روزنامه ایران از سونامی پزشک‌انگاری در فضای مجازی و نسخه‌های عجیب و غریب آن خبر داده است.

این روزنامه درباره این پدیده اجتماعی نوشته است:

* کافی است نیم ساعت در اینستاگرام بچرخی و انگشتانت را روی صفحه‌ موبایل سُر بدهی تا با صدها پزشک‌نما از متخصص پوست و مو گرفته تا فوق تخصص تغذیه آشنا شوی که برای هر مشکل و بیماری نسخه معجزه‌آسایی دارند؛ «آخر هفته به میهمانی مهمی دعوتی، این پُست برای خودته، کافیه 5 شب این معجون را نوش‌جان کنی تا همه میهمان‌ها راز سایز کم کردنت را بپرسن»، « با شروع پاییز مدرسه‌ها به کانون انتقال ویروس تبدیل شده، روزی 2 مرتبه از این دمنوش به بچه‌ات بده یا از این قطره دو بار در بینی بچه بچکان تا از همه مریضی‌های این فصل در امان باشه»، «با 50 هزار تومان نواحی تیره قوزک پا و آرنج‌ات را مثل برف سفید کن، فقط باید این دو تا پمادی که توی کپشن برات نوشتم را از داروخانه تهیه کنی و هر شب قبل از خواب روی پوست تمیز بذاری و بعد از یک ربع آبکشی کنی، بعد از دو هفته از نتیجه‌اش شگفت‌زده می‌شی.».

* هزاران نمونه دیگر از این تجویزهای مجازی، اینستاگرام را قُرق کرده و افراد پُرشماری هستند که از این داروخانه به آن عطاری می‌روند و بدون نسخه پزشک و تأییدیه علمی، سراغ اقلامی را می‌گیرند که یک پزشک‌نمای اینستاگرامی بدون توجه به هرگونه عواقب و عوارضی آنها را تجویز کرده است. اما این دیوار کج بعد از اپیدمی کرونا بنا شد. هنوز تجویزهای عجیب و غریب آن دوران از یاد نرفته است. شیادهایی که سعی داشتند به اسم طب ایرانی هر چیزی را به خورد مردم بدهند و با هدف سودجویی‌های کلان چه بازی‌ها که با جان مردم نکردند.

* خوشبختانه از روزهای تلخ کرونایی گذر کرده‌ایم، اما متأسفانه این روزها با پزشک‌نماهای مجازی سر و کار داریم که بیشتر به زامبی‌های رسانه‌ای می‌مانند و ظاهراً آمده‌اند به قیمت از دست رفتن سلامتی افراد، فالوئر جذب کنند. دردناک‌تر اینجاست که در این بازار مکاره، حتی اگر گروهی دغدغه‌مند در جبهه مقابل فعالیت کنند و داعیه حفظ سلامت افراد را داشته باشند، به واسطه این زامبی‌های اینستاگرامی، صدایشان کمتر به جایی می‌رسد. «روزبه بخیت» یکی از همین افراد است، پزشک عمومی که از دوران کرونا فعالیت او هم در فضای مجازی گسترش پیدا کرد. در مورد فعالیت متفاوت او می‌پرسم و پاسخ می‌دهد: «با جولان کرونا یک عده فرصت‌طلب هم تاختند و با تجویزها و اطلاعات غلط نگرانی جامعه پزشکی را صدچندان کردند.

* واقعیت این است که این افراد به محض مطرح شدن یک داده جدید در سطح دنیا، ارشمیدس‌وار آن را طرح می‌کنند. به این معنا که پیش از مطمئن شدن در مورد یک خبر یا بررسی تمام جزئیات آن، یک بخش مخاطب‌پسند آن را در بوق و کرنا می‌کنند. نمونه بارز همان کسانی هستند که در بحبوحه کرونا سعی داشتند با متوسل شدن به هر ترفندی، افراد را از تزریق واکسن کرونا برحذر دارند و نسخه‌های خودشان را به خورد آنها بدهند.»

