سال ۲۰۲۵؛ سال بحران ایران برای ترامپ
گروه بین الملل: با نزدیک شدن به زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، گمانهزنیها در خصوص رویکرد احتمالی او در قبال ایران به ویژه در ماههای نخست ریاست جمهوریاش افزایش یافته است.
بسیاری مایلند بدانند که او به سمت مذاکره با ایران خواهد رفت یا با احیای راهبرد فشار حداکثری احتمال حمله نظامی به تهران افزایش خواهد یافت؟ برخی هم معتقدند که ممکن است ترکیبی از این اقدامات با یکدیگر صورت گیرند.
نشریه اکسیوس در گزارشی به قلم باراک راوید، خبرنگار اسرائيلی که روابط گستردهای با مقامهای امنیتی اسرائيل و موساد دارد به این موضوع پرداخته و مینویسد: با توجه به پیشرفتهای ایران در برنامه هستهای حالا جمهوری اسلامی به یک دولت در آستانه هستهای شدن تبدیل شده است و همین مسئله باعث شده تا دیپلماتهای آمریکایی و اروپایی بر این باور باشند که ترامپ در سال ۲۰۲۵ خیلی زود با «بحران ایران» رو به رو خواهد شد.
این خبرنگار اسرائيلی همچنین نوشته که ترامپ و مشاورانش در حال برنامهریزی برای بازگشت سریع به راهبرد «فشار حداکثری» هستند که بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ علیه ایران به اجرا در آمد. در عین حال اکسیوس به نقل از چند مشاور ترامپ نوشته که برنامه هستهای ایران اکنون به حدی پیشرفته که ممکن است استراتژی فشار حداکثری دیگر مؤثر نباشد. این موضوع باعث میشود که گزینه نظامی به یک احتمال واقعی تبدیل شود. هرچند این احتمال هم مطرح شده که ممکن است ترامپ پیش از در نظر گرفتن حمله به ایران برای توافق با تهران تلاش کند.
راوید در ادامه به ملاقات رون درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائيل با ترامپ در ماه نوامبر اشاره کرده و به نقل از دو منبعی که پس از آن ملاقات با درمر صحبت کردهاند نوشته که پس از پایان آن دیدار این مقام اسرائيلی به این نتیجه رسیده که احتمال بالایی وجود دارد که ترامپ یا از حمله نظامی اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران حمایت کند یا حتی دستور دخالت مستقیم آمریکا را صادر کند.
برخی از نزدیک دونالد ترامپ انتظار دارند که او پیش از در نظر گرفتن حمله به ایران به دنبال یک توافق با تهران حرکت کند.
در عین حال این خبرنگار اسرائيلی مدعی شده که برخی از مشاوران بایدن به طور خصوصی در هفتههای اخیر استدلال کردهاند که پیش از آغاز ریاست جمهوری ترامپ باید به تأسیسات هستهای ایران حمله شود.اکسیوس البته در ادامه نوشته در شرایطی که بایدن به آخرین دو هفته دوران ریاست جمهوریاش نزدیک میشود دیگر هیچ گفتوگوی فعالی در مورد بمباران ایران وجود ندارد.
اکسیوس در عین حال نوشته که برخی از نزدیکان دونالد ترامپ انتظار دارند که او پیش از در نظر گرفتن حمله به ایران به دنبال یک توافق با تهران حرکت کند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران هفته گذشته گفت که ایران آماده است تا مذاکرات با ایالات متحده و دیگر قدرتهای جهانی را برای رسیدن به توافق هستهای جدید از سر گیرد. هر دو طرف باید سالها دشمنی را برای رسیدن به یک توافق برطرف کنند.
عباس عراقچی همچنین گفت: «۲۰۲۵ سال مهمی در خصوص مسئله هستهای ایران خواهد بود.» با وجود تمام بحرانها در دستور کار جهانی، یک دیپلمات ارشد که در نشست مجازی کشورهای گروه هفت دو هفته پیش شرکت کرده بود به آکسیوس گفته که این نشست با این نتیجهگیری پایان یافت که ایران اصلیترین مسئلهای خواهد بود که در سال ۲۰۲۵ باید با آن مواجه شویم.
اکسیوس در ادامه به نقل از این دیپلمات که نام و ملیت او ذکر نشده مینویسد: «همه توافق کردند که باید کاری انجام دهیم یا با بحران بزرگی روبهرو خواهیم شد.»
این اشاره در واقع به دلیل فرارسیدن بندهای غروب برجام و همچنین امکان فعالسازی مکانیسم ماشه است که در ماه اکتبر سال جاری میلادی منقضی خواهد شد.
اکسیوس در ادامه این مقاله به نقل از دیپلماتهای اروپایی نقل کرده که اروپا به شکل واضحی معتقد است که برجام سال ۲۰۱۵ دیگر اعتباری ندارد و یک توافق جدید باید وضعیت کنونی برنامه هستهای ایران را در نظر بگیرد. آنها همچنین هشدار دادند که در صورت عدم رسیدن به توافق تا تابستان، اروپا به سمت فعال کردن مکانیسم ماشه خواهد رفت که باعث میشود تحریمهای لغو شده ایران بازفعال شوند.
در عین حال ایران تلاش دارد که به طرفهای غربی نشان دهد آمادگی گفتگو و مذاکره را دارد. در هفتههای اخیر یک دور مذاکره در سکوت خبری در ژنو میان دیپلماتهای ایرانی و نمایندگان اروپایی برگزار شد که نتیجه چندانی به همراه نداشت. در همین حال قرار است ملاقات دیگری بین تروئيکای اروپایی و ایران در روز ۱۳ ژانویه برگزار شود.
اکسیوس در پایان این گزارش خود را با این جمله به پایان میرساند که دونالد ترامپ نسبت به سال ۲۰۱۷ گزینههای کمتری برای محدود کردن یا نابودی برنامه هستهای ایران در پیش دارد و در عین حال زمان کمتری هم برای تصمیمگیری در اختیار خواهد داشت.