برخی تحلیلگران معتقدند باتوجه به حضور تکثر قابل‌توجهی که در مجلس دوازدهم با حضور طیف‌های مختلف اصولگرا، اصلاح‌طلب و گروه‌های میانه وجود دارد، دولت چهاردهم مسیر دشواری برای جلب‌توجه همه این گروه‌های متکثر دارد. گروهی دیگر اما به این نکته تاکید دارند که سابقه دامنه‌دار پزشکان از حضور در پارلمان و آشنایی او به پیچیدگی‌های مجلس به او کمک می‌کند که اولا کابینه‌ای در تراز تذكرات نمایندگان معرفی کند و در مرحله بعد بتواند، کابینه‌اش را از آتش نقدهای بهارستانی‌ها به سلامت عبور دهد. اعتماد اما برای آگاهی از چند و چون ماجرا سراغ دو تن از نمایندگان مجلس رفته تا در وهله نخست درباره ویژگی‌های یک کابینه مطلوب و پس از آن درباره نحوه مواجهه مجلس دوازدهم با کابینه چهاردهم طرح پرسش کند. در این مسیر عباس مقتدایی نماینده اصفهان و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دوازدهم و محسن زنگنه نماینده تربت‌حیدریه و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مخاطب پرسش‌های اعتماد قرار گرفتند تا درباره کابینه تراز و چشم‌انداز رای اعتماد مجلس دوازدهم به کابینه چهاردهم به بیان دیدگاه‌های‌شان بپردازند.

مجلس به دنبال تعامل با دولت است

عباس مقتدایی

نماینده مردم اصفهان در گفت‌وگو با «اعتماد» ضمن بیان مهم‌ترین شاخص‌های کابینه به این نکته اشاره می‌کند: «مجلس دوازدهم قطعا مبتنی بر رویکرد تعامل و تعاون با رییس‌جمهور منتخب رفتار خواهد کرد. ما به دنبال آن هستیم که کابینه‌ای قوی، مومن، پاکدست، پاکدامن و دارای روحیه کار و انضباط تشکیل شود. معیارهایی که نمایندگان در دست دارند، معیارهایی است که قانون اساسی هم روی آنها پافشاری کرده است، از سوی دیگر مصلحت جامعه هم اقتضا می‌کند که وزرایی کارآمد روی کار بیایند . از همه مهم‌تر اینها مواردی هستند که ذیل توصیه‌ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری هم به آقای پزشکیان و هم به مجلس قرار داشته‌اند. امروز فوریت کار به گونه‌ای است که نباید کارها در کشور متوقف شود. شرایط و مصالح به گونه‌ای است که دولت که در میانه اجرا قرار دارد و اساسا قوه مجریه باید مورد حمایت همه طرف‌ها قرار گیرد.»

عباس مقتدایی در ادامه یادآور می‌شود: «البته مجلس در کنار کمک‌های بی‌دریغی که به رییس‌جمهور منتخب خواهیم داشت به ایشان کمک می‌کنیم که اگر معیارها در معرفی وزرا نادیده گرفته شده، ایشان فرد اصلح دیگری را معرفی کنند. اما نباید پیش داوری کرد. اکنون زمان آن رسیده که با روحیه کار گروهی مسائل کشور پیش برود. مسعود پزشکیان قول‌هایی به مردم، مجلس و جامعه داده، معرفی کابینه موعد ادای این وعده‌ها و قول‌هاست.»

نماینده مردم اصفهان ادامه می‌دهد: «ما مطمئن هستیم که آقای پزشکیان با لحاظ کردن ملاحظات جامع همه طیف‌ها ازجمله ملاحظات مجلس و مردم وزرای خود را معرفی می‌کند. باید توجه داشت، مجلس صرفا یک ماشین امضا نیست، بلکه مسوولیت مشترک خود با رییس جمهور را مبتنی بر قانون اساسی که پیمان جمعی ماست، ایفا می‌کند. مجلس مطابق قانون اساسی در تشکیل کابینه یک رکن محسوب می‌شود و اعتماد خود را به افراد معرفی شده ابراز می‌کند. این اعتماد باید واقعی و از سر سنجش و برمبنای واقعیت‌ها، سوابق، تجربیات، انگیزه‌ها و اصول و مبانی و پایبندی افراد به نظام اسلامی و قانون اساسی باشد. بنابراین در این مقطع مهم نیست که چه‌کسی معرفی می‌شود، بلکه موضوع مهم‌تر آن است که وزیر معرفی شده تا چه اندازه به مبانی و موازین مطرح شده در قانون اساسی و ضرورت‌ها و نیازهای جامعه منطبق و به این معیارها نزدیک است.»

