رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان از اعمال سومین مرحله به‌روز رسانی اطلاعات اقتصادی خانوارها در مهرماه خبر داد و گفت: پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان با دریافت و پایش داده‌های اقتصادی جدید خانوارها از سوی دستگاه‌های مختلف، براساس شاخص‌ها و متغیرهای اقتصادی و رفاهی میزان وسع خانوارها را دریافت و به‌روزرسانی می‌کند.

علیرضا محمدی با اشاره به بند "د" تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ که براساس آن، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است ضمن به روزرسانی داده‌ها، دو بار در سال با اتکا به داده‌های متقن و ثبتی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان و واقعیت­‌های اقتصادی کشور، درآمد سرانه خانوارها و قدرت خرید مردم، نسبت به شناسایی گروه‌های مشمول حمایت و مشمولان ماده ۱۳ قانون حّمایت از خانواده و جوانی جمعیت و برقراری حمایت­‌های یارانه‌­ای آنها و اعلام حذف گروه‌های پردرآمد از حمایت‌های یارانه‌ای اقدام کند، اظهار کرد: در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ نیز به به‌روزرسانی داده‌های خانوارها اشاره و تاکید شده است.

وی با بیان اینکه آخرین به روزرسانی داده‌های اقتصادی خانوارها در دی‌ماه سال ۱۴۰۲ اتفاق افتاده است، گفت: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، قرار بر این بوده که شهریورماه سال ۱۴۰۳ نیز مرحله بعدی ثبت و اعمال به روزرسانی اقتصادی خانوارها اتفاق بیفتد، از همین رو پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان اقدام به دریافت و پایش داده‌های اقتصادی جدید خانوارها از سوی دستگاه‌های مختلف کرده تا براساس شاخص‌ها و متغیرهای اقتصادی و رفاهی میزان وسع خانوارها را بادریافت داده ها نسبت به بروزرسانی و اعمال دهک جدید اقدام کند.

محمدی در این میان نیز از عدم ارسال داده‌ خانوارها از سوی برخی دستگاه‌ها از جمله بانک مرکزی خبر داد و گفت: بانک مرکزی یکی از دستگاه‌های مهم داده‌ای محسوب می‌شود اما تاکنون اطلاعات بانکی به این پایگاه برای این مرحله نرسیده است.

رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان در همین راستا از اعمال سومین مرحله به روزرسانی اطلاعات اقتصادی خانوارها در اواخر شهریور یا مهرماه خبر داد و یادآور شد: طبق آئین‌نامه اجرایی بندالف، جز ۶، تبصره ۸ قانون برنامه و بودجه سال ۱۴۰۳، در سال جاری وسع‌سنجی، رتبه‌بندی و دهک‌بندی خانوارها، براساس شاخص‌های دریافتی از سوی دستگاه‌ها امسال برعهده وزارت تعاون و تصمیم‌گیری برای حذف یا اضافه افراد مشمول با سازمان هدفمندی یارانه‌هاست که البته به دلیل تغییرات در دولت، نهایی شدن آیین نامه مذکور به تعویق افتاد و قرار است در هفته آتی پس از نهایی شدن و به محض ابلاغ، نسبت به اعمال دهک‌های جدید اقدام شود.

معیار دهک بندی چیست 

مردادماه سال قبل  معاون رفاه و اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به این پرسش برخی مخاطبان مبین بر اینکه‌ با داشتن دو خودرو در یک خانواده و بدون داشتن خانه، یارانه آنها قطع شده است، درحالی که برخی افراد چندین خانه و یا مغازه دارند، اما همچنان یارانه می‌گیرند، گفت: این حرف‌ها قابل قبول نیست. مگر می‌شود کسی چندین مغازه داشته باشد، اما تراکنش بانکی وی ثبت نشده باشد؛ ما معیارهای زیادی برای شناسایی وسع اقتصادی خانوار داریم که یکی از آنها تراکنش‌های بانکی است، شاخص‌های دیگری هم وجود دارد، همچون حساب‌های بانکی، سود بانکی، مانده در گردش حساب‌های بانکی، ساختار خانوار، بعد خانوار، تعداد وسیله نقلیه، قیمت وسیله نقلیه، تعداد حقوق‌بگیران یک خانوار، دارایی‌های بورسی خانوار، داشتن ملک و  خانه و تعداد سفرهای خارجی (به جز سفر به عتبات) همه این موارد ملاک تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد و هرکدام از این اطلاعات به تنهایی محاسبه نمی‌شود.

عسگریان اظهار داشت:‌ تنها تراکنش مالی بالا در یک زمان خاصی مدنظر نیست، بلکه معدل معیارهای گفته شده در یک خانوار مدنظر تحلیل و مبنای قضاوت ما قرار می‌گیرد.

