FATF همچنان در کما

گروه اقتصاد: گروه ویژه مالی یک سازمان بین‌دولتی است که در سال ۱۹۸۹ با ابتکار گروه هفت با نگرش به سیاست‌های توسعه برای مبارزه با پول‌شویی بنیاد شده است. این سازمان در سال ۲۰۰۱ به کارزار مبارزه با تأمین مالی تروریسم پیوست. در گذر زمان، فعالیت‌های این گروه گسترده‌تر شد و در نتیجه در سال ۲۰۱۲ مقابله با تأمین مالی فعالیت‌های اشاعه‌ای نیز به مأموریت این گروه افزوده شد و در همین سال واپسین ویرایش توصیه‌های خود را برای مقابله با جرایم مالی (تأمین مالی تروریسم، تأمین مالی فعالیت‌های اشاعه‌ای، پول‌شویی و غیره) منتشر کرد. 

ایران تا پیش از دولت محمود احمدی نژاد در فهرست سیاه گروه اقدام ویژه مالی نبود.دولت روحانی با بهره گیری از دیپلماسی و رایزنی توانست ایران را از فهرست سیاه در آورد. در این راستا دولت و مجلس دهم لایحه سی.اف.تی(مقابله با تأمین مالی تروریسم) و پالرمو (کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی) را تصویب کردند اما این لایحه با سد مجمع تشخیص مصلحت نظام روبرو شد و خسارت سنگینی به کشور وارد کرده است.

گفتنی است که بیش از 190 کشور جهان مقررات FATF را پذیرفته اند.تنها سه کشور ایران، میانمار و کره شمالی از پذیرفتن مقررات این سازمان بین المللی سر باز زده اند. هادی خانی، معاون وزیر اقتصاد و دارایی و رییس مرکز اطلاعات مالی سخنان مهمی درباره ضرورت پیوست به FATF بیان کرد که گزیده ای از آن در پی می آید:

عادی‌سازی روابط با کشورهای دنیا
هدف ما عادی‌سازی روابط با کشورهای دنیاست. ما با توصیه‌های کشورها طرف هستیم مثل اعضای شانگهای و بریکس که در قوانین و مقررات خود توصیه‌های FATF یا گروه ویژه اقدام مالی را پذیرفته و به آن عمل می‌کنند.

تحریم‌های آمریکا در یک‌سو و محدودیت‌هایی که در چارچوب توصیه‌های FATF علیه کشور ما تعریف‌شده از سوی دیگر مورد تأیید بیش از ۲۰۰ کشور قرار دارد که بر اساس قوانین و مقررات قانونی آن کشورها اجرا می‌شوند.

گشایش اقتصاد 
ممکن است، برخی بگویند در صورت خروج از فهرست سیاه FATF، تحریم‌های آمریکا اجازه نخواهند داد معاهده‌هایی منعقد شود؛ اما می‌شود بخش زیادی از محدودیت‌های FATF علیه ما که از سوی کشورهای دوست، تعریف کرده است، مدیریت و کنترل و زمینه را برای گشایش‌های بعدی فراهم کنیم. 

ضرورت عبور از دیوار FATF
تصور کنید با تدابیری که کشور اتخاذ می‌کند، می‌توانیم از فواید لغو تحریم‌ها بهره‌مند شویم؛ اما در این صورت با دیواری به نام FATF مواجه می‌شویم. آیا می‌توانیم این دیوار را با مذاکره برداشت. برای اصلاح چارچوب ما در برنامه اقدام حداقل به یکتا دو سال زمان نیاز است تا بتوانیم بگوییم از این دیوار عبور کرده‌ایم.

عادی سازی پرونده ایران
 باید درک کنیم وقتی می‌گوییم قصد داریم پرونده ما با FATF عادی‌سازی شود، از گام اول یعنی پذیرش، الحاق به پالرمو و خروج از اقدامات تقابلی شروع می‌کنیم. 

نپذیرفتن FATF مانع کار با کشورهای دوست
‌ این یکی از موانعی است که تکلیف پرونده ما در FATF را برای کشورهای همسایه تعیین می‌کند. بسیاری از کشورها، به‌ویژه کشورهای دوست ما، در شرایط عدم همراهی با تحریم‌ها حاضر به همکاری هستند، ولی نمی‌توانند در موضع FATF عمل کنند. توصیه‌های FATF جهان‌شمول بوده و مورد تائید قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد قرارگرفته است. علاوه بر این کشورها توصیه‌های FATF را تصویب و آن را قانون کرده‌اند. نپذیرفتن FATF ایران را کشور پرخطر می کند.

سه کشور در فهرست سیاه 
وقتی  در فهرست کشورهای پرخطر هستیم، یعنی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی ازنظر تمام کشورهایی که توصیه‌های FATF را در چارچوب قوانین خود اجرا می‌کنند، پرخطر محسوب می‌شوند. متأسفانه ما که اکنون در فهرست سیاه هستیم، داریم می‌بینیم تبدیل به سیبل خیلی از کشورها، حتی کشورهای دوست شده‌ایم. ما این کار را با ایرانی‌ها کردیم چون در فهرست سیاه هستید. میانمار، ایران و کره شمالی وارد فاز سخت‌ترین اقدامات تقابلی شده که ازجمله آن‌ها می‌توان به حذف و بستن کل بانک‌های کره شمالی در تمام کشورها، مسدود کردن تمام کارگزاری‌های کره شمالی در تمام کشورها و ممنوعیت همکاری تمام کارگزاری‌ها با اتباع کره شمالی اشاره کرد. در واقع ما می‌توانیم انتظار شرایط بدتر از این را هم در صورت تداوم شرایط داشته باشیم.