
تفاوت دیدگاه آقایان منتظری، مصباح و مومن درباره نقش مردم در اداره کشور با امام(ره)
نویسنده در «امکان سنجی انتخابات در نظام اسلامی» ضمن بررسی آراء فقهی 3 تن از فقهای شاخص نظام (آیات منتظری؛ محمد مومن و محمد تقی مصباح یزدی) درباره انتخابات و نقش رای مردم و خبرگان در اداره «جمهوری اسلامی» به تفاوتهای نظرات این فقها با نظریه امام خمینی(ره) می پردازد.
در بخش هایی از این کتاب میخوانیم:
آیت الله مؤمن مینویسد:
ولی فقیه، باید احکام شرعی را رعایت کند، ولی به جز آن، مقیّد به شیوه و روش خاصی برای اداره کشور نیست. او ناچار نیست که مثلاً رئیس جمهور را در رأس حکومت قرار دهد و یا الزامی ندارد که مجلس نمایندگان مردم را به شکل خاصی تشکیل دهد و یا برای کشور، قانون اساسی قرار دهد و آن را بپذیرد و یا شورای نگهبان را مقرر نماید و برای قوه قضائیه و یا نیروهای مسلح، رئیس و فرمانده قرار دهد و یا روش خاصی برای تصویب قوانین در مجلس قرار داده و محدود گردد و نه و نه و نه ...؛ بلکه او پس از رعایت احکام شرعی، در ادارۀ مملکت و تدبیر کار مردم، صاحب اختیار است. محمد مؤمن قمی، الولایة الالهیة الاسلامیة او الحکومة الاسلامیة، ج 3، ص 523.
*
در تاریخ 23/6/1357 خبرنگار رادیو ـ تلویزیون فرانسه در مصاحبه خود با امام از ایشان پرسید: دریافت شما از حکومت اسلامی چیست؟ آیا منظور این است که رهبران مذهبی، حکومت را خود اداره کنند؟ و امام پاسخ داد:
«خیر، منظور این نیست که رهبران مذهبی، خود حکومت را اداره کنند؛ لکن مردم را برای تأمین خواستههای اسلام رهبری میکنند». صحیفه امام، ج 3، ص 467.
در تاریخ 4/8/1357 در مصاحبه با خبرنگار «رویتر» که پرسیده بود: در صورتی که شاه، استعفاء بدهد رژیم جدید چگونه خواهد بود. آیا علماء خود حکومت خواهند کرد؟ فرمود:
«علماء خود حکومت نخواهند کرد. آنان ناظر و
هادی مجریان امور میباشند. این حکومت در همۀ مراتب خود متکی به آراء مردم
و تحت نظارت و ارزیابی و انتقاد عمومی خواهد بود». همان، ج 4، ص 160.
*
در هنگام برگزاری انتخابات مجلس دوم، برخی
از حضرات با این استدلال که «تدبیر امور کشور در قلمرو ولایت قرار دارد و
ازاینرو فقط مجتهدان حق دارند که بگویند چه کسانی میتوانند نماینده
مجلس باشند و تودهی مردم «حق انتخاب» ندارند، بلکه «وظیفه و تکلیف تبعیت»
دارند»، در صحنه حاضر شدند. حضرت امام به صراحت در برابر آنان موضعگیری
کرده و با این فکر خطرناک مقابله نمودند. مبنای امام این بود که «سرنوشت
مردم بدست خودشان است» و لذا انتخابات هم از آن مردم است:
انتخابات، مال
همۀ مردم است. مردم، سرنوشت خودشان دست خودشان است و انتخابات برای تأثیر
سرنوشت شما ملت است. از قراری که من شنیدهام در دانشگاه، بعضی از اشخاص
رفتهاند و گفتهاند که دخالت در انتخابات، دخالت در سیاست است و این حق
مجتهدین است... این غلط است. انتخابات، سرنوشت یک ملت را دارد تعیین
میکند؛ یعنی آحاد ملت سرنوشت زندگیشان در دنیا و آخرت، منوط به این
انتخابات است.
*
آیت الله جنتی (دبیر شورای نگهبان) :
«ملّت به
عنوان ایتام، محسوب میشوند و عالمان که در حکم قیّم و والیان امر هستند،
کار رسیدگی به تمام امور مردم را دارا هستند». گردهمایی ائمه جمعه، مورخ
13/11/1377.
«امکان سنجی انتخابات در نظام اسلامی» را انتشارات
میراث اهل قلم با قیمت 7هزار تومان منتشر کرده که برای تهیه آن کافی است با
شماره 33355577 تماس حاصل نمایید.