نقش هوش مصنوعی در فراگیری آموزش

1.      آموزش شخصی‌سازی‌شده

یکی از بزرگ‌ترین مزایای هوش مصنوعی، یادگیری تطبیقی (Adaptive Learning) است که محتوای آموزشی را بر اساس نیازها، سرعت یادگیری و توانایی‌های هر دانش‌آموز تنظیم می‌کند. این فناوری به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا دروس را با ریتم و روش مناسب خودشان بیاموزند.

این سیستم بر نیازهای هر دانش‌آموز تأکید می‌کند، موضوعات خاصی را که دانش‌آموزان در آن‌ها ضعیف هستند برجسته می‌کند و موضوعاتی را که تسلط ندارند تکرار می‌کند. این نقش هوش مصنوعی در آموزش باعث ایجاد آموزش سفارشی از طریق Artificial intelligence  می‌شود. معلمان فقط در مواقعی که دانش‌آموزان به آن‌ها نیاز داشته باشند خدمات آموزشی انجام می‌دهند و با این کار بسیاری از هزینه‌های زمانی کاهش میابد و دیگر دانش‌آموزان یا معلمان مجبور نیستند ساعت‌های زیای را صرف موضوعاتی کنند که در آن به آموزش نیاز ندارند. پلتفرم‌هایی مانندKhan Academy  یا Coursera  از هوش مصنوعی برای تنظیم سطح سختی تمرین‌ها و ارائه پیشنهادات یادگیری استفاده می‌کنند.

2.     دستیارهای هوشمند و چت‌بات‌های آموزشی

نقش معلمان در آموزش همیشه مشخص است، اما این نقش ممکن است به وسیله تکنولوژی جدید در قالب سیستم‌های محاسبه هوشمند تغییر کند. همانطور که گفتیم، هوش مصنوعی می‌تواند یکسری وظایف مانند نمره‌دهی را انجام دهد، به دانش‌آموزان در بهبود یادگیری کمک کند، حتی می‌تواند جایگزینی برای تدریس در دنیای واقعی باشد. در عین حال هوش مصنوعی می‌تواند با دیگر جنبه‌های آموزش نیز منطبق شود. سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای ارائه تخصص برنامه‌ریزی شوند و محلی باشند برای سوال دانش‌آموزان و پیدا کردن اطلاعات یا حتی در یکسری درس‌های پایه‌ای می‌توانند جای معلمان را بگیرند. در بسیاری موارد، هوش مصنوعی نقش معلم را به تسهیلگر تغییر می‌دهد. چت‌بات‌های آموزشی مانند Socraticگوگل یا Brainly  که به دانش‌آموزان در درک بهتر دروس کمک می‌کنند. معلم می‌تواند تدریس هوش مصنوعی را تکمیل کند، به دانش‌آموزان ضعیف کمک کند، تعاملات بین فردی و تجربیات مفیدی برای دانش‌آموزان فراهم کند.

3.     خودکارسازی کارهای اداری معلمان

وظیفه معلمان تنها آموزش مواد آموزشی به دانش آموزان نیست. نمره دادن به آزمون‌ها، آماده‌سازی تکالیف، مطالعه مطالب و نوشتن مقالات، مدیریت حضور و غیاب دانش‌آموزان، ملاقات با والدین، نظارت بر آزمون و بسیاری دیگر از وظایف نیز به عهده معلمان است. سیستم‌‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند این وظایف را به نحو احسن انجام دهند. زیرا دیگر نیازی نیست که آن ها درگیر وظایفی غیر از آموزش دادن باشند. همین امر به معلمان کمک می‌کند که بیشتر وقت خود را به آموزش دادن و پاسخ دهی به سوالات دانش آموزان بگذرانند. ابزارهایی مانند Grammarly  می‌توانند به اصلاح متون دانش‌آموزان کمک کنند.

