از روزی که اسامی کاندیداهای ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان اعلام شد، معلوم بود که علاوه بر رقابت کاندیداهای اصولگرا با تنها کاندیدای اصلاح‌طلب، میان ژنرال‌های اصلی آنها یعنی محمد باقر قالیباف و سعید جلیلی نیز رقابت شکل خواهد گرفت. جبهه انقلاب تصور می‌کرد که مسعود پزشکیان، توانی برای ایجاد موج انتخاباتی ندارد و پیروز نهایی از رقابت درون جریانی انتخاب می‌شود و هر که هم به پیروزی رسید «احدی الحسنیین» است. آنها البته برای روز مبادا موضوع ائتلاف را هم مطرح کرده بودند اما فکر نمی‌کردند که به سرعت با موج تغییر در افکار عمومی مواجه شوند و ناگزیر به تصمیم‌گیری در خصوص اجماع و وحدت شوند.

نظرسنجی؛ ابزار فشار بر ستاد رقیب

همزمان با افزایش برنامه‌های تبلیغاتی کاندیداهای ریاست جمهوری، موسسات نظرسنجی مختلف به پایش افکار عمومی پرداختند. با این حال در این دوره از انتخابات، حتی موسسات نظرسنجی معتبر هم در مظان اتهام سوگیری قرار گرفتند و با مشخص شدن رقابت نزدیک پزشکیان، جلیلی و قالیباف ستاد هر یک از نامزدها پشت یک نظرسنجی ایستادند. دعوای نظرسنجی اما در جبهه انقلاب شدت بیشتری گرفت و هر یک به افشاگری در خصوص نتایج منتشر شده پرداختند. چند روز پیش افشا شد که پایگاه افکارسنجی «شناخت» که این روزها بسیاری نتایج نظرسنجی و داده‌ها و نتایج آن را منتشر می‌کنند، متعلق به هواداران قالیباف است و از سوی تیم خبرفوری که مستقر در مشهد هستند، هدایت می‌شود. یا مثلاً مرکز افکار‌سنجی «ایسپا» که متعلق به جهاد دانشگاهی است، مدیریتش را یاران جلیلی برعهده دارند. نظرسنجی «متا»، متعلق به دانشگاه امام صادق(ع) و افکارسنجی مرکز پژوهش‌های مجلس را نزدیکان قالیباف انجام می‌دهند و مرکز تحقیقات صداوسیما که به پایش داده‌های انتخابات می‌پردازد، همانند صداوسیما در اختیار یاران جلیلی است.

کار تنها به مراکز معتبر ختم نشد و ستادهای هریک از کاندیداهای اصلی جبهه انقلاب با استفاده از ربات‌ها تلاش کردند نظرسنجی‌های اینترنتی و مجازی را تحت تاثیر قرار داده و آرا را به سمت نامزد مورد نظر خود سوق دهند. آش به قدری شور شد که پلیس فتا اعلام کرد به دلیل دست بردن در نظرسنجی‌ها 5 نفر را دستگیر کرده که گفته می‌شود از حامیان یکی از کاندیداهای انقلابی هستند.

با پیشی گرفتن مسعود پزشکیان در تمامی نظرسنجی‌ها، حامیان قالیباف و جلیلی به تفسیر و اخبار غیر رسمی برای برتر نشان دادن کاندیدای خود رو آوردند. حمید رسایی، نماینده تهران و از حامیان جلیلی با انتشار جدولی بی نام و نشان مدعی شد که در آخرین نظرسنجی صداوسیما سعید جلیلی پیشتاز است و محمد باقر قالیباف اختلاف معناداری با او دارد و تاکید کرد که زمینه خوبی برای اجماع بر سعید جلیلی به وجود آمده است. امیرحسین ثابتی از دیگر نزدیکان جلیلی هم تاکید کرد که در نظرسنجی‌ها اول هستند و کنار نمی‌روند.

    در این دوره از انتخابات حتی موسسات نظرسنجی معتبر هم در مظان اتهام سوگیری قرار گرفتند و با مشخص شدن رقابت نزدیک پزشکیان، جلیلی و قالیباف ستاد هر یک از نامزدها پشت یک نظرسنجی ایستادند. دعوای نظرسنجی اما در جبهه انقلاب شدت بیشتری گرفت و هر یک به افشاگری در خصوص نظرسنجی‌های منتشر شده پرداخته و مدیران و پژوهشگران آنها را متهم به حمایت از کاندیدای خاص کردند

این اظهارات واکنش ستاد محمد باقر قالیباف را به دنبال داشت. شوشتری، قائم‌مقام این ستاد با گلایه از نظرسازی‌ها گفت: «این توهین به شعور مردم است.»

دعوای سبد آرا

یکی از اختلافات ستادهای قالیباف و جلیلی، تحلیل فضای سبد آرای هرکدام است. روزنامه اصولگرای وطن امروز نوشت: «در هر حالی که جریان دولت سوم روحانی و اصلاح‌طلبان با یک کاندیدا در صحنه هستند، جبهه انقلاب با چند کاندیدا رای‌ها را بین خود تقسیم کرده ‌است.» این روزنامه حامی قالیباف در ادامه داد: «مطابق بررسی‌های دقیق انجام‌شده در نظرسنجی‌های مختلف میان آقایان سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی در صورت انصراف کمترین میزان انتقال رای به سبد پزشکیان را دارد و در صورت انصراف قالیباف، ۴ برابر میزان انتقال رای جلیلی، رای به سبد پزشکیان اضافه می‌شود که حتی در شرایطی ممکن است به پیروزی پزشکیان در دور اول منتهی شود! بر همین اساس در جلسات تعیین تکلیف برای ائتلاف و اجماع در جبهه انقلاب، نظر کارشناسی این است که انصراف آقای جلیلی کم‌ریسک‌ترین و نزدیک‌‌ترین  حالت به پیروزی را رقم می‌زند.»