سه دهک اول درآمدی چیست و چه کسانی را شامل می‌شود؟

 به طور مشخص، تعریف سه دهک اول درآمدی چیست و چه کسانی را شامل می‌شود؟

 در سال‌های گذشته، دهک‌بندی با توجه به میزان درآمد خانوار انجام می‌شد، اما پس از آن تصمیم بر این گرفته شد که غربالگری دهک‌ها بر اساس «آزمون وسع» صورت گیرد.

در این باره در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان توضیحاتی ارائه شده است. غربالگری در آزمون وسع بر اساس مولفه‌هایی مانند تعداد اعضای خانوار، جنسیت سرپرست خانوار، تعداد خودرو، مجموع ارزش خودرو، تعداد ملک اظهاری، تعداد سفر‌های خارجی، گردش حساب، شغل افراد و ... انجام می‌شود. همچنین، مواردی مثل معلولیت و بیماری‌های خاص هم در این غربالگری مد نظر قرار می‌گیرند.

پیشتر، اطلاعاتی هم در مرکز آمار ایران درج شده بود که نشان می‌داد کدام خانواده با چه میزان درآمد به چه دهکی تعلق دارد. اگر هزینه کل یک خانوار به طور متوسط ۳.۳ نفره، حدود ۷۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در ماه باشد، این یعنی در دهک اول قرار می‌گیرند و جزو ۱۰ درصد فقیرترین خانوار‌های کشور هستند. در ضمن، اگر هزینه خانوار حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان باشد در دهک دوم و اگر هزینه دو میلیون تومان باشد، در دهک سوم قرار می‌گیرند.

چطور بفهمیم در چه دهکی قرار داریم؟

چطور بفهمم دهک چندم هستم؟ این سوالی است که هر شهروند ایرانی شاید بارها از خود پرسیده باشد؟ چند سال است که بخشی از یارانه هایی که به سوخت، برخی مواد خوراکی، آب، برق و سایر اقلام از این دست اختصاص می یافت، در قالب طرح هدفمندسازی یارانه ها، به طور مستقیم و نقدی به حساب سرپرست خانوار ها واریز می شود. پس از آن دهک بندی جامعه برای پرداخت یارانه در دستور کار قرار گرفت. به این صورت که سه دهک پردرآمد جامعه از دریافت یارانه کنار گذاشته شدند و هفت دهک باقی‌مانده یعنی اقشار کم‌درآمد مشمول دریافت یارانه هستند. در پی این تصمیمات، سوال مهمی که برای اغلب خانواده ها به وجود آمد این بود که چطور بفهمیم دهک چندم هستیم؟ در ادامه این مطلب روش فهمیدم دهک خانوارها توضیح داده می شود.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده است هموطنان می‌توانند برای اطلاع از دهک‌بندی خود از دو کانال اقدام کنند؛ راه نخست، شماره گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ است که بعد از تماس، با وارد کردند کد ملی سرپرست خانوار و همچنین وارد کردن یک شماره تلفن همراه که به نام سرپرست است، دهکی که در آن قرار دارند اعلام می‌شود.

راه دیگر مراجعه به سامانه hemayat.mcls.gov.ir است که وضعیت دهک‌بندی را مشخص و اعلام می‌کند.

استعلام دهک بندی یارانه

مرحله اول:ابتدا به سایت “سامانه مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانه ها به نشانی hemayat.mcls.gov.ir مراجعه فرمائید و در بالای صفحه بر روی دکمه ورود/ثبت نام کلیک کنید.

مرحله دوم:سپس به صفحه ای همانند تصویر زیر هدایت می شوید که می بایست اطلاعات خواسته شده اعم از:

– شماره ملی سرپرست خانوار

– شماره حساب واریز یارانه

– مشخص کردن تعداد خانوار

– شماره ملی یکی از اعضای خانوار تحت پوشش

– تصویر امنیتی

را وارد و در انتها بر روی دکمه ورود کلیک کنید.

مرحله سوم:در این قسمت وضعیت یارانه شما مشخص می شود که شامل دریافت یارانه نقدی هست یا خیر (مشمول/غیرمشمول)، در تصویر زیر برای یکی از اعضای خانور نمایش داده شده که مشمول دریافت یارانه می باشد.

در پایان هم بر روی نمایش شناسنامه اقتصادی خانوار جهت مشاهده دهک بندی یارانه خود کلیک کنید.

مرحله چهارم:

و بالاخره در پایان نتیجه بررسی دهک بندی یارانه شما توسط دولت که با بررسی اطلاعات دارایی و مالی خانوار شماست، نمایش داده می شود.