4.     تقویت یادگیری از طریق واقعیت افزوده (AR)

علاوه بر این، واقعیت افزوده (Augmented Reality) و واقعیت مجازی (Virtual Reality) نیز با استفاده از هوش مصنوعی به یک ابزار قدرتمند در آموزش تبدیل شده‌اند. این تکنولوژی‌ها به دانش‌آموزان اجازه می‌دهند که به طور فعال در فرآیند یادگیری شرکت کنند و مفاهیم را به‌طور بصری و تعاملی تجربه کنند. به عنوان مثال، در کلاس‌های درس تاریخ یا زیست‌شناسی، دانش‌آموزان می‌توانند با استفاده از تکنولوژی‌های AR و VR، به صورت مجازی به مکان‌های تاریخی سفر کنند یا ساختارهای داخلی بدن انسان را مشاهده کنند. این روش‌های نوین یادگیری نه‌تنها تجربه یادگیری را جذاب‌تر می‌کنند، بلکه به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا مطالب را بهتر و عمیق‌تر درک کنند. پلتفرم Google Expeditions  امکان سفرهای مجازی به مکان‌های تاریخی و علمی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند.

5.      تشخیص نیازهای ویژه دانش‌آموزان

هوش مصنوعی می‌تواند دانش‌آموزان با نیازهای ویژه (مانند اختلالات یادگیری یا اوتیسم) را شناسایی کند و روش‌های آموزشی مناسبی برای آن‌ها ارائه دهد. چت بات‌ها می‌توانند به صورت مستقیم پاسخ سوالات دانش آموزان را بدهند. این کار به صورت هوشمند انجام می شود. این چت بات‌ها قابلیت پاسخ گویی به سوالات را با استفاده از تکنیک‌های مختلفی مانند متن کاوی دارند. نمونه آشنای این سیستم، چت جی بی تی (chatgpt) است که با تحلیل منابع مختلف توانایی پاسخ گویی به هر سوالی را دارد. از چنین سیستمی می توان به راحتی در محیط های آموزشی دیجیتال بهره برد. همچنین نرم‌افزارهایی مانند Lexplore  از هوش مصنوعی برای شناسایی مشکلات خواندن در کودکان استفاده می‌کنند.

6.     افزایش دسترسی به آموزش برای همه

هوش مصنوعی می‌تواند موانع یادگیری را کاهش دهد و دسترسی به آموزش را برای افراد کم‌بینا، ناشنوا یا کسانی که به منابع آموزشی دسترسی ندارند، آسان‌تر کند. همچنین یکی از مهم‌ترین دلایلی که ضرورت استفاده از هوش مصنوعی در آموزش را توجیه می‌کند، بهبود دسترسی به آموزش برای تمامی افراد در سراسر جهان است. در حال حاضر، آموزش با موانع زیادی مانند فاصله جغرافیایی، کمبود منابع، و نابرابری‌های اجتماعی-اقتصادی روبه‌رو است که دستیابی همه افراد به آموزش با کیفیت را دشوار می‌کند. آینده هوش مصنوعی در آموزش می‌تواند این موانع را با ارائه سیستم‌های یادگیری مجازی، پلتفرم‌های آنلاین و روش‌های نوآورانه دیگر کاهش دهد. Google Translate می‌تواند مقالات آموزشی را به زبان‌های مختلف ترجمه کند. Voice-to-Text (تبدیل صدا به متن) برای دانش‌آموزان ناشنوا کاربرد دارد.

7.     پیش‌بینی عملکرد دانش‌آموزان و بهبود آن

استعدادیابی از دانش‌آموزان یکی از وظایفی است که مجموعه‌های آموزشی و خانواده‌ها دارند. هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های آموزشی، عملکرد آینده دانش‌آموزان را پیش‌بینی کند و توصیه‌هایی برای بهبود ارائه دهد. موارد مختلفی مانند آزمون‌ها یا فعالیت‌هایی هستند که به دانش‌آموز در این تشخیص کمک می‌کنند. یکی از کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش تشخیص و تربیت استعداد دانش آموزان است. هوش مصنوعی می‌تواند با بررسی دقیق رفتارها، آزمون‌ها و با کمک داده‌های در دسترس کمک شایانی در زمینه تشخیص استعداد افراد بکند. در دانشگاه‌ها از هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های دانشجویان و شناسایی کسانی که در معرض افت تحصیلی هستند، استفاده می‌کنند. این مورد شامل استعداد‌های بدنی برای زمینه‌های ورزشی مختلف نیز می‌شود.

