
هفت روایت تکاندهنده از بازار شب عید ایرانیها
برترینها: روزشماری برای آغاز سال نو آغاز شده و کمتر از پنج روز به آغاز سال جدید باقی مانده است. شروع سال جدید برای مردم درحالی رخ میدهد که این روزها شاهد افزایش فشار اقتصادی بودهایم که نتیجه این موضوع نیز کوچک شدن سفرههای مردم است. درحال حاضر گرانی به جان تمام بازارها افتاده و توان خرید را از مردم عادی گرفته است. بازارها در رکود هستند و مسئولان نیز واکنشی به این موضوع ندارند که خود جای تعجب دارد. این روزها گرانیها باعث شده که مردم و فروشندگان زیان کنند که بهنوعی بازی دوسر باخت است. از طرفی مردم توان خرید ندارند و از سویی فروشندگانی که با امید به رونق بازار شب عید اجناس خود را خریداری کرده بودند اکنون با مشکل پرداخت پول اجناس و اجارههای مغازه روبهرو هستند.
شرایط کنونی نشان میدهد که مردم مجبور به کاهش هزینههای خود شدهاند و به نوعی قید خرید لباس نو، تهیه مواد خوراکی و غذایی برای مهمانی عید و سفرهای نوروزی را زدهاند، در اصل خرید کالاهای اساسی در اولویت قرار گرفته است. با وجود اینکه مردم ترجیح میدهند در سال نو خریدی نداشته باشند؛ اما همچنان در بازارها حضور دارند، تماشاچی بازارها هستند و بازارها را زنده نگه داشتهاند ولی به ندرت خریدی انجام میدهند. علت آن هم به تفاوت قیمتی امسال با سالهای گذشته باز میگردد؛ افزایش قیمتها باعث شده است که مردم تنها به خرید کالاهای ضروری بسنده کنند و حتی به دنبال کالاها با قیمت ارزان با کیفیت پایینتر باشند.
روزنامههای ایران و هممیهن در شمارههای امروز خود از وضعیت خرید مردم در آستانه سال جدید گزارش میدهند که در ادامه برشهایی از آنها را مرور خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
روایت یک قناد از خداحافظی مردم با شیرینی
عباس، صاحب یک قنادی در مرکز تهران میگوید: «تحریمها، گرانی دلار را در پی داشت و باعث شد مواد اولیه میانگین حدود ۲۰۰ درصد گران شود. روغن مصرفی ما ۸۰۰ هزار تومان بود و اکنون در بازار آزاد به ۳ میلیون تومان رسیده است و به سختی پیدا میشود. فروشندگان اصلی مواد اولیه میگویند که تحریمها و گرانی دلار باعث کاهش تولید روغن مصرفی قنادیها شده است. تعداد مشتریهای ما حدود ۶۰ درصد کاهش داشته؛ برای نمونه سال گذشته حداقل ۳۵ دیس زولبیا و بامیه بهفروش میرفت که امسال به حدود ۱۳ الی ۱۴ دیس رسیده است. بهطور کلی مردم توان خرید شیرینی ندارند.»
ناامیدی آجیلفروشان از فروش شب عید!
رضا، فروشنده آجیل و خشکبار در جنوب تهران میگوید: «تقریباً از زمانی که ترامپ تحریمها را افزایش داد دلار هم گرانتر شد و همین موضوع باعث شد عمدهفروشها نیز از ۱۰ تا ۱۰۰ درصد اجناس خود را گران کنند و ما هم مجبور شدیم که جنس گران بخریم و در مقابل جنس گران بفروشیم، البته از سود خود کمی گذشتیم تا مشتریها بتوانند کمی خشکبار خریداری کنند و به نوعی جلوی خانواده خود روسفید باشند. تعداد مشتریهای ما امسال حدود ۴۰ درصد کمتر شده و با توجه به شرایط به نظر نمیرسد که روزهای باقیمانده تا پایان سال نیز فروش خوبی داشته باشیم.»
پیامک حجاب بفرستید اما سیبزمینی ۸۴۹درصد تورم داشته است
نکته جالب توجه در این مقایسه، رشد قیمت سیبزمینی بوده که به بالای ۸۴۹ درصد رسیده است. محسن، میوهفروش در منطقه منیریه به میگوید: «از زمان حضور ترامپ تا به امروز قیمت میوه میانگین ۳۰ تا ۴۰ درصد گران شده است. البته برخی از اقلام تا ۲۰۰ درصد نیز گران شده است؛ همانند سیبزمینی که در چند ماه اخیر خیلی گران شد و همین موضوع باعث شده که تعداد مشتریهای ما نیز تا حدود ۳۰ درصد کمتر شوند. تا چند روز دیگر فروش میوه سال نو نیز آغاز میشود و این میوهها احتمالاً حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از امروز گرانتر خواهد بود. اعداد نشان میدهد در آستانه سال جدید، تعداد مشتریها نسبت به سال گذشته نصف خواهد شد. سالهای گذشته در ماه رمضان و اسفندماه مشتریها چندبرابر میشد؛ اما امسال تحریم و دلار همه چیز را گران کرده و مشتری کمتری داریم.»
