آفاق فقیهی: کارشکنی و نقد زودهنگام دولتی که مستقر نشده، این روزها از دو سمت مورد توجه قرار گرفته است. انتصاب‌های دقیقه نودی و کاشتن مهره‌های تندرو در درون حلقه احرایی، حذف سریالی ارز ترجیحی و گرانی‌‌سازی و آزادسازی واردات خودرو بدون تامین ارز مورد نیاز، در حالیکه نقدهای تئوریک هم در رسانه‌های تندرو دردستور کار است، نشان می‌دهد آنها از هیچ وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف سیاسی خود چشم‌پوشی نخواهند کرد.

 موضوع انتخاب کابینه و شورای راهبری که از هفته‌های گذشته مورد توجه تیم پزشکیان قرار گرفته، وارد فاز جدیدی از واکنش‌ها شده است. به رغم اینکه دولت چهاردهم سعی دارد روشی نسبتا جدید را برای نیروهای همخوان با سیاست‌هایش بیابد و در این مسیر از خطوط اعلامی مسعود پزشکیان در ایام تبلیغات انتخاباتی استفاده کند، گویا این روش هم در درون حلقه طرفداران و هم در سمت منتقدان واکنش‌هایی را برانگیخته است. موضوع سهم‌خواهی در یک فضای کاملا مبهم، با پیام‌ها و واکنش‌های طیف‌های نزدیک به پزشکیان در جریان است. نوک پیکان حملات درونی هر بار یک گروه یا اشخاص خاصی را هدف می‌گیرد. اما در بیرون از این حلقه نیز عملکرد سورای راهبری و کمیته‌ها زیر تیغ نقد اصولگرایان تندرو قرار دارد.  “محمد جواد ظریف” به عنوان رئیس شورای راهبری انتخاب کابینه چهارشنبه شب در صدا و سیما حضور یافت و در این گفت‌وگوی تلویزیونی به نحوه چینش کمیته‌ها و روش‌های انتخاب وزرا اشاره کرد. او در این گفت‌وگو از امتیازبندی‌های برابری جویانه در پست‌ها گفت. او همچنین در این گفت‌وگو با اشاره به جوان‌گرایی و پرهیز از چرخش مسئولیت، فقط میان کسانی که دهه‌ها سمت داشته‌اند، جوان بودن و نبودن در حلقه تکراری وزرای سابق را مزیت دانست و اینگونه اعلام کرد که قصد “مسعود پزشکیان” استفاده از افراد جوان و خلاق در بدنه دولت است. او همچنین اشاره ظریفی به سهم‌خواهی‌ها نیز داشت و با اشاره به اظهارات بهزاد نبوی که سهم‌خواهان را مورد نکوهش و توصیه قرار داده بود فرصت را برای کنایه به برخی گروه‌ها غنیمت دانست. البته او در پاسخ سوالی درباره بکارگیری اصلاح‌طلبان در کابینه این موضوع را رد نکرد و نامزدی پزشکیان در جبهه اصلاحات را دلیلی بر حضور آنها در دولت عنوان کرد. با این حال این موضوعات در دو روز گذشته بازخوردهای مستقیم و غیرمستقیمی داشته که نشان از مصائب آرایش کابینه چهاردهم دارد.

تندروها وارد عمل شدند
تندروها که این روزها همه مواضع و کارکردهای دولت پزشکیان قبل از استقرار را رصد می‌کنند از هیچ نکته‌ای غافل نماده‌اند. آنها در کنار کارشکنی‌های خود برای پشیمانی زودهنگام مردم، تمام واژه‌ها و کلیدهای به کار رفته در ادبیات دولت جدید را زیر ذره‌بین گذاشته‌اند وبه رغم  سکوت عمیق خود در قبال مشکلات بزرگ در دولت سیزدهم، کابینه آینده و آینده کابینه را به باد انتقاد گرفته‌اند.  

“حسین شریعتمداری” بعد از گفت‌وگوی تلویزیونی ظریف نوشت:می‌فرمایيد «از مذاهب و ادیان رسمی باشید امتیاز می‌گیرید، شیعه باشید امتیاز نمی‌گیرید»! آیا منظورتان این است که شیعه جزو مذاهب و ادیان رسمی نیست؟! عجیب‌ترین و سؤال‌برانگیزترین نکته در اظهارات چهارشنبه شب ظریف، مغایرت و تناقض آشکار دیدگاه اعلام‌شده ایشان با دیدگاه رسماً اعلام‌شده و به وضوح دیده‌شده جناب دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب است. آقای پزشکیان در طول یک هفته اخیر بیشترین حضور را در مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام داشته و در هیأت‌ها و مراسم مختلف حضور یافته و در سوگ امام حسین بر سینه و سر زده‌اند. اظهارات آقای ظریف علیه تشیع با ارادت رسماً و بارها اعلام گردیده و دیده‌شده جناب پزشکیان در تناقض و مخالفت آشکار است.»

او در این‌ نوشته انتقادی آورده: «اصلی‌ترین سخن دراین وجیزه پرسشی است که از رئیس‌جمهور محترم منتخب در میان است و آن پرسش این است: آقای پزشکیان! آیا ریاست جمهوری را به آقای ظریف اجاره داده‌اید؟! پاسخ به یقین منفی است، ولی اگر خدای نخواسته مثبت باشد! باید خاضعانه به جناب پزشکیان گفت: آقای ظریف مستأجر خوبی نیست؛ ریاست جمهوری را از ایشان پس بگیرید!»

عقده‌گشایی و وحشت در دخمه‌ها
در همین حال محمد جواد ظریف در پاسخ به انتقادها گفته: «تصمیم‌نهایی برای معرفی وزرا به مجلس شورای اسلامی منحصراً در اختیار رئیس جمهور منتخب است. سازوکار فوق با دستور دکتر پزشکیان و به منظور استفاده از ظرفیت کارشناسان مختلف برای مشورت به ایشان ایجاد شده است.»او با اشاره به نقدها گفت: «عقده‌گشایی‌های ۲۴ساعت گذشته دور از انتظار نبود. همان‌گونه که ۱۰سال علیه تعامل عزتمندانه با جهان در برجام به هر دروغ و ناسزایی متوسل شدند، ولی اکنون خود به ارزش برجام اعتراف می‌کنند، ابتکار دکتر پزشکیان برای شفافیت به‌جای تعیین دولت در دخمه‌ها و تاریکخانه‌ها نیز برخی را به وحشت انداخته ولی دیر یا زود ارزش این حرکت شجاعانه و مصلحانه رئیس جمهور منتخب مردمی را خواهند فهمید. آیا جنجال‌های ۱۰‌سال گذشته در بستن دهان ما و یا مشغول کردن مردم به موضوعات ساختگی موفق بوده که هنوز بدان ادامه می‌دهند؟ خداوند به همه ما عقل و انصاف عطا فرماید.»وی افزود:« «تبعیض مثبت» یک روش شناخته شده جهانی برای کاستن از نابرابری‌هاست و  به معنی رهاکردن ارزش‌های جامعه ایران نیست. دولت وحدت‌ملی نیز به معنی دولت ائتلافی نیست. در اجرای وعده دکتر پزشکیان در مبارزات انتخاباتی، می‌کوشیم در فهرست پیشنهادی به ایشان از ظرفیت‌های بی‌نظیر همه اقشار و گروه‌های ایرانی بهره گیریم و به اقشاری که در دولت‌های گذشته کمتر امکان مشارکت در مدیریت کلان کشور یافتند فرصت تازه‌ای ارائه کنیم.»ظریف با اشاره به اختلاف‌افکنی‌ها تصریح کرد: «تلاش‌های نابخردانه گروهی اندک برای وحدت شکنی، هراس افکنی و نگران سازی جامعه متدین ایرانی از عرایض روشن اینجانب در سیما به غایت مغرضانه، ضداخلاقی، ضد اسلامی و ضد مکتب امیرالمؤمنین حضرت علی و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیهما السلام است و تماماً خارج از چارجوب بحث برسازی شده که عمیقاً  تأسف آور است. »