هر چند هریس به خوبی توانسته است در نزد افکار عمومی رشد کند اما در هر صورت او یک دورگه غیر آمریکایی و زن است که همه این موارد در جامعه آمریکا نه تنها مولفه‌های رای آوری نیست بلکه اتفاقا مخالفان را ترغیب می‌کند که به رقیب او رای دهند چرا که مذهبی بودن و زن ستیز بودن هنوز در جامعه سنتی آمریکا یک اصل است. از این منظر به نظر می‌رسد رقابت بین ترامپ حریص و هریس دموکرات به شدت جدی خواهد شد و هر اتفاقی ممکن است در آینده در نتیجه انتخابات برای کشورهای مخالف آمریکا از جمله ایران بیفتد. هریس حتما در برابر ایران، همان مسیر بایدن با تغییراتی را ادامه خواهد داد که آن مسیر نیز البته نتیجه مستقیمی برای ایران جز افزایش فروش نفت نداشته است و اما ترامپ ظاهرا مذاکره با ایران را می‌خواهد اما او هم مسئول ترور و شهادت حاج قاسم است هم اینکه خواستار در هم شکستن محور مقاومت است و هم اینکه برجام را نمی‌خواهد در نتیجه اساسا معلوم نیست در صورت پیروزی او چه بر سرمذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا و برجامی که به دستور او موشک و بمب به آن زدند، خواهد آمد. از این منظر «آرمان ملی» با دو کارشناس مطرح در مسائل بین‌المللی حسن هانی زاده و صباح زنگنه به گفت‌وگو پرداخته است.

*سفیدپوستان و نامزدی هریس در انتخابات

حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگو با آرمان ملی گفت: بعد از استعفای جو بایدن از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اکنون نگاه دموکرات‌ها متوجه خانم کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری دوخته شده است. با توجه به اینکه خانم هریس تجربه بالایی در سیاست داخلی و خارجی آمریکا دارد می‌تواند گزینه دموکرات‌ها بشود. اما گزارش‌ها و نظرات نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا در شرایط کنونی آماده پذیرش یک رئیس‌جمهور زن و رنگین‌پوست نیست. چنین پذیرشی مخصوصا در میان جامعه سفیدپوست آمریکا چندان ممکن نیست چرا که این دسته از رای دهندگان نمی‌پذیرند که یک زن وارد کاخ سفید شود اما به هر حال خانم هریس می‌تواند بخشی از آرای دموکرات‌ها را به دست آورد.

*هریس رقیب جدی‌ای برای ترامپ نیست

این کارشناس تاکید کرد: با توجه به افزایش محبوبیت دونالد ترامپ بعد از ترور نافرجام وی به نظر می‌رسد هریس رقیب جدی‌ای برای او نیست و به نظر می‌رسد پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات 2024 قطعی است و اکنون محبوبیت دونالد ترامپ در مقایسه با گذشته به رغم رفتارهای تهاجمی که در دوران ریاست جمهوری او و ترورهایی مانند ترور سردار سلیمانی و شیوه‌های تهاجمی وی و کمک به رژیم صهیونیستی را شاهد بودیم، این موارد کمک منفی برای ترامپ است اما هر صورت شانس ترامپ همچنان برای پیروزی در انتخابات بسیار بالاست و خانم هریس هنوز نمی‌تواند به صورت جدی در برابر او رای به دست آورد. لذا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وارد یک فضای رقابتی شدیدی شده است.

*ایران و مذاکره در صورت پیروزی

هانی‌زاده با در نظر گرفتن پیروزی احتمالی ترامپ و پرونده ایران گفت: قطعا سیاست‌های دونالد ترامپ در مقایسه با گذشته متفاوت خواهد بود. به نظر می‌رسد که ترامپ اکنون تجربه بیشتری در ارتباط با کشورهای خارجی خصوصا در ارتباط با کشورهای اسلامی و ایران خواهد داشت و ممکن است او وارد مذاکره شود اما این مساله جدی نیست و شیوه‌های تهاجمی ترامپ نشان می‌دهد که برجام برای ترامپ مهم نیست و او تلاش خواهد کرد اسرائیل را در دوره ریاست جمهوری خود تقویت کند و همین مساله باعث به وجود آمدن چالش‌هایی در محور مقاومت برای ایران خواهد بود. ایران در صورت پیروزی ترامپ باید جریان سازی علیه صهیونیست‌ها را ادامه دهد. سخنرانی نتانیاهو در کنگره و حمایت‌های اعضای کنگره می‌تواند چالشی اساسی برای آمریکا باشد چرا که از یک قاتل و جنایتکار جنگی حمایت کرده‌اند.آن هم جنایتکاری که 40 هزار کودک و زن را در غزه کشته و نسل‌کشی در غزه که با همراهی آمریکا همراه بوده و این مورد یک فرصت برای ایران است که از این فضا برای جریان سیاسی علیه اسرائیل استفاده کند و محور مقاومت را هم تقویت کند. در ارتباط با هسته‌ای نیز ایران باید ترامپ را خلع سلاح کرده و توپ را به زمین آمریکا بیندازد آن هم به اعتبار آن که ایران همچنان پایبند برجام است و شرط ایران برای مذاکره باید لغو تحریم‌ها از 2015 به بعد باشد و مذاکره ایران با آمریکا نیز باید از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه یابد.

صباح زنگنه: از زمان گفت‌وگوهای ایران و آمریکا شاهد تحولاتی هم در منطقه بوده‌ایم به طوری که در مساله نفت عربستان در حال هماهنگی برای روسیه است. حتی در مورد تسلیحات نیز چنین اتفاقی افتاده است و گاهی نفت غیر از دلار فروخته می‌شود. سازمان‌هایی مانند شانگهای و بریکس هم می‌توانند در آینده نقشی در برخی مسائل ایفا کنند. این وضعیت‌ها در گفت‌وگو‌های قبلی نبود واین موقعیت می‌تواند بر مواضع و جایگاه ایران بیفزاید

*ترامپ با متغیرهای بیشتری روبه‌روست

صباح زنگنه، کارشناس روابط بین‌الملل نیز در این ارتباط به آرمان ملی گفت: مذاکرات در زمان شهید ابراهیم رئیسی ادامه داشت و آقای دکتر باقری هم به خوبی آن مذاکرات را ادامه می‌داد و تعبیرات آقای باقری حکایت از آن داشت که به توافقاتی نزدیک شده بودند اما اکنون ایران در برابر تحول جدیدی قرار دارد و آقای پزشکیان پیروز انتخابات شده و او نیز اعلام کرده که به گفت‌وگو با تمامی کشورها می‌اندیشد. آقای علی باقری هم اعلام کرده‌اند که برجام یکی از بهترین توافق نامه‌های بین‌المللی است. البته مساله تحولات در آمریکا و انتخابات ریاست جمهوری این کشور نیز بر مساله هسته‌ای سایه افکنده و ترامپ از فضایی که برای او به وجود آمده سود می‌برد. حزب دموکرات هم اکنون در حال جایگزین کردن خانم هریس هستند. خام کامالا هریس جایگزین شده است. با این اوضاع و احول نمی‌تواند نتیجه قطعی گرفت. ترامپ با توجه به تجربه قبلی خود محدودیت‌های بین‌المللی و جهانی را در برابر ایران امتحان کرده و اکنون فهمیده است که نمی‌تواند مسائل جهانی را طبق خواسته یک فرد و یا یک حزب پیش ببرد. عوامل زیادی مطرح است. مسائل نفت و قیمت نفت در اینجا مطرح است. جنگ روسیه و اوکراین مطرح است. وضعیت حمله‌های اسرائیل به غزه مطرح است. گفت‌وگوهایی که اکنون بین دو طرف در غزه مطرح است و چنان مسائل متعدد و پیچیده‌ای وجود دارد از مساله گرم شدن زمین تا مسائل زیست محیطی همه و همه بحران‌هایی برای آمریکاست که بر نگاه ترامپ اثر می‌گذارد. رقابت آمریکا و چین در عرصه اقتصادی به شدت برای آمریکا مساله ساز است. در اینجاست که باید دید آیا روس‌ها به کمک ترامپ خواهند آمد همان طور که در دفعه قبل هم گفته شد که در انتخابات گذشته آمریکا کمک‌های روسیه بر پیروزی ترامپ اثر گذاشت. همه این موارد به طور جدی همچنان مطرح است و هر کدام از این موارد بر موضع آمریکا مطرح است.

هانی‌زاده: در ارتباط با پرونده هسته‌ای ایران باید ترامپ را خلع سلاح کرده و توپ را به زمین آمریکا بیندازد آن هم به اعتبار آن که ایران همچنان پایبند برجام است و شرط ایران برای مذاکره باید لغو تحریم‌ها از 2015 به بعد باشد و مذاکره ایران با آمریکا نیز باید از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه یابد

*ایران و آمریکای ترامپ

این کارشناس روابط بین‌الملل افزود: اکنون موقعیت‌های دیگری برای جمهوری اسلامی ایران به وجود آمده و رئیس‌جمهوری در ایران انتخاب شده که در یک رقابت فشرده رای بالایی را اخذ کرده است و جایگاه وی اکنون مستحکم است و این رای قدرت بیشتری در گفت‌وگو‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به وی داده است. روابط ایران با کشورهای منطقه نیز بر وضعیت و جایگاه ایران در گفت‌وگوهای آینده بی‌اثر نیست. این وضعیت بر جایگاه ایران اثر می‌گذارد. البته باید دید با تمامی این فاکتورها کار به کدام سمت خواهد رفت به نظر می‌رسد موقعیت ایران قوی است واکنون انسجام ملی داخلی به وجود آمده و حمایت‌های خوبی از گفت‌وگو‌ها برای حقوق ایران در حال شکل گیری است و این مورد از همه موارد اثر‌گذارتر است.

*از تجربه گفت‌وگو استفاده کنیم

صباح زنگنه تاکید کرد: سیاست ایران در امور بین‌المللی چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب یک سیاست ابهام آلود بوده است و این سیاست برای کشوری که اهل ریسک نیست؛ طبیعی است و سیاست ابهام یکی از صحیح‌ترین سیاست‌ها محسوب می‌شود. از طرف دیگر ما نباید فراموش کنیم که گفت‌وگو‌ها زمانی جدی می‌شود که دو طرف رو در روی هم قرار می‌گیرد و تا زمانی که گفت‌وگو‌ها از طریق طرف ثالث باشد هر مقدار که طرف ثالث حسن نیت داشته باشد حتی جهت گیری مثبتی به نفع ما داشته باشد اما جای گفت‌وگوی مستقیم را نمی‌گیرد. البته همچنان این محدودیت وجود دارد که گفت‌وگوی مستقیم ممنوع است و گفت‌وگوی مستقیم بدون تعیین محدوده موضوعات گفت‌وگو کارایی نیست. گاهی اجازه داده شده که در موضوعی گفت‌وگو شود اما بیشتر از یک موضوع اجازه داده نشده چه در زمان درگیری‌ها در افغانستان و حمله طالبان به کنسولگری ایران در مزار شریف و بعد از آن گفت‌وگو‌هایی که بین ایران و آمریکا انجام گرفت، محدود به مسائل امنیت افغانستان مشابه این گفت‌وگو بین ایران و آمریکا با حضور طرف ثالث وجود داشته اما طرف ثالث بهره بردار این گفت‌وگو‌ها بوده است. مانند گفت‌وگوهایی که در عراق اتفاق افتاد. عراق حاضر در گفت‌وگو‌ها بود اما دخالت نمی‌کرد و تنها زمینه را تسهیل می‌کرد تا گفت‌وگو‌ها با نتیجه برسد. در موضوع هسته‌ای نیز زمانی گفت‌وگو اجازه داده شد که گفت‌وگو‌ها محدود به موضوع هسته‌ای باشد. این گفت‌وگو‌ها نتایج زیادی برای ایران به بار آورد. این گفت‌وگو‌ها موجب افزایش قدرت ایران در مذاکره شد و سناریو‌ها هم معلوم‌تر شد. همچنین همین موارد برای آمریکا هم معلوم‌تر شد.

*منطقه متحول شده

از زمان گفت‌وگوهای ایران و آمریکا شاهد تحولاتی هم در منطقه بودیم به طوری که در مساله نفت عربستان در حال هماهنگی برای روسیه است و این مورد برای آمریکا موضوعی حیاتی است که متحدش با روسیه همراه شده است. حتی در مورد تسلیحات نیز چنین اتفاقی افتاده است و گاهی نفت غیر از دلار فروخته می‌شود و همه این موارد نشان از محدودیت‌های آمریکا دارد. سازمان‌هایی مانند شانگهای و بریکس هم می‌توانند در آینده نقشی در برخی مسائل ایفا کنند. این وضعیت‌ها در گفت‌وگو‌های قبلی نبود واین موقعیت می‌تواند بر مواضع و جایگاه ایران بیفزاید. به عبارت بهتردست ایران در مذاکرات باز‌تر از گذشته است.