سایت‌ها و رسانه‌های نزدیک به قالیباف نیز همین تحلیل را به صورت گسترده پوشش دادند اما نبویان، نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری البته نسبت به این تحلیل‌های رسانه‌ای واکنش نشان داد و نوشت: «مردم عزیز ایران، طبق اطلاعات واصله قرار است عملیات بزرگ رسانه‌ای با هدف خارج کردن جناب دکتر جلیلی از عرصه رقابت‌ها آغاز گردد. ضمن تکذیب هر خبر و شایعه‌ای مبنی بر انصراف ایشان و با تاکید بر هوشیاری تمام حامیان، ان‌شاءالله به زودی جشن پیروزی جبهه انقلاب را برگزار می‌کنیم.»

ساعات پایانی تبلیغات و اوج اختلافات

روز گذشته در ساعات پایانی تبلیغات، حامیان محمد باقر قالیباف در تجمع خیابان انقلاب، حملات آشکاری به مواضع سعید جلیلی کردند. آنچه اتفاق افتاد بخشی از اختلافی است که حتی با تلاش‌های روزهای قبل تاکنون فروکش نکرده است. با شدت گرفتن نگرانی‌ها از افزایش اختلافات و کاهش احتمال اجماع، محمد باقر تحریری، محمد علی جاودان و علی اکبر رشاد، سه تن از روحانیون نزدیک به اصولگرایان در نامه‌ای به کاندیداهای جبهه انقلاب نوشتند: «حسب محاسبات و ارزیابی اوضاع و دلالت قرائن میدان، شرائط انتخابات حساس و نگران کننده شده است؛ دلسوزان نظام و عموم جامعه نگران آنند که بر اثر تقسیم و سرشکن شدن آراء، میزان رای «فرد صالح منتخب» کاهش یابد، یا سبب رای آوری گزینه‌ای که همسو با مذاق انقلابی شما نیست گردد؛ و آن گاه: «مَنْ جَرَّبَ الْمجَرَّب حَلِّتْ بِهِ النّدامَه». 

     قانون انتخابات در خصوص زمان کناره‌گیری نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری سکوت کرده و تا لحظاتی قبل از انتخابات آنها فرصت اجماع دارند. ازاین‌رو ساعات منتهی به انتخابات لحظات نفس‌گیری را برای جبهه انقلاب رقم زده است

حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان هم گفت:« ائتلاف نامزدهای جبهه انقلاب یک ضرورت اسلامی و انقلابی است و نادیده گرفتن آن از سوی هرکه باشد، بی‌توجهی آشکار به این مبانی و اصول تلقی می‌شود.»

با این حال ساز و کار اجماع تا حدود زیادی خدشه دار شد. حسن منصوری رئیس ستاد انتخاباتی سعیدجلیلی هم تصاویری از اجتماع حامیان وی در شهر ساری در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرده و نوشت: «در همه نظرسنجی ها، سعید جلیلی بهترین شرایط را در جبهه انقلاب دارد؛ «تا انتها مصمم و با قدرت پیش خواهیم رفت.»

محمدباقر قالیباف هم که پیش از این در تلویزیون گفته بود که «در نهایت یکی از ما می‌مانیم و بقیه کنار می‌روند.»، نسبت به کناره‌گیری خود از انتخابات واکنش تندی نشان داد و گفت: «کناره‌گیری من شایعه است؛ به عهدی که با مردم بستم، تا پایان ادامه خواهم داد. اگر قرار بود کنار بکشم، در مجلس می‌ماندم. کشور در شرایطی است که باید قانون برنامه هفتم را اجرایی کنیم.»

قطع امید یا اجماع دقیقه نودی

 در حالیکه یکی از نزدیکان ستاد جلیلی در شبکه ایکس از عبارت «جام زهر مقدس» استفاده و به شایعه کناره‌گیری جلیلی دامن زده بود اما وحید یامین‌پور، رئیس دبیرخانه شورای عالی جوانان دولت سیزدهم با انتشار پیامی از  محمدرضا عابدینی، استاد اخلاق و حوزه نزدیک به اصولگرایان به نقل از او نوشت: «متاسفانه ساز و کار وحدت از بین رفت. به تبلیغ کاندیدای مورد حمایت خود با تفکر انقلابی بپردازید و از تخریب یکدیگر پرهیز کنید.»

علاوه بر کاندیداهای اصلی اصولگرایان، زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی که از ابتدای مناظرات با اتهام پوششی بودن روبرو بودند نیز تا آخرین ساعات تبلیغات کناره‌گیری نکردند. زاکانی که ماندن یا کنار کشیدنش تقریبا به موضوعی حیثیتی برای او تبدیل شده در جمع حامیانش گفت: «در دوره قبل به خاطر آیت الله رئیسی کنار رفته و در این دوره کناره‌گیری نخواهد کرد.»

قاضی زاده هاشمی اما لحظات آخر تبلیغات را با سکوت بیشتری دنبال کرد. گفته می شود او از سوی برخی دوستانش در دولت برای انصراف تحت فشار است. آنها می‌گویند قاضی زاده خود را نماد دولت سیزدهم معرفی کرده و رای پایین او می‌تواند به وجاهت دولت مستقر ضربه بزند. 

قانون انتخابات در خصوص زمان کناره‌گیری نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سکوت کرده و تا لحظاتی قبل از انتخابات آنها فرصت اجماع دارند. ساعات منتهی به انتخابات لحظات نفس‌گیری را برای جبهه انقلاب رقم زده است.