* روزبه در فضای مجازی دست بیشتر این پزشک‌نماها را رو کرده و همچنان هم با قدرت به کار خود ادامه می‌دهد. او با تولید محتواهای سؤال‌برانگیز و با هدف شفاف‌سازی، تاکنون عملکرد بسیاری از بلاگرها و شرکت‌های پخش دارو را که به شکل هرمی عمل می‌کنند، زیر سؤال برده است. برای نمونه بانوی بلاگری که در ابتدا مدعی درمان سرطان و بعدها درمان کرونا بود و حالا داعیه درمان اچ.پی.وی و اچ.آی.وی را دارد، دیگر به شکل سابق بی‌پروا تولید محتوا نمی‌کند. او در مورد این فعالیت‌های غیرانسانی در فضای مجازی می‌گوید: حتی آن دسته از بلاگرهایی که ادعای انسان‌دوستی دارند و با افتخار می‌گویند محتواهایشان خالی از منفعت شخصی است، پشت پرده از تبلیغ این محصولات درآمد کسب می‌کنند، ضمن اینکه بر تعداد دنبال‌کنندگانشان نیز می‌افزایند.

* در حقیقت طیف گسترده‌ای از بلاگرهای اینستاگرامی به زیرمجموعه‌ این شرکت‌های پخش و توزیع دارو بدل شده‌اند و با تصاویر و لوکیشن‌های متفاوت، اما محتوای تکراری فقط محصول این شرکت‌ها را تبلیغ می‌کنند. اغلب این پزشک‌نماها با این توجیه که جامعه پزشکی می‌خواهد همه ما مریض باشیم، سعی دارند افراد را از مراجعه به پزشک متخصص منصرف کنند و در مقابل پشت نقاب خیرخواهی، از جیب مخاطبان خود سود ببرند. ضعف سواد رسانه‎ای، عملکرد ضعیف مسئولان وزارت بهداشت و درمان، نابسامانی فضای مجازی و نبود قوانین سفت و محکم سبب شد این روزها با تمرکز و البته آرامش بیشتری تولید محتوا کنم، اما همچنان پرقدرت در مسیر آگاهی‌رسانی قدم بر می‌دارم و معتقدم به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل. از سوی دیگر هم امید دارم یک روز نظام سلامت کشور به قدری موفق شود که پزشک وقت کافی برای بیمار داشته باشد تا بیمار متحمل هزینه گزاف درمان نشود و به پزشک متخصص و حاذق اعتماد کامل کند، البته یک نهاد نظارتی هم جلوی فعالیت‌های غیرانسانی پزشک‌نماها را بگیرد و حقیقت را به زبان ساده برای مردم بازگو کند.

* پزشک‌نماها در تمام دنیا فعالیت دارند و آسیب‌های ناشی از این فعالیت سودجویانه و شایعات بی‌اساس و گاهی مرگبار آنها در جامعه و بویژه در فضای مجازی بسیار متنوع است. دکتر فرشید رضایی سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت یکی از مهم‌ترین آسیب‌های این نوع فعالیت‌های اینستاگرامی را تشخیص و درمان نادرست عنوان می‌کند و ادامه می‎دهد: « تأخیر در فرایند تشخیص یکی دیگر از خطرناک‌ترین پیامدهای فعالیت پزشک‌نماها در لباس فروشنده دارو یا یک بلاگر خیرخواه  است، به طوری که  مخاطب زودباور با امید واهی اثربخشی سریع یک داروی گیاهی یا یک ترکیب رژیم غذایی، ماه‌ها زمان طلایی برای تشخیص زودهنگام بیماری‌اش را از دست می‌دهد.

* از سوی دیگر گاهی بیماران با تصور خطرناک بودن طب مدرن، تن به باتلاق درمان‌های خانگی و فریبنده می‌دهند و با لیموترش و دمنوش فرصت طلایی تشخیص و درمان بیماری‌های جدی مثل سرطان‌ها را از دست می‌دهند، به طوری که اگر با اقدامات ساده‌تر و مراجعه به پزشک متخصص امکان توقف یا از بین رفتن نوعی از سرطان وجود داشته باشد، به دلیل از دست رفتن زمان و پیشرفت، بیماری به مرحله شیمی‌درمانی می‌رسد.»