8.      ایجاد محتوای آموزشی هوشمند

معلمان، مدیران آموزشی و مسئولین وقت بسیار زیادی را برای تدوین محتواهای لازم برای آموزش صرف می‌کنند. این افراد منابع مختلفی را مطالعه، بررسی و جمع بندی می‌کنند تا به افراد مختلف آموزش دهند. هوش مصنوعی می‌تواند با بررسی دقیق تمامی منابع به شما در جمع‌آوری این محتواها کمک کند و علاوه بر این روش‌هایی برای آموزش این محتواها ارائه دهد. با کمک گرفتن از این مورد شما می‌توانید به طور کامل از هوش مصنوعی به‌عنوان یه دستیار مطمئن برای معلمان و مدیران آموزشی استفاده کنید. هوش مصنوعی می‌تواند خلاصه‌های درسی، فلش‌کارت‌ها و تمرین‌های تعاملی تولید کند. همچنین قادر است کتاب‌های درسی دیجیتال را به‌صورت پویا تنظیم کند تا متناسب با نیاز هر دانش‌آموز باشد. ابزارهایQuizlet AI  و ScribeSense  می‌توانند به تولید محتوای درسی کمک کنند.

9.     امنیت آزمون‌های آنلاین

آزمون‌های آنلاین امروزه می‌توانند بدون نیاز به ناظر انجام شوند. سیستم‌هایی وجود دارند که هر گونه تقلب در آموزش آنلاین را تشخیص می‌دهند. به طور مثال می توان زنده بودن تصویر که یکی از قابلیت‌های نرم افزار تشخیص چهره است را با الگوریتم‌های پردازش تصویر تشخیص داد. زنده بودن تصویر به این این معنی است که آیا تصویر پشت دوربین متعلق به شخص واقعی است یا اینکه مربوط به عکس فرد است. یکی دیگر از مواردی که در یک سیستم آزمون هوشمند قابل انجام است ردیابی نگاه فرد است. این سیستم چشم‌های فرد را در تصویر تشخیص داده و سپس می‌تواند حرکات چشم‌ها را ردیابی کند و اگر فرد به جایی به جز مانیتور نگاه کرد، تشخیص تقلب می‌دهد. پلتفرم‌هایی مانند Udemy و edX از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی دوره‌های آموزشی استفاده می‌کنند.

10. افزایش تعامل و انگیزه در یادگیری

یکی دیگر از تأثیرات مثبت آینده هوش مصنوعی در آموزش، افزایش تعامل دانش‌آموزان با محتوای آموزشی است. سیستم‌های هوشمند می‌توانند به‌عنوان دستیاران مجازی در کنار دانش‌آموزان عمل کنند و به آن‌ها کمک کنند تا در فرآیند یادگیری خود مشارکت بیشتری داشته باشند. این دستیاران می‌توانند به سؤالات دانش‌آموزان پاسخ دهند، محتوای آموزشی را توضیح دهند و حتی تمرین‌های اضافی ارائه دهند. به این ترتیب، دانش‌آموزان با محتوای آموزشی تعامل بیشتری خواهند داشت و این تعامل منجر به افزایش انگیزه و علاقه به یادگیری می‌شود.

سیستم‌های هوش مصنوعی همچنین قادرند بازخوردهای فوری به دانش‌آموزان ارائه دهند، که این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا در طول فرآیند یادگیری خود به‌طور مداوم بهبود پیدا کنند. آینده هوش مصنوعی در آموزش می‌تواند فرآیند یادگیری را از حالت منفعل به یک فرآیند تعاملی و جذاب تبدیل کند، که در آن دانش‌آموزان به‌عنوان بازیگران اصلی در یادگیری خود عمل می‌کنند. اپلیکیشن‌هایی مانندDuolingo  با استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری زبان را سرگرم‌کننده و تعاملی کرده‌اند.

جمع‌بندی

هوش مصنوعی باعث تحول در آموزش شده و یادگیری را هوشمندتر، سریع‌تر و شخصی‌سازی‌شده‌تر کرده است. از چت‌بات‌های آموزشی گرفته تا واقعیت مجازی و ارزیابی خودکار، این فناوری می‌تواند تجربه یادگیری را برای دانش‌آموزان و معلمان موثرتر و جذاب‌تر کند.