مقتدایی در پایان خاطرنشان می‌کند: «در یک کلام مجلس آماده کمک به مسعود پزشکیان و رییس جمهور منتخب است. آقای پزشکیان هم باید از این فرصت در بالاترین سطح استفاده کند و مراقب باشد که اعتماد مجلس از بین نرود.»

کابینه باید انسجام فکری داشته باشد

محسن زنگنه

نماینده مردم تربت حیدریه اما از منظر دیگری به بحث ورود کرده و در بیان معیارهای مجلس برای رای اعتماد به «اعتماد» می‌گوید: «در بررسی وزرا برای کابینه چهاردهم 3 معیار مهم برای مجلس وجود دارد. یک معیار همان معیارهای چندگانه‌ای است که رهبر انقلاب فرموده‌اند و هم از رییس جمهور خواستند که در انتخابات وزرا دقت کنند و هم از مجلس به‌طور ویژه خواستند که این معیارها را بررسی کرده و به تکلیف قانونی خود عمل کند. موضوعاتی چون پاکدستی، صداقت، جهادی کار کردن و مومن بودن از جمله این موارد است.»

محسن زنگنه ادامه می‌دهد: «نکته دومی که برای مجلس مهم است، انسجام فکری و هماهنگی نظری بین وزرای معرفی شده است. یکی از معضلات مهم دولت‌ها در دوره‌های قبل، عدم افق فکری مشترک بین وزرا با دولت و با هم است. مثلا در حوزه اقتصاد شاهد بودیم که معاون اقتصادی رییس‌جمهور یک دیدگاه اقتصادی خاص داشته، معاون اول یک دیدگاه دیگر داشته و زیر اقتصاد یک دیدگاه و رییس کل بانک مرکزی یک رویکرد متفاوت و نهایتا وزرای صمت و کشاورزی و... هر کدام دیدگاه‌های متفاوتی با هم داشتند. این تجربه نشان داده که در کنار داشتن ویژگی‌ها و شاخص‌های درنظر گرفته شده، ترکیب کلی کابینه باید از یک هماهنگی و هارمونی هماهنگ برخوردار باشند. »

او می‌گوید: «زمانی که آقای عارف به عنوان معاون اول انتخاب می‌شوند. افرادی که قرار است با این معاون اول کار کنند، اگر از لحاظ فکری و راهبردهای مدنظر هم افق نباشند، قطعا دولت دچار مشکل می‌شود. هدف ما هم به عنوان نماینده ملت، کمک به دولت است.»

نماینده مردم تربت حیدریه یادآور می‌شود: «نکته سوم هم که برای ما مهم است و برای آقای پزشکیان هم مهم است و به آن بارها اشاره کرده‌اند، بحث میزان اعتماد وزرا به برنامه هفتم و سیاست‌های کلان کشور است. به هر حال امروز برنامه‌ای را روی میز داریم که از صفر تا صد آن توسط رییس‌جمهور محترم مورد ارزیابی قرار گرفته و در مراحل مختلف تصویب آن حضور داشته‌اند. آقای پزشکیان به عنوان نماینده مجلس، عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم و رییس کمیته سلامت برنامه هفتم در جریان از صفر تا صد برنامه هفتم بوده است. مواد و تبصره‌ها و اعداد آن را می‌شناسد و خودش هم اعلام کرده به برنامه پایبند است. بنابراین حتما فارغ از کارآمدی و شاخص‌های دیگر، میزان اعتماد و اعتقاد وزیر به برنامه هفتم و سیاست‌های کلان و برنامه‌های وزیر برای تحقق این مواد برای مجلس مهم است. به عنوان مثال اگر فردی وزیر اقتصاد شود اما اعتقادی به وظیفه دولت برای کنترل تورم یا انضباط بخشی به بانک‌ها و موارد اینچنینی که در برنامه هفتم بازتاب پیدا کرده، نداشته باشد، مجلس هم به او رای اعتماد نخواهد داد. در نقطه مقابل اگر به این مفاد و محتوا اعتقاد داشته باشد و برای اجرای این برنامه‌های کلان، راهبردهای عملی داشته باشد با رای مثبت نمایندگان و مجلس مواجه می‌شود.» با عبور از این دیدگاه‌ها به نظر می‌رسد، بسیاری از نمایندگان معتقد به حمایت از کابینه دولت در عین ایفای وظایف نمایندگی خود هستند. چنانچه این روحیه وفاق و همراهی در ادامه نیز تداوم داشته باشد و وقت دولت و مجلس به جای حاشیه‌های غیرضروری صرف طراحی الگوی توسعه و اجرای آن شود، می‌توان نسبت به بهبود شاخص‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و... در دورنمای پیش‌رو خوشبین بود. باید منتظر روز سه‌شنبه و معرفی کابینه چهاردهم به مجلس دوازدهم باشیم تا مشخص شود آیا مجلس نسبت به وزرای معرفی شده دیدگاه مثبتی دارد یا نه؟