مردم برای بچهها هم پول لباس ندارند
اکبر، فروشنده پوشاک کودک در بازار تهران نیز گفت: «با گران شدن دلار تولیدکننده اجناس خود را با ۳۰ الی ۴۰ درصد افزایش قیمت برای ما فاکتور کرد و ما هم ملزم به افزایش قیمت شدیم. از زمان افزایش قیمتها حدود ۱۵ الی ۳۰ درصد و به طور کلی نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد فروش ما کاهش یافته است.»
محمد، فروشنده لباس زنانه در شرق تهران نیز میگوید:«وضعیت پوشاک بسیار نگرانکننده است. اگر این روند ادامه پیدا کند، بسیاری از همصنفیهای ما مجبور به تعطیلی و اعلام ورشکستگی خواهند شد. مردم حتی برای خرید لباسهای ضروری نیز با مشکل مواجه هستند، چه برسد به لباسهای مجلسی که این موضوع میتواند تولیدکنندگان را با چالش مواجه سازد.»
تخفیف به سبزه رسید!
روایت خبرنگار روزنامه ایران از بازار تجریش: مادربزرگی که همراه نوهاش به بازار تجریش آمده با دست سبزه نارنج را به دستفروش نشان میدهد و میگوید «تخفیف بده تا دوتا بگیرم» اما فروشنده یک کلام است. کارت را میدهد تا پول سبزهها را حساب کند و میگوید: «تا باشد عید و جشن و شادی برای ایران و ایرانی باشد و به امید روزهای پر برکت و شاد برای ایران. هر سال هفته آخر را با یکی از نوههایم به بازار تجریش میآیم چون فکر میکنم اینجا حال و هوای سال نو حس میشود. هر سال پاساژ قائم یکی از زیباترین سفرههای هفت سین را دارد؛ ما و خیلی از مردم برای عکس گرفتن به اینجا میآییم.»
تلخی ناامیدی مادر از خرید یک مانتوی ساده
دیگر خبرنگار ایران از بازار هفتحوض این روایت را دارد: وارد یکی از پاساژهای مانتوفروشی میشوم، مدلهای امسال همانند سال گذشته است، تصور میکنم تمام این مدلها را در بازارهای دیگر در سال قبل دیده بودم، اما با این حال بازار همچنان برقرار است و مردم در میان پیادهروی خود و چرخیدن و دید زدن ویترین ها در بازار خریدی هم انجام میدهند. در این میان هستند افرادی که یکی پس از دیگری قیمتها را میپرسند، اما از خرید امتناع میکنند، انتظار ندارند آنچه که از قیمت تصور میکنند با آنچه که فروشنده میگوید، تفاوت فاحشی داشته باشد.
خانواده سه نفرهای وارد مغازه مانتوفروشی میشود، پدر کودک را در آغوش گرفته و مادر خانواده مانتوها و کت و شلوارهای زنانه را ورانداز میکند، دستش را روی جنس لباس میکشد و بعد از دیدن اتیکت قیمت از آن عبور میکند. در تردید خرید و ترس از قیمت یک جنس معمولی، مانده است اما از مغازه خارج میشود.
تنور بازار اداییها اما گرم است!
حسین، یکی از فروشندگان آجیل و خشکبار در بازار تهران به «هممیهن» گفت: «زمانی که اعلام شد ترامپ قرار است رئیسجمهور آمریکا شود به صورت موقت یک افزایش قیمت داشتیم که عدد ناچیزی بود؛ اما با حضور ترامپ در کاخ سفید و شروع تحریمها و در ادامه گران شدن قیمت دلار، تجار و فروشندگان اصلی قیمت اغلب خشکبار را حدود دو برابر افزایش دادند.
درست است شب عید آجیل و خشکبار گران شد اما در مقابل، مشتریها در مقایسه با سالهای گذشته چند برابر شدهاند که در نهایت این موضوع به نفع اداره مالیات و دارایی است؛ چراکه ما موظف هستیم مالیات بیشتری بپردازیم. برخی از مشتریها به دنبال آجیل لاکچری و جدید مثل گردوی آمریکایی، ماکادمیا و بادام برزیلی هستند و میانگین قیمت این خشکبار در مقایسه با خشکبار ایرانی بسیار گرانتر است.»