فرصتی برای بازگشت

با روی کار آمدن دولت جدید امیدها به بازگشت دانشگاه به شرایط عادی و حاکم شدن آزادی‌‏های مدنی نسبی و فضای گفت‏‌وگو بدون ترس از عواقب امنیتی بیشتر شد. حالا در روزهای آغازین سال تحصیلی جدید برخی رویه‏‌ها در دانشگاه‌‏ها تغییر کرده است، اما برخی از سخت‏گیری‏‌ها همچنان پابرجاست. دانشجویانِ مطالبه‏‌گر خواهان از بین رفتن تمامی اقدامات غیرعادلانه و تحقیرآمیزی هستند که حداقل در مدت سه سال گذشته از سوی دانشگاه‌‏ها بر آنها تحمیل شده است.

دانشگاه‌های ایران در پاییز سال ۱۴۰۱ یکی از رادیکال‌ترین فضاهای اعتراضی را تجربه کردند؛ ابتدا بازداشت، سختگیری‌های بیش از حد حراستی و امنیتی و در ادامه تعلیق و اخراج استاد و دانشجو، بخش مهمی از تاریخِ اعتراضات دانشجویی سال ۱۴۰۱ در ایران را شکل می‌دهد.

دانشگاه‌های ایران در پاییز سال ۱۴۰۱ یکی از رادیکال‌ترین فضاهای اعتراضی را تجربه کردند؛ ابتدا بازداشت، سختگیری‌های بیش از حد حراستی و امنیتی و در ادامه تعلیق و اخراج استاد و دانشجو، بخش مهمی از تاریخِ اعتراضات دانشجویی سال ۱۴۰۱ در ایران را شکل می‌دهد.

نیروهای امنیتی یکبار دیگر به دانشگاه وارد شدند تا خاطرات تیرماه سال ۷۸ را زنده کنند؛ هرچند که دانشگاه زیر بار این موضوع نرفت اما گفته دانشجویان همان است که نیروهای امنیتی وارد دانشگاه‌ها شدند. در آن شرایط مسئولان برخی دانشگاه‌ها نیز به جای آنکه کنار دانشجویان بایستند، شنونده صدای آنها باشند و پاسخی به مطالبات آنها بدهند، در همکاری با نهادهای خارج از دانشگاه فضا را برای دانشجوها امنیتی‌تر کردند.

فضای امنیتی ایجادشده در دانشگاه‌ها با اعمال شیوه‌نامه‌های جدید سخت‌تر نیز شد. با روی کار آمدن دولت جدید وعده‌هایی از سوی رئیس‌جمهور داده شد و امیدها به بازگشت دانشگاه به شرایط عادی و حاکم شدن آزادی‌های مدنی نسبی و فضای گفت‌وگو بدون ترس از عواقب امنیتی بیشتر شد. مسعود پزشکیان در روز تودیع و معارفه وزیر علوم جدید اعلام کرد که «دستور داده در احکام همه اساتیدی که دانشگاه به هر طریقی با آنها لغو قرارداد یا اخراج کرده، بازنگری کنند و دانشجویان را برگردانند. او اعلام کرد که اعتراض را حق دانشجو می‌داند و باید جوابش داده شود، اگر حرف دانشجو حق بود باید اطاعت شود و اگر نه هدایت شود».

حالا در روزهای آغازین سال تحصیلی جدید برخی رویه‌ها در دانشگاه‌ها تغییر کرده است، اما برخی از سخت‌گیری‌ها همچنان پابرجاست و دانشجویانِ مطالبه‌گر خواهان از بین رفتن تمامی اقدامات غیرعادلانه و تحقیرآمیزی هستند که حداقل در مدت سه سال گذشته از سوی دانشگاه‌ها بر آنها تحمیل شده است.

در همین رابطه روزنامه هم‌میهن گفت‌وگویی با برخی از نمایندگان تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های شریف، تهران و قم داشته است که در ادامه اظهارات آنها در مورد فضای دانشگاه از سال ۱۴۰۱ و  درخواست‌هایی که برای بهبود و شادابی فضای دانشگاه دارند را می‌خوانید.