محک پایبندی بهارستان به «وحدت ملی»

مینا محمدزاده

رئیس‌جمهور امروز - شنبه- برای دفاع از کابینه پیشنهادی خود به مجلس می‌رود. مسعود پزشکیان، برای این منظور 2 ساعت و 30 دقیقه فرصت دارد و پس از آن ۵ مخالف و ۵ موافق کابینه پیشنهادی در صحن مجلس سخنرانی خواهند کرد. در پی آن نیز رسیدگی به برنامه‌ها و صلاحیت وزرای پیشنهادی به ترتیب حروف الفبا آغاز می‌شود.

یکشنبه 21 مرداد، اعلام فهرست 19 وزیر پیشنهادی دولت چهاردهم برای اخذ رای اعتماد به مجلس؛  موجی از واکنش‌ها را از سوی طیف‌های مختلف سیاسی به ترکیب کابینه پزشکیان برانگیخت. 

در کابینه پیشنهادی پزشکیان دو وزیر دولت ابراهیم رئیسی برای ابقا به مجلس پیشنهاد شدند که یکی از آنها اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات و دیگری امین حسین رحیمی، وزیر دادگستری است. عباس علی‌آبادی، وزیر صمت در دولت سیزدهم نیز در دولت جدید به عنوان وزیر نیرو معرفی شده است.

 احمد دنیامالی، وزیر پیشنهادی مسعود پزشکیان برای حضور در کابینه دولت چهاردهم برای وزارت ورزش و جوانان با دنیایی از اتهامات در این جایگاه قرار گرفته است. پزشکیان برای تصدی وزارت کشور هم سرتیپ اسکندر مؤمنی از فرماندهان سپاه در دوران جنگ ایران و عراق را پیشنهاد داده که در سال‌های اخیر در فرماندهی پلیس مشغول به کار بوده است.

آن چه که در نگاه نخست به فهرست پیشنهادی پزشکیان بیش از هر چیز خودنمایی می‌کند، این است که با وجود این که او نامزد اختصاصی اصلاح‌طلبان بود ولی بجز احمد میدری (وزیر پیشنهادی رفاه) و محمدرضا ظفرقندی (وزیر پیشنهادی بهداشت) نام اصلاح‌طلب شناسنامه‌داری در آن به چشم نمی‌خورد.

رئیس‌جمهور که در طول هفته‌های اخیر بارها تاکید کرده که به دنبال تشکیل «دولت وحدت ملی» است؛ در اولین واکنش به انتقادات گسترده درمورد وزرای پیشنهادی، در پیامی نوشت: «در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم.»

پزشکیان در دیدار با اعضای کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس نیز  مجددا از لیست ارائه شده خود دفاع و تصریح کرد: «فهرست وزرای پیشنهادی بر مبنای راهبرد تقویت هم‌افزایی میان دولت و مجلس تهیه شده» است.

پزشکیان فراجناحی عمل کرد؛ 

نمایندگان مجلس نیز اینگونه عمل کنند 

معاون پارلمانی رئیس‌جمهور گفت: همانگونه که پزشکیان فراجناحی و غیرسیاسی عمل کرده‌اند از نمایندگان مجلس نیز انتظار داریم که اینگونه عمل کنند تا با رای اعتماد به همه کابینه بتوانیم با همدلی و همگرایی، همه توان و ظرفیت‌های خود را برای خدمت بیشتر به مردم قرار دهیم

شهرام دبیری در دومین نشست شورای معاونان و مدیران کل امور مجلس وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی، با قدردانی از تلاش‌ها و فعالیت‌های سازنده و مستمر معاونان و مدیران امور مجلس دستگاه‌های اجرایی در فرایند رای اعتماد به وزیران پیشنهادی پزشکیان که از روز یکشنبه گذشته در کمیسیون‌های تخصصی  مجلس شورای اسلامی شروع شده است، گفت: دولت چهاردهم به دنبال رابطه و همکاری برادرانه، صمیمی و ایجاد ارتباط قوی و پایدار با مجلس شورای اسلامی است و معتقدیم هر چقدر این ارتباط قوی‌تر، صمیمانه‌تر و مبتنی بر احترام و درک متقابل باشد، نتایج بزرگی  برای مردم و کشور به همراه خواهد داشت.

وی روند روند رو به  بهبود و سیر صعودی اقبال نمایندگان به وزرای پیشنهادی رئیس جمهور در ۳ روز گذشته را نتیجه اهتمام دو قوه در وفاق و همدلی در مسیر غلبه بر مشکلات و پیشرفت و تعالی روزافزون کشور دانست و گفت: پزشکیان در دولت خود به افزایش سطح تعامل و همگرایی با مجلس تاکید دارد.

احتمالا دو وزیر پیشنهادی رای نمی‌آورند

این روزها بر ضرورت مساعی مجلس در جهت حرکت همسو با رئیس‌جمهور درراستای تشکیل کابینه فراجناحی و تحقق وحدت ملی از سوی معاونین، همراهان و موافقان کابینه پیشنهادی  رئیس‌جمهور، تأکید بسیار می‌شود. آخرین گمانه‌زنی‌ها درباره رای اعتماد به وزرای پیشنهادی را یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح کرد و گفت: طبق زمزمه‌هایی که ما در حاشیه جلسه معرفی وزرا شنیدیم احتمال دارد حداقل ۲ وزارتخانه رأی نیاورند، اما تاکید ما این بود که وزرا با آمادگی کامل در کمیسیون‌ها حضور پیدا کنند.

به گزارش ایلنا، هادی محمدپور، با اشاره به این‌که رئیس‌جمهور می‌توانست وزرای قوی‌تری هم پیشنهاد دهد، افزود: یعنی این انتظار هم از آقای پزشکیان وجود داشت که باتوجه به شرایط فعلی چنین افرادی معرفی شوند. جلسه رأی اعتماد نمایندگان هم بستگی به تعامل، طرح و برنامه‌هایی که وزرا در کمیسیون‌ها مطرح کردند، دارد. ابتکار عمل این دوره این است که کلیه وزرا باید به همه کمیسیون‌ها می‌رفتند و طرح و برنامه‌های خودشان را ارائه می‌کردند که این اتفاق هم افتاد.

بیشتر وزرا مشکلی برای 

کسب رای اعتماد ندارند

در همین راستا، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز ضمن بیان گزارشی از روند بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌های مجلس، گفت: فضای مجلس به گونه‌ای است که بیشتر وزرا مشکلی برای کسب رای اعتماد ندارند.

اسماعیل کوثری در گفت‌وگو با ایرنا، افزود: کمیسیون‌ها هر یک از وزرای تخصصی را دو بار و وزرای غیرتخصصی را یک بار فراخواندند، در این جلسات ابتدا وزیر پیشنهادی برنامه‌های خود را ارائه می‌داد و پس از آن به سوالات نمایندگان پاسخ دادند.

    این روزها بر ضرورت مساعی مجلس در جهت حرکت همسو با رئیس‌جمهور درراستای تشکیل کابینه فراجناحی و تحقق وحدت ملی از سوی معاونین، همراهان و موافقان کابینه پیشنهادی  رئیس‌جمهور، تأکید بسیار می‌شود؛ باید دید بهارستان در محک پایبندی به «وحدت ملی» چگونه ظاهر می‌شود

عضو کمیسیون امنیت ملی با بیان اینکه ۴ وزیر اطلاعات، امور خارجه، دفاع و کشور به طور تخصصی به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارجاع شدند، اظهار داشت: هر ۴ وزیر مذکور در کمیسیون رای آوردند و نظر کمیسیون نسبت به آنها مثبت بود.وی با توجه به فضای حاکم بر مجلس پیش‌بینی کرد که اکثر قریب به اتفاق وزرای پیشنهادی مشکلی برای کسب رای اعتماد نمایندگان مجلس نداشته باشند.

کوثری میزان سنخیت تخصص وزرای پیشنهادی با جایگاه مربوطه را خوب ارزیابی کرد و در پاسخ به سوالی درخصوص این‌که با توجه به این‌که آقای پزشکیان براساس وعده‌های انتخاباتی همکاران خود در دولت را تنها از یک جناح انتخاب نکرده و گزینه‌هایی از جریان‌های مختلف فکری در لیست وزرای پیشنهای حضور دارند، مجلس چه وظیفه‌ای برای رای اعتماد به این کابینه دارد، تاکید کرد: هم رئیس‌جمهور و هم مجلس وظایف و اختیاراتی دارند، رئیس‌جمهور وزرای پیشنهادی خودشان را از طرق مختلف بررسی کردند، نمایندگان هم وظیفه دارند برای دادن رای اعتماد برنامه‌ها و سوابق افراد معرفی شده را به نحو دقیق مورد بررسی قرار دهند. البته نمایندگان باید با رئیس‌جمهور همراهی و همکاری داشته باشند، منتها این همکاری باید در چارچوب قانون باشد.

مفتشان عقیده!

البته در روند بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌ها مواردی غیر از آنچه کوثری و محمدپور اشاره کرده‌اند، نیز فراوان دیده شده است. از وادار کردن وزرا به ابراز ندامت از عملکرد گذشته تا تفتیش عقاید و ... و نیز ابراز دغدغه‌هایی فراتر از مسائل مردم؛ برای مثال ایراد  فاطمه محمد بیگی، نماینده مجلس به وزیر پیشنهادی بهداشت این بود که «یک نامه نشان بدهد که در حمایت از کودکان غزه نوشته باشد!»

احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی در این مورد در کانال تلگرامی خود نوشت: «گویا برخی از نمایندگان تندروی مجلس در کمیسیون‌ها، وزرای پیشنهادی آقای پزشکیان را مورد «تفتیش‌عقیده» قرار داده‌اند. تفتیش عقیده ممنوع و جرم مسلم است! قرار نیست در قرن 21 بساط دادگاه‌های کلیسایی قرون وسطا دوباره پهن شود. از این رو، کاندیداهای وزارت، نه فقط نباید به این نوع پرسش‌ها پاسخ دهند، بلکه باید با گزارش صورت وضعیت به مراجع مربوطه، از مفتشان عقیده شکایت کنند. تن دادن به تفتیش‌عقیده از نقطه‌نظر حفظ کرامت‌انسانی خط قرمز است. اگر فردی برای رسیدن به وزارت به آن تن در دهد، از نظر من شأنیت خود را از دست داده است.»

وی همچنین نوشت: «برخی از نمایندگان طیف افراطی مجلس و دوستان آنها در بیرون از این نهاد، شماری از وزیران پیشنهادی آقای پزشکیان را«زاویه‌دار با اصول و مبانی انقلاب» معرفی می‌کنند. منظور آنها از «اصول و مبانی انقلاب» ایده‌های قشری و منجمد و ناکارآمد و ضدِپیشرفتِ خودشان است! اگر قرار باشد این ایده‌ها معیار اصول و مبانی انقلاب تلقی شود بالای 90 درصد مردم در صف زاویه‌دارها قرار می‌گیرند از جمله شخص مسعود پزشکیان!»

    معاون پارلمانی رئیس‌جمهور: همانگونه که پزشکیان فراجناحی و غیرسیاسی عمل کرده‌اند از نمایندگان مجلس نیز انتظار داریم که اینگونه عمل کنند تا با رای اعتماد به همه کابینه بتوانیم با همدلی و همگرایی، همه توان و ظرفیت‌های خود را برای خدمت بیشتر به مردم قرار دهیم

وزرا خودشان باشند و  خودسانسوری نکنند 

در راستای همین فشارها، غلامرضا تاجگردون، نماینده گچساران در مجلس، با اشاره به اسامی وزرای پیشنهادی کار، نفت و صمت در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: وزرایی که در کمیسیون تخصصی رای نیاوردند تلاش کنند خودشان باشند و نگران نباشند. قاطبه نمایندگان به وزیر قوی و شایسته بیشتر توجه دارند تا وزیری که بخواهد بخاطر رای، خودسانسوری کند.  نفرات بعد کمیته ها هم تلاش نکنند برای رای نیاوردن وزرای پیشنهادی. او این توئیت را با هشتگ میدری، پاکنژاد و اتابک منتشر کرد.