شمارش معکوس برای تنفیذ دکتر پزشکیان
عرفان بیوکنژاد: تاریخ تفویذ ریاست جمهوری یا «تاریخ انتقال قدرت ریاست جمهوری» به فرآیندی اشاره دارد که در آن قدرت اجرایی یک کشور از یک رئیسجمهور به رئیسجمهور دیگر منتقل میشود. این فرآیند بسته به کشور و نظام سیاسی آن ممکن است تفاوتهایی داشته باشد.
در ایران، تاریخ تفویذ ریاست جمهوری به این صورت است که پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و اعلام نتایج توسط وزارت کشور و تأیید شورای نگهبان، رئیسجمهور منتخب در مراسمی به نام «مراسم تحلیف» سوگند یاد میکند و رسماً کار خود را آغاز میکند. این مراسم در مجلس شورای اسلامی و با حضور مقامات عالیرتبه کشور برگزار میشود. تاریخ دقیق این مراسم بسته به زمان برگزاری انتخابات و تایید نتایج ممکن است متغیر باشد، اما عموماً چند هفته پس از اعلام نتایج رسمی انتخابات انجام میشود. این سیستم از ابتدای انقلاب در ایران انجام میگیرد.
از میان هشت رئیس جمهور سه نفر آنها را امام خمینی و پنج نفر از آنها را رهبر انقلاب تنفیذ کرده است.
فرآیند تفویذ ریاست جمهوری بسته به سیستم سیاسی هر کشور متفاوت است، اما به طور کلی شامل مراحل انتخاب، اعلام نتایج، و مراسم رسمی تحلیف یا انتقال قدرت میباشد. این فرآیندها تضمین میکنند که انتقال قدرت به شکلی صلحآمیز و قانونی صورت گیرد و نهادهای دولتی به کار خود ادامه دهند.
از لحاظ قانونی پس از اینکه اکثریت مردم در انتخابات به یکی از نامزدهای ریاست جمهوری رای داده و او را به عنوان رئیسجمهور انتخاب کردند، بعد از تأیید درستی انتخابات از سوی شورای نگهبان یک مرحله بعدی هم وجود دارد و آن تنفیذ حکم ریاست جمهوری به وسیله ولایت فقیه پس از گزینش مردم است.
مراسم تنفیذ حکم رئیس جمهور منتخب، مسعود پزشکیان نیز روز ۷ مرداد ۱۴۰۳ در نزد رهبر انقلاب برگزار میشود. او پس از هفتم مردادماه دیگر به صورت رسمی نهمین رئیس جمهور جمهوری اسلامی است و با این حال اقدامات سیاسی او از جمله انتخاب وزرا به صورت جدیتری دنبال خواهد کرد. رئیس جمهور منتخب چس از آن با اعضای دولت شهید رئیسی نیز جلساتی برگزار خواهد کرد و به عنوان رئیس جمهور جدید به هیات دولت خواهد رفت تا امور را پیگیری کند.
در نهم مردادماه نیز مراسم تحلیف در مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد و رئیس جمهور پزشکیان بر طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی با سوگند مقابل نمایندگان مردم، اعضای شورای نگهبان و رئیس قوه قضا، ضمانت میدهد تا تمام تلاش خود را برای مردم این مرز و بوم به کار بگیرد؛ مردمی که با انبوهی از مشکلات به او اعتماد کردند و آینده چهار ساله کشور را به او سپردند.
مسعود پزشکیان تا ۲۴ مرداد ماه نیز فرصت دارد کابینه و اعضای دولت خود را تشکیل دهد و آن را به مجلس بسپارد.
محمدجواد ظریف؛ رئیس شورای راهبری انتخاب اعضا کابینه دولت چهاردهم؛ فهرست اسامی اعضای شورای راهبری انتخاب اعضا کابینه دولت چهاردهم را اعلام کرد.
وی نوشت: «سازوکار فوق با دستور دکتر پزشکیان و به منظور استفاده از ظرفیت کارشناسان مختلف برای مشورت به ایشان ایجاد شده» و «تصمیمنهایی برای معرفی وزرا به مجلس منحصراً در اختیار رئیس جمهور منتخب است.»
ظریف همچنین در واکنش به انتقاداتی که از صحبتهای او درباره شیوه انتخاب وزرا مطرح شده نوشت: «تبعیض مثبت» یک روش شناخته شده جهانی برای کاستن از نابرابریهاست و به معنی رهاکردن ارزشهای جامعه ایران نیست. دولت وحدت ملی نیز به معنی دولت ائتلافی نیست.
فهرست اسامی اعضای شورای راهبری به این شرح است:
محمد جواد آذری جهرمی؛ نورالدین آهی؛ رحمتالله بیگدلی، علی تاجرنیا، احمد ترکنژاد، سمیه توحیدلو، محمد رضا جلاییپور، محسن حاجی میرزایی، الیاس حضرتی، هادی خانیکی، علی ربیعی، محسن رنانی، محمد رهبری، فیاض زاهد، علی شکوریراد، ابراهیم شیخ، سید رضا صالحی امیری، محمد صدوقی، علی طیبنیا، محمد جواد ظریف، امین عارفنیا، علی عبدالعلیزاده، حسین عبده تبریزی، عباس عبدی، رئوف قادری، محمد قائمپناه، محمد کبیری، حسین مرعشی، شهیندخت مولاوردی، مصطفی مولوی و فاطمه مهاجرانی.
لازم بذکر است که بسیاری از اصلاح طلبان درباره سهم خواهی از مسعود پرشیکان انتقاد کردند و آن را مانع کار او دانستند.
محمد فاضلی جامعه شناس در کانال تلگرامی خود نوشت:
سال ۱۳۹۲ پشت در اتاق یکی از مقامات دولت نشسته و منتظر بودم وارد شوم. فردی خیلی ناراحت بیرون آمد و رفت. داخل شدم و پرسیدم چرا این آقا ناراحت بود؟ گفت این آقا آمده بود و در کنار سایر گفتهها، درخواست این بود که فرماندار کیش شود..
وی ادامه داد: گفتم شما چه پاسخی دادید. گفت من فقط از او یک جمله پرسیدم: «شما تا حالا بخشدار میش بودی که میخواهی فرماندار کیش بشی؟!» گفتم چه جوابی داد. گفت هیچ، ناراحت شد و رفت..