیم.