بایدن پیچ تحریمها را شل کرد
قصد دولت جو بایدن برای پایدار نگه داشتن قیمت سوخت برای مصرف کنندگان آمریکایی پیش از انتخابات ریاست جمهوری پیش رو و از طریق تسهیل گسیل جریان نفت در بازارهای جهانی با دیگر اولویت واشنگتن یعنی اتخاذ اقدامات سختگیرانه علیه تهران، مسکو و کاراکاس در تناقض است و منجر به وضع تحریم های عمدتا ظاهری شده است.
شنیده ها حاکی از این است که در چند ماه اخیر سیاستهای دولت آمریکا منجر به وضع تحریمهای ضعیفتر از حد انتظار بر تولیدکنندگان اصلی نفت شده است.
به گفته تحلیلگران، این موضوع در تحریمهای جدیدی که ایالات متحده روز سهشنبه علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کرد، قابل مشاهده است. این تحریمها تنها بر بخشی از صادرات نفت ایران تاثیر میگذارد و به نظر نمی رسد که اختلالی در بازارهای جهانی به وجود آورد.
ایالات متحده روز سهشنبه ۲۵ ژوئن ۵۰ شخص و نهاد را به اتهام تسهیل دسترسی سپاه پاسداران و وزارت دفاع جمهوری اسلامی به بازارهای مالی بینالمللی و فروش نفت و فرآوردههای پتروشیمی ایران تحریم کرد.
یک مقام ارشد دولت بایدن در گفتگو با والاستریت ژورنال گفت: «رئیس جمهوری میخواهد هر کاری که میتواند انجام دهد تا قیمت سوخت را برای مصرف کنندگان آمریکایی به پایین ترین حد ممکن برساند. زیرا این موضوع بر زندگی خانوادهها مستقیما اثرگذار است.»
اگرچه در پی حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، تنشها میان تهران و واشنگتن افزایش یافته اما جمهوری اسلامی ایران توانسته است از ماه فوریه سال جاری فروش نفت خود را به بیش از ۱.۵ میلیون بشکه در روز برساند. این میزان به طور چشمگیری بالاتر از میزان فروش نفت تهران در آغاز دولت بایدن است. اکثر خریداران نفت جمهوری اسلامی پتروشیمی های کوچک چینی هستند.
جان اسمیت از اعضای موسسه حقوقی موریسون و فورستر و رئیس پیشین اداره کنترل دارایی خارجی وزارت خزانهداری ایالات متحده میگوید که ایالات متحده و شرکایش در مورد وضع تحریمها «با احتیاط بسیار بسیار بالا عمل میکنند تا منجر به تضعیف عملکرد اقتصادهای غربی نشوند.»
تلاش دیپلماتها و مقامات نهادهای مرتبط با تامین انرژی در آمریکا طی سالیان گذشته اغلب با ائتلاف و اعطای تسهیلات همراه بوده است.
در این میان برخی از کارمندان وزارت خزانهداری ایالات متحده از عدم اتخاذ اقدامات از سوی دولت بایدن علیه شبکههای انتقال نفت روسیه و ایران ناامید شدهاند. مقامات در حال حاضر مشغول کار بر روی یکی از این شبکهها هستند که توسط یک تاجر آذربایجانی که به عنوان واسط اصلی شرکت نفت روسیه شناخته شده، اداره میشود.
با این حال، حامیان این سیاست دولت بایدن میگویند که چنین اقداماتی در عین حال که قیمت سوخت را در آمریکا پایین نگه میدارد، چوب لای چرخ صادرات نفت ایران و روسیه میگذارد. به این معنا که آنها درآمد کمتری از این صادرات کسب میکنند.
یکی از مقامات وزارت خزانهداری آمریکا میگوید: «دو هدف ما که پایین نگه داشتن قیمت سوخت برای مصرف کننده آمریکایی و در عین حال کاهش درآمد کرملین است، بسیار همراستا هستند.»
همایون فلکشاهی، تحلیلگر بازار نفت در موسسه کپلر در این رابطه میگوید که تحریمهای روز سهشنبه آمریکا که چند شرکت مستقر در امارات عربی متحده و هنگکنگ را هدف قرار دادهاند، به نظر نمیرسد که تاثیر مشهودی بر بازار نفت داشته باشند.
فلکشاهی میگوید: «تاثیر این تحریمها محدود و موقت است. مساله این است که شرکتهای صوری جدید ثبت میشوند و زنجیره توضیع نیز مجددا احیا میشود.»
چندی پیش نیز دکتر ظریف گفت که بله فروش نفت ایران بالا رفت فقط به دلیل اینکه بایدن تصمیم گرفت پیچ تحریمها را شل کند، بذارید ترامپ بیاید تا ببینید فروش نفت ایران چه میشود؟
از سوی دیگر، پنج مقام دولت اسرائیل و آمریکایی اعلام کردند، نشست مشترک طرفین درباره ایران که پس از اتهامزنی «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل علیه دولت بایدن مبنی بر مضایقه از عرضه تسلیحات به این رژیم، قرار است در ماه ژوئیه برگزار شود.
پایگاه خبری-تحلیلی آکسیوس با انتشار این مطلب گزارش داد: در اسراییل نگرانی فزایندهای درباره پیشرفت برنامه هستهای ایران وجود دارد که مقامات اسرائیلی بر این باورند، میتواند به اقدامات تسلیحاتیسازی آن مرتبط باشد.
دولت اسرائیل که بدون عضویت در پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی(انپیتی) بزرگترین زرادخانه اتمی در غرب آسیا را دارد، بارها ادعای وجود اهداف نظامی در برنامه هستهای ایران را مطرح کرده است. اسرائیل این ادعا را دستمایه فعالیتهای خرابکارانه در ایران، از جمله عملیاتهایی کرده است که منجر به اختلاف با دولت آمریکا شده است.
اختلافی که بی شک بی تاثیر در شل کردن پیچ تحریم ها